Cinsellik eğitimini cezaevinde aldılar

Semiha Şakir Vakfı'nın 2004-2006 yılları arasında 'Ergenlerin Cinsel Sağlık Hakları Projesi' kapsamında Çocuk Tutukevleri ve Çocuk Eğitim Evleri'nde kalan 13-21 yaş arası 855 erkek çocuğuna verdiği eğitim, meyvelerini verdi. Çocuklar, vakfı mektup yağmuruna tutarak, aldıkları eğitimin bundan sonraki hayatlarında kendilerine 'ışık' olacağını söylüyor. Sağlık Bakanlığı tarafından desteklenen Ergenlerin Cinsel Sağlık Hakları Projesi, aralık 2004 tarihinde start almıştı. Avrupa Birliği'nin de 400 bin avro destek verdiği projede İzmir, Ankara, Elazığ ve İstanbul'daki Çocuk Tutukevleri ve Çocuk Eğitim Evleri'nde kalan 13-21 yaş arası 855 erkek çocuğuna cinsel sağlık eğitimi verildi. Vakfın oluşturduğu 12 kişilik ekip, projeye ilk olarak Bayrampaşa Cezaevi'nde kalan 450 çocuğun yanı sıra cezaevi yöneticileri ve infaz koruma memurlarına eğitim vererek başladı. Bayrampaşa Cezaevi'nde bir yıl çalışan ekip, 15-18 kişilik gruplara üç hafta boyunca eğitim verdi. Gruplara bilgilendirmeyi ise üreme sağlığı doktoru ve psikolog yaptı. Derslerde kadın ve erkek eğitimci bulundu. Eğitimlerde gençlere cinselliğin psikososyal boyutları anlatıldı. Projenin sonuçları ise şimdilerde gözle görülür hale geliyor. Öyle ki, vakfın Göztepe'deki merkez binasına, cezaevinde kalan ergenlerden mektup yağıyor. Sayıları 100'ü bulan mektuplarda, proje ekibine teşekkür eden gençler, cinsellik konusunu eğitimden önce sadece ilişkiye girmek olarak bildiklerini anlatarak, ancak bunun böyle olmadığını öğrendiklerini bildirdiler. Eğitimin bundan sonraki hayatlarında kendilerine ışık olacağını söyleyen çocuklardan hâlâ Bayrampaşa Cezaevi'nde kalan E.A.'nın yazdığı mektupta şu cümleler yer alıyor: "Bilmediğimiz birçok şeyi bize öğrettiniz ve önümüzdeki yaşantımızda hata yapma riskimizi azalttınız. İnanıyorum ki bu bilgileri gelip kimse bize söylemezdi. Bunlardan haberi olmayan hatta cinselliği sadece ilişkiye girmek zannedenler vardı." Yine Bayrampaşa Cezaevi'de olan A.B. de mektubunda, "Semiha Şakir Vakfı toplumdan dışlanmış insanları tekrar topluma kazandırıyor. Sosyal faaliyetleriniz tüm koğuşlar tarafından çok sevildi. Burada verilen eğitimler benim hiç bilmediğim şeylerdi. Sayenizde öğrenmiş oldum," diyor. Sinan S. ise mektubunda şu ifadelere yer veriyor: "Çalışmalarınız bize yeni bir hayat ışığı oluyor. Biz suç işleyip cezaevine girdikten sonra hayatımızın bittiğini düşünüyorduk. Ama siz bize kendimizi yetiştirip dışarıda düzgün ve mutlu bir hayata sahip olabileceğimizi hissettirdiniz." Semiha Şakir Vakfı'ndan projeyi yürüten Hülya Barbaros ise projenin Türkiye'deki cezaevlerine yönelik ilk çalışma olduğunu belirtiyor ve ekliyor: "Başlarken herkesin tereddütleri vardı. Çocukların da cezaevleri yöneticilerinin de bizim de... Bizim programımız hem psikososyal boyutları içeren hem de sağlık, biyoloji konularını içiren bir programdı. 12 kişilik bir ekiptik."

ÖZGÜVENLERİ YERİNE GELDİ
Hedeflerinin bin çocuğa ulaşmak olduğunu belirten Barbaros, "Ancak 855 çocuğa ulaşabildik. Çocuklar üzerinde çok önemli ve olumlu etkileri oldu Çocuklardan kısa sürede, 'Eşime ben böyle davranmayacağım; onun da fikrini alacağım,' gibi geri bildirimler geldi. Anatomi derslerinden sonra kendi bedenlerini tanıyan çocukların özgüvenleri yerine geldi. Grup içinde söz alarak konuşma, birbirlerinin fikirlerine saygı duyma gibi konularda da kendilerini geliştirdiler," diye yaşadıklarını anlatıyor. Çocukların cinselliği çok konuşmayı istedikleri, ama konuşamadıkları bir konu olduğunu belirten Hülya Barbaros; "Projeye başlamadan önce yaptığımız ön araştırmada özellikle erkek ergenler ilk cinsel deneyimlerini korunmasız bir şekilde sokaktaki kadınlarla yaşıyorlar. Bunun AIDS açısından büyük bir risk olduğunu anlattık," diyor.