Geçen gün okuduğum bir düşünür, demokrasinin üç özelliğinden birinin eğlendirmek olduğunu söylüyordu.

Demokrasi, bir tiyatro gibi -ama herkese açık bir tiyatro gibi- eğlendirmeli imiş.

Yazarı bulup "ne demek istiyorsun bununla, tamı tamına," diye sormak isterdim. Ama bu mümkün değil çünkü adam İngiltere'de yaşıyor. Kendisinin eksikliğinde, ne demek istediğini benim tahmin etmem gerekecek. Etmek de istiyorum çünkü bu düşünce bana çok ilginç geldi.

Sanıyorum söylemek istediği şu: Parlamento, siyasi hayat;f düşüncelerin, zekânın, hitabet akrobasisinin ve mizah algılamasının oynandığı bir tiyatro olarak izleyenleri -halkı yani- eğlendirmeli. Nesi ile? Her şeyi ile:

Zekânın keskinliği, kültürün derinliği, analizin orijinalliği, yasaların bilgece vasıfları, dürüstlüğü ve pratikliği ile... Ve bütün bunlar olurken yapılan konuşmaların pırıltısı, dil cambazlığı ve mizahı ile.

Dili iyi kullanan zeki ve kültürlü iki insanın konuşmasını dinlemek Ğveya daha iyisi, bunlardan biri olmak- dünyanın en keyifli şeylerinden biridir. İngiltere başbakanlarından Winston Churchill (1874-1965) böyle bir konuşmacı idi.

Yaptıkları kadar söyledikleri ile de ünlü. Vefhatırlandığı müddetçe de bu böyle kalacak.

Parlamento sadece el kaldırılıp indirilen ve masa (veya milletvekili) yumruklanan bir yer değildir. Daha doğrusu: sadece el kaldırıp indirmek ve masa yumruklamak demokrasi değildir. Nasıl gördüğünüz her kuyu, orada su bulunduğunun teminatı değilse, her parlamento da orada demokrasi olduğunun teminatı değildir. Bu lafı birinden çalmış olabilirim ama önemli değil. (Ne demiş şair T. S. Eliot [1888-1965]:fİyi yazarlar çalar, kötü yazarlar taklit eder.)

Ben bizim Meclis'teki en son espriyi Çetin Altan'ın ağzından 1960'larda duymuştum. Onu da meslektaşları az daha linç ediyorlardı. İyi ki başaramadılar. Yoksa espri yapan tek üyesini linç eden bir meclise sahip olmuş olacaktık ve bu, Türklüğün şanına hiç yakışmayacaktı.

Tiyatro olarak Türk demokrasisinin ne kadar eğlenceli olduğu ile, demokrasimizin ne kadar demokrasi olduğu birbiriyle çok bağıntılıdır.

Despot parti liderleri ve bilgisayar ikonu gibi istedikleri yere tıkladıkları milletvekillerinin birer eğlence küpü olduğunu iddia etmek zor. Ben gülmüyorum şahsen. Ama zaten hiç kimse komik bir ülkede yaşadığımızı iddia etmiyor.

Politikacılar kendilerini çok ciddiye alıyorlar. Kendi kendileriyle dalga geçmenin, kendilerini ciddiye almaktan daha makbul bir erdem olduğunu daha keşfetmediler. Ciddi olmakla derin olmayı karıştırıyor da olabilirler.

Oysa, her şeyi ciddiye almak kadar gayriciddi bir şey yoktur.

Demokrasi de o kadar ciddi bir şey değildir. Varsa tabii. Yoksa ...