|
 |
 |
 |
 |
|
Bu ülkede balık bile bitki olarak gösterildi
Başrollerini Haluk Bilginer, Kenan Işık, Haldun Dormen ve Ali Sunal'ın paylaştığı 'Sayın Bakanım' bakan-bürokrat ilişkisini ele alıyor. Ancak izlerken 'bu kadar da olmaz' dedirten birçok hikaye, siyasilerimizin anlattığına göre hiç de abartılı değil.
atv'de yayınlanan 'Sayın Bakanım' adlı dizide anlatılan bakan- bürokrat ilişkisi, gerçek çıktı. Ankara'da da ilgiyle izlenen dizide anlatılan öyküler, eski ve yeni bakanların, bürokratların ve siyasetçilerin anlattıklarına göre hiç de yalan değil. Siyasilerle yaptığımız görüşmeler sonucunda ortaya, ilginç görüşlerin yanı sıra, bürokratların siyasetçilere oynadıkları oyunlar, bakanını günlerce yurtdışında gezdirip, görevden alma kararnamesini imzalamasına fırsat vermeyen bürokrat öyküleri çıktı. Beş kez bakanlık yapan Mustafa Taşar'ın anlattığı bir hikaye ise, dizinin senaryosunu aratmayacak nitelikte. Taşar anlatıyor: "Veterinerler fazla döner sermaye alıyor diye ziraatçi bir arkadaş balığı öyle bir tarif etmiş ki, balık olmuş bitki... Mevzuatı değiştirene kadar akla karayı seçtim"...
'DÜŞÜNEREK İZLEMEK GEREK'
(Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen):
İzleyenler dizide anlatılanları abartılı bulabilir ama çok gerçekçi. Çok  kaşarlanmış müsteşar var. Çeşitli metodları var. Genel olarak abartılı değil. Güzel hicvediliyor. Gülerek ama düşünerek izlemek gerek. Açıkçası bürokrasi büyük bir güç. Bu bürokrasi senelerce o makamlara yerleştiği için bu gücü harekete geçirmek kolay değil. Siz bir fikir getirirsiniz, bu fikrin altında detayları ortaya çıkartırlar. Mevzuatlarımızda mutlaka bir işin nasıl yapılması ya da yapılmaması gerektiğine ait detaylı hükümler var. Hesap verme noktasına gelmemek için işler yapılmıyor. Artık eski katılık kalmadı. Eskiden daha katıydı. Ben de müsteşar iken, işler yürüsün diye bakandan habersiz yetkimi aştım. Bürokraside iş yapmadığı için cezalandırılan kimse yok. Ama iş yaptığı için cezalandırılan bürokrat çok. Bürokrasi içinde 'devlete yapılan hizmet cezasız kalmaz' diye bir slogan gelişti. Herkes bunu bildiği  için tam siper olur. Bakan da elinden geldiğince kendi yetkisindeki alanlarda en doğru ve hızlı kararı almak ister. Bürokratlar arasında o karakterde, yani kaşarlanmış çok kişi var.
'VAR AMA BİZ YAŞAMADIK'
(Devlet Bakanı Güldal Akşit):
Diziyi izliyorum ve çok da beğeniyorum. Ama hiçbir zaman kendimle özdeşleştirerek izlemedim. Burada bir hiciv söz konusu ve gerçeklilik payı da var. O dizide anlatıldığı kadar değilse de, bir gerçeklik payı bulunuyor. Bu olayın benzerleri Türkiye'de yaşanmıyor, böyle şeyler yoktur diyemiyorum. Ama kendi bakanlığımda böyle şeyler olmuyor. Çünkü bizde yapılanma farklı. Ben bürokratlarımı topladım ve 'Bana hayır diyerek gelmeyin. Hayır diyeceksiniz gerekçelerini ve sorunun çözümünü de birlikte getirin' dedim. O nedenle bürokratlarım bana hayır diyemiyor.
'BİZ HEP  BİRLİKTE KARAR ALIRIZ'
(Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullatif Şener):
Dizide anlatılanlar abartılı, olanlar Türkiye'deki zemine uymuyor. Ama orijinal versiyonunu izlemiştim. Ben kendi bürokrat ve müsteşarımla uyum içindeyim. Biz toplanır, sorunları birlikte tartışır, karar alırız. Eşgüdüm ve ortak karar olduğu için bu dizideki gibi bakan-müsteşar çekişmesi elbette olmaz.
'BENZERLERİNİ BEN DE YAŞADIM'
(5 defa bakanlık yapan Mustafa Taşar):
Bürokrasiyi tanımayan bakanlar sürprizlerle karşılaşır. Genelleme yapmamak gerekir, ancak bürokratlar arasında ilginç karakterler var. Dizide anlatılanların benzerleri yaşanıyor ve yaşanmaya devam eder.
'DEVLETİ BÜROKRAT YÖNETİR'
(Eski Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Yaşar Okuyan):
Benim bakanlığım döneminde defalarca söylediğim bir şey var. 'Biz Ankara'da bizi siyasetçiler yönetir sanırdık. Oysa bizi yönetenler bürokratlardır.' Bunu bakan olunca  anladım. Bugün Türkiye'de bürokrasi hakimdir. Bürokrasinin çarkları da siyaseti yönlendirir. 1946'dan beri bürokrat yönetir ama siyasetçiler yönetir görülür. Bu siyasetin aczidir. Bizim zamanımızda da bazı üst düzey bürokratlar bizi yanlış bilgilendirdi. Yanlış değerlendirme yaptılar. Ama biz onu fark ettik. O tip bürokratı değiştirdik. İşi en alttan öğrenip, yukarıya öyle çıktık. Siyasetçi devleti adam gibi yönetirse, dizideki gibi olaylar yaşanmaz.
'ODACIYA BİLE TESLİM OLAN VAR'
(Eski Devlet Bakanı Yüksel Yalova):
Dizi başarılı ve gerçekçi. Yeterliliği nedeniyle değil, politik nedenlerle atanan bakanlar, bırakın müsteşarı, odacıya bile teslim olur. böyle çok bakan gördük. Bakan her şeyi bilmese konuya hakimiyet sağlarsa bürokrata teslim olmaz. Türkiye'de bürokratlar maaş yanında bir kamu gücünü kullanıyor. Bunun için iktidara, bakana  yakın duruyor. Bakanı kafaya almaya çalışıyor. Bakan ile bürokrat uyumluysa, bürokratlarımız canla başla çalışır. Elbette ki, dizideki gibi çok bakan vardı. Türkiye'de bürokratik oligarşi var bunun nedeni de siyasetçilerin kendileridir.
'BAŞBAKAN BİLE KANDIRILDI'
(Eski Bayındırlık ve İskan Bakanı Cengiz Altınkaya):
Elbette bu tür bürokratlar var. Yağ çekip terfi bekleyenler bu tür bürokratlığı yapıyor. Bazen bakan kendi müsteşarını, genel müdürünü seçemiyor. Bir yerlerden gönderiliyor ve bu bürokratla çalış deniyor. Bu tür bürokratlar eğer iyi niyetli değilse, tehlikelidir. Vizyonu olmayan bazı bakanlar, bu tür bürokratlar elinde kukla oldu. Bu ülkede başbakan bile kandırıldı...
TAKOZ KOYANLAR İYİ ADAM OLUR
(Eski Tarım ve Çalışma Bakanlığı Müsteşarı Fikri Şahin):
Çok abartılı. Bakan o kadar acze düşmez. Evet, bürokrat  ketumdur, tutucu ve çekingendir. Siyasiler de söylüyor ülkeyi bürokratlar idare ediyor diye. Siyasi çeker gider, hesabı bürokrat öder. Her atılan imzanın bir hesabı var. Bu durum siyasetin ve reformların önünü tıkıyor. Art niyetli olursa, bakanı yönlendirir, istediği gibi dümen çevirir. Bakanı köstekler. Hakikaten olmayacak işler var. Bakan istiyor. O zaman tüm şeyler bakanın önüne konulur. Özal, Demirel ve Çiller döneminde müsteşarlarla çalışıldı. Başbakanlar müsteşarları atadı. Bakanlar pasif tutuldu. Bu müsteşar bakanı dinler mi? Türkiye'de her şeye takoz koyanlar iyi adam olmuştur. Çünkü riske girmemiş, sicili de tertemiz olur. Onlar bürokraside kalır. Kalmanın yolu bu bilinir. Dizideki müsteşar gibi hep köstek olur. Bakan eskitirler, hep bakanlar kötü gösterilir.
ZÜBEYİR KINDIRA ANKARA
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
