| |
|
|
İnsanın içini ısıtan beyaz ayılar..
Dünyanın en güzel reklamı.. Kim bulmuş, kim çekmiş bilmem.. Ama Coca Cola'ya sırf bu reklam yüzünden neler borçluyuz.. Yani nasıl içim ısınıyor.. Yaşamı nasıl seviyorum her defasında izlerken.. "Vay ayı" der geçeriz değil mi, türkçede, kaba saba, insanlık dışı kişilere.. Peki bu Ayı ne?.. Ellerindeki şişenin kapağını açmak için tüm aile birbirlerine sarılıp bir kule oluşturuyorlar, gökteki hilale kadar.. En küçük en tepede.. Küçük kutup ayısı alıyor gökteki yerinden ayı.. Elden ele yerdekine kadar.. Yerde Baba ayı var.. Açıyor şişeyi.. İçiyorlar?.. Hayır.. Onlar ayı mı?.. Daha doğrusu bizim bildiğimiz ayı mı?.. Ayılardan kule aynen duruyor şişe açıldığı halde.. Hilal elden ele gene yukarı çıkıyor.. Küçük ayı, ayı aldığı yere koyuyor ve ondan sonra aşağı iniyor.. Keyifle içiyorlar kolalarını ve sonra coşku içinde yaşama koşuyorlar.. Anne, baba ayılar çocuklarına kızak oluyorlar.. Onları sırtlarına alıp kutbun karları içinde öyle bir keyifle kaymaları var ki.. Yıllardan beri yalnız yaşadığım için mi bana fena halde dokunuyor bu kocaman mutlu aile yaşamı.. Yoksa verdiği birbirinden güzel mesajların, bugün artık unutulmağa başlanan hasletleri hatırlatmasından mı?.. Yani bir küçük çocuğa "Aldığın herşeyi yerine koymalısın" öğüdü bundan güzel nasıl verilir?.. Ya da asıl keyfin, asıl mutluluğun aile bireylerinin bir araya gelmesi, bir arada işler başarıp, bunun keyfini bir arada yaşamaları nasıl anlatılır?.. Ailenin artık nerdeyse unutulan bir masa etrafında toplanıp birlikte yemek yemesinin sıcak mutluluğu daha güzel ifade edilebilir mi?.. Ve de tüm aile birlikte eğlenmek.. Haberler ve maçlar dışında televizyon seyretmem.. Seyredenler reklam başlayınca zap yaparlar.. Ben bu reklamı görebilmek için ekran başında daha fazla kalır olduğumu farkettim, son günlerde.. Kutup ayıları hayatıma bu kadar girince onlarla ilgili ne bulduysam okumaya başladım.. New York Times yazıyordu geçen hafta.. Bilim adamları ortalama sıfır altı 45 derece bir ortamda bunların nesillerini nasıl sürdürdüklerini araştırmışlar yıllardır.. Bir defa kürkleri iki kat.. Bunun altında 10 santimlik bir yağ tabakası var. Bu hayvanın ısı kaybını tamamen önlüyor. Tüylü ayakları kar ayakkabısı görevi yapıyor. Kısa ve sert pençeleri buzda delikler açıp balık yakalamalarını sağlıyor. Burunları niye o kadar uzun.. Avın kokusunu 32 kilometre mesafeden alıp peşine düşebiliyorlar. Kulakları da öyle.. Deniz kenarında bir şey yıkasanız bu kutup ayısına yemek çanı gibi geliyor.. Yavru erkek ayılar, tam büyüdükleri zaman da birbirleri ile saatlerce oynamaya devam ediyorlar. Bu başka hayvanlarda rastlanmayan bir özellik.. Ama Ayıya dikkat edin. Oyunlar sadece kışın.. Yaz oruç ayı sanki.. Enerjiye ihtiyaç duydukları yaz aylarında spor için kalori harcamak yok. Yaz niye kötü.. Buzlar eriyor. Yani delik açıp balık tutmak mümkün değil. Üzerinde yaşayacak buz kalmayınca karaya göçüyorlar. Orda da av yok.. Ne yapıyor kutup ayısı o zaman.. Adeta "Yürürken Kış Uykusu" haline geçiyorlar.. Hiçbirşey yemiyorlar. Kalp atışları düşüyor.. Vücut ısıları düşüyor. Küçük ve büyük dışkılar duruyor. Kış uykusuna yazın yatıyorlar gibi, ama gene fark var.. Boz ayılar kışı uykuda, yazı hareketli geçirip yılı ikiye bölerken, kutup ayılarının uyku ve uyanık haller arasında gidip gelmeleri an meselesi.. Av sesi ve kokusu aldılar mı, metabolizma hemen harekete geçiyor.. Ayı tam uyanık hale dönüyorlar. Nesillerini sürdürmelerinin kalmasının en büyük sebebi de bu.. Av varken uyumuyorlar. Avı talihe bırakmıyorlar. Bilim adamlarına göre balık yiyen memeliler daha akıllı oluyorlar. En büyük gösterge de kutup ayıları. Kutup ayıları, 150 bin yıl önce boz ayıların evrimi ile oluşmuşlar. Dünyanın en yeni evrimlerinden biri onlarınki. İnsanla nerdeyse eşit. Sadece kuzey kutbunda yaşıyorlar. Beyaz güneş ışığını yansıtır. Siyah tutar.. Peki o zaman kutup ayısı niye bembeyaz.. Simsiyah olması gerekirken.. Bu nasıl evrim?.. Bilimsel yanıt şöyle.. Beyaz bir kamuflaj.. Avı onu iş işten geçene kadar fark edemiyor. Bir başka görüş de şöyle.. Beyaz ayılar genelde kışın avlanıyor. Kışın günün büyük bölümü karanlık. Yani kışın zaten siyah, beyaz farketmiyor. Oysa yazlar sıcaklık nerdeyse 30-35 derecelere çıkıyor. Sıcaklık hayvanlar için fena halde sıkıntı ve stres.. (Bende de biraz ayılık var demek..) Güneşin hemen hemen tüm gün ışıdığı yaz aylarında beyaz tüy ayıları kurtarıyor. Anne ile bebek arasındaki orantı açısından kutup ayıları rekortmenler arasında.. Ana nerdeyse çeyrek ton.. Oysa doğurduğu yavru yarım kilo.. Hamile anne yazın sahile geliyor ve ekime doğru kendisine bir in kazıyor. İki ay sonra bir ile üç arası bebek doğuruyor ve nerdeyse kurtçuk gibi yavruları tombul ve tüylü olana dek sütüyle besliyor. Bugün dünyada yaklaşık 30 bin kutup ayısı yaşıyor.. Bilim adamları, ozon delinmesi ile insanı tehdit eden küresel ısınmanın asıl kutup ayılarını yok edeceğini söylüyor. Onlara avlanma şansı veren buzlar eriyince hiç şansları kalmayacak.. Peki o zaman gökteki ayı kim yerine koyacak?..
|