Estetik yaptırmak yasaya aykırı mı?

Estetik ameliyatların, Tabadet ve Şuabatı Sanatların Tarzı İcrasına Dair Kanun'a göre tıbbi müdahale kapsamına girmediği iddiası, yeni bir tartışma başlatacak
Yakın zamana kadar insanın kendini keşfinden söz edilirdi. Bunun yolu iç zenginlikten geçerken fiziksel kusurları da kabullenmek gerektiği söylenirdi. Doğal olan güzeldi... Hatta ünlüler estetik olduğunu sır gibi saklardı. Bugün ise kimse estetiğini saklamıyor. Çağın insanı kendini keşfetmek yerine kendini değiştirmek istiyor. Hatta iş, hayalindeki burna sahip olmanın da ötesine geçip, bu yılın moda burunlarına bile dönüştü. Peki insanlar bu kadar rahat bıçak altına yatabilecek bir yapıya gelirken, kanunlar kendini ne kadar masaya yatırdı?

ESTETİK TIBBIN NERESİNDE?
Master tezini estetik ameliyatlar üzerine yapan, İ.Ü. Medeni Hukuk Ana Bilim Dalı eski öğretim görevlilerinden, avukat Cüneyt Çilingiroğlu estetik ameliyatların Tabadet ve Şuabatı Sanatların Tarzı İcrasına Dair Kanun'a göre tıbbi müdahale kapsamına girmediğini söylüyor. Bu konuda bir hukuk boşluğunun olduğuna dikkat çeken Çilingiroğlu durumu şöyle özetliyor: "Hukuki açıdan tıbbi müdahale, hekimler, dişçiler, ebeler, sünnetçiler gibi resmi ehliyetli kişiler tarafından, teşhis, tedavi veya önleme, yahut nüfus planlaması amaçlarıyla kişideki fiziksel veya ruhsal rahatsızlıkların kaldırılmasına veya bunların yarattığı acıların azaltılmasına yönelik müdahalelerdir."

KEPÇE KULAK DÜZELTİLSİN
Bu durumda iki çeşit olan estetik ameliyatlardan birinin bu kapsama giremeyeceğini söylüyor Çilingiroğlu: "Onarıcı estetik ameliyatlar fiziksel bir deformasyonu ortadan kaldırmak için yapılır ve tıbbi müdahale sayılır, hukuka uygundur. Mesela tavşan dudağın veya kepçe kulağın düzeltilmesi, saç ekilmesi, yanık bir yüzün onarılması vs. gibi. Ancak, 'Güzelleştirici veya kozmetik estetik ameliyatlarda durum çok farklı. Daha güzelleşmek için yapılan bu ameliyatlar kişinin kendince algıladığı çirkinliğe bağlı olarak bir ruhsal rahatsızlığı ortadan kaldırmıyorsa, hukuka aykırı sayılır. Yani kişi bir uzvundan ötürü travmalar yaşıyorsa bu ameliyat hukuka uygundur. Tabii bu da bir ruh hekimi tarafından tespit edilmelidir. Yani bugün sıkça rastladığımız, sırf daha güzel görünmek için yapılan kalça, göğüs, burun vs. ameliyatlar hukuka aykırıdır."

TAZMİNAT DAVASI OLABİLİR
Avukat Cüneyt Çilingiroğlu, bu konuda yasal bir boşluk olduğunu da belirtiyor: "Hasta ve hekim arasında muhtemel tazminat taleplerine konu olabilir. Yine bu bağlamda cerrah, meslek etiğine aykırılık yüzünden meslek cezası alabilir.

Ancak Türk Ceza Kanunu'nda (TCK) özel olarak bir suç ve ceza düzenlenmiş değil. Burada yasal bir boşluk var. Cerrahın, TCK'ya göre suç işlediğinden ve cezalandırılmasından söz edilemez."

DUYGU ASENA (GAZETECİ-YAZAR): Zayıf karakterlilerin işi
Kadınların birine benzemek için ya da moda olsun diye estetik yaptırmasını bir kişilik noksanlığı, zayıf karakter olarak görüyorum. Buna moda diye o sene herkesin aynı kıyafetleri alması da dahil. Ama kişi bir kaza geçirmiştir, fiziğinde normal olandan farklı bir durum varsa ve o kişiyi psikolojik olarak çok kötü etkilemişse tabii ki estetik olabilir. 'Ama bu sene burnumu değiştireyim' demek, karakter eksikliğinden başka bir şey olamaz. Ayrıca bu kanunu bilmiyorum ama böyle bir şey varsa da, şaşırmam. Çünkü Türkiye'de ceza kanunu da dahil olmak üzere birçok kanun, hayatın çok gerisinde kalmış durumda.

ÖZLEM YILDIZ (SUNUCU): Suçla ne alakası var bunun...
Olacak şey değil. İnsanın kendi vücudunda değişiklik yapmasıyla suçun ne alakası var. Ayrıca memleketin çok daha önemli sorunları varken estetik mi suç oluyor?

PETEK DİNÇÖZ (ASSOLİST!): Bence hiçbir sakıncası yok
İnsan aynaya baktığında psikolojisi bozuluyorsa, tabii ki estetik yaptırabilir. Bence hiçbir sakıncası yok. Kesinlikle estetiğe karşı değilim. Yasalara aykırı bir şey olduğunu da düşünmüyorum.

AYŞE HATUN ÖNAL (MANKEN): Burası Türkiye, her şey olabilir
Valla estetik yaptırmak suç olur mu, olur... Burası Türkiye. Ne kadar saçmalık varsa burada. Hiç akla gelmeyecek şeyler oluyor. Ama bence çok yanlış. Ben estetik yaptırmadım, ama yaptıran arkadaşlarımın da herhangi bir suç işledikleri kanısında değilim. Saçma!

Hasta 'Ben 4 parmak isterim' derse ne olur?
Estetiğin sınırı cerrahlar arasında da tartışılan bir konu. Kişinin kendi vücuduyla oynama hakkı nerede bitiyor?

DR. GÜN ERSU (Plastik cerrah)
Estetik ameliyatın kişinin hür iradesine dayandığını ve Kanun'un varlığından haberdar olduğunu söyleyen estetik cerrah Dr. Gün Ersu, "Ancak 1920'lerde olan bu kanuna göre de estetik bir suç değil. Burada hukuki bir boşluk söz konusu. O dönemde de estetik yeni yeni emekleyen bir alandı, bu nedenle bunun yasaklanması mümkün değil. Bu kanunun tekrar düzenlenmesi için çalışmalar yapılıyor. Ancak Meclis'te henüz gündeme gelmedi" diye konuştu.

Ersu, "Estetik ameliyatların bir sınırı var mı?" sorusunu ise şöyle cevaplandırdı: "Bu bizim de aramızda tartıştığımız bir konu. Bir gün bir hasta 'Ben 4 parmaklı olmak istiyorum, bir parmağımı kesin' derse ne yaparız diye biz de tartışıyoruz. Bu da 'Kişinin vücudunda ne kadar tasarruf hakkı vardır' tartışmasına girer ki, bu tartışma intihara kadar uzanır."

Buket AŞÇI