Doğalgazla cepleri para doldu

Yaz aylarında artan tüketimin de etkisi ile 2007 yılında en çok kazanan, doğalgazla elektrik üreten şirketler oldu. İktidara geldiği günden beri Türkiye'nin elektrik üretiminde doğalgazın payını artırmayı hedeflediklerini söyleyen Enerji Bakanlığı, küresel ısınmanın da etkisi ile barajlarda üretimin kısılması ve artan tüketim nedeniyle 'doğalgazla elektrik üreten' şirketlere mahkûm oldu. 'Tam kapasite çalışın' talimatını alan şirketler ise fırsattan istifade adeta para basıyor. Her ne kadar Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, geçtiğimiz günlerde İpsala'da yaptığı açıklamada, "Yaptırdığımız indirimler sayesinde doğalgazla elektrik üretmek de ucuz bir alternatif oldu" dese de 2006 yılı rakamları halen en pahalı elektriğin doğalgaz santrallerinden geldiğini ortaya koydu. Edinilen bilgiye göre üretici gruplar bazında bakıldığında geçen sene kamu kurumları ortalama satış fiyatı 6 Ykr olurken, yap-işlet-devret santralleri 13 Ykr'den, yap-işlet santralleri 11 Ykr'den, işletme hakkı devri modeli ile çalıştırılan santraller 8 Ykr'den, özel şirketler ise 14.5 Ykr'den satış yaptılar.

KAMUNUN İKİ KATI FİYAT
2007 yılı temmuz ayı rakamlarından yola çıkarsak, ilk 7 ayda 26 milyar kwh'lik elektrik üreten yap-işlet santrallerine 2006 fiyatları ile yaklaşık 2.8 milyar YTL ödendi. Bunun neredeyse iki katı üretim yapan, yani 43.6 milyar kwh elektrik üreten kamu ise bunun karşılığında 2.6 milyar YTL aldı. Türkiye'nin elektriğinin sadece yüzde 7.7'sini üreten yap-işlet-devret santralleri de 1.1 milyar YTL'yi ceplerine koydu. Bu arada DUY (Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği) çerçevesinde fiyatlarını günlük olarak belirleyen doğalgazla üretim yapan özel şirketler ise ortalama 14-15 Ykr'den devlete elektrik satmaya başladılar. Tüm bunlar alt alta sıralandığında 2007 yılında doğalgaz ve ithal kömüre dayalı elektrik üretimindeki artışın, maliyetleri artırdığı ortaya çıkıyor. Türkiye'nin elektrik tüketimine bakıldığında temmuz ayında patlama yaşandığı görülüyor. Haziranda 15 milyar 631 bin kwh olan toplam tüketim temmuz ayında 16 milyar 322 bin kwh'ye ulaştı.

TEMMUZDA PATLAMA OLDU
Temmuzda artan bu talebi karşılamak için Türkiye toplam elektrik üretiminin yüzde 52'sini kamu mülkiyetindeki şirketlerinden sağlarken, geri kalan kısmı özel sektör ve sözleşmeli üretim tesislerinden almak zorunda kaldı. Temmuz ayında tüketilen elektrik enerjisi bir önceki aya göre yüzde 10.8, 2006 yılı temmuz ayına göre ise yüzde 12.4'lük bir artış gösterdi. Bu artış 2007 genelindeki elektrik enerji talebinin beklentilerin çok üzerinde olacağı yönündeki tahminleri güçlendirirken, yıl ortalamasının yüzde 12'lerde olacağı dile getirilmeye başlandı.