Raftaki fiyatlar kasada değişiyor

Hileli program üretildiğini itiraf eden bazı yazılımcılar, "Bizden fiyatların daha fazla yazılmasını sağlayan program isteniyor" diyerek tüketicileri uyardı: "Süpermarketlerde, restoranlarda, kasadaki fiyat raftaki etiket fiyatından pahalı olabilir. Alışveriş fişini mutlaka kontrol edin"

Marketlerdeki raf fiyatları ile kasa fişindeki fiyatların farklı olması masum bir unutkanlıktan mı, yoksa kasa sahiplerinin sisteme bilinçli müdahalesinden mi kaynaklanıyor? Geçtiğimiz günlerde www.itiraf.com adlı internet sitesine gönderilen iki mesajda, bilgisayar yazılım firmalarının hileli program ürettikleri iddia edildi. Dikkat edilecek yerler ise, marketler, oteller, benzin istasyonları ve restoranlar olarak sıralandı.

BAŞKAN'DAN UYARI
Bir yazılım mühendisi itirafında şöyle diyor: "Benzin istasyonlarındaki pompaların ayarları bilgisayar kontrollüdür. Hemen hemen hepsi ekranda gördüğünüzden eksik litrede akaryakıt verir. Süpermarketlerde, genellikle küçük ürünlerde, kasadaki fiyat raftaki etiket fiyatından pahalıdır."

Konuyu aktardığımız Tüketici Koruma Derneği Başkanı Mehmet Sevim Başkan da, marketlerde raf ile kasa fiyatları arasındaki farklılıklar konusunda tüketicilerden şikayetler aldıklarını söyledi. "Tüketiciler dikkat etmeli" diyen Sevim, şöyle konuştu: "Raf ile kasa fiyatları arasında farklılık olmamalı. Bu konuyla ilgili Meclis'de çıkartılacak yeni tüketici kanununa hüküm koydurduk. Eğer yasa Nisan ayında çıkarsa tüm fiyat uygulamaları tüketicilerin lehine olacak. Şikayet üzerine gittiğimiz market sahipleri, "Düzeltmeyi unuttuk" gibi bahaneler öne sürüyor. Ne varki, konuyu bu kadar basite indirmiyoruz. İnsanlar aldıkları ürünleri kontrol etsinler ve raf fiyatları ile kasa fiyatlarını karşılaştırsın. Tüketicilerin de duyarlı olması gerekli. Vatandaşlarımız tüm şikayetlerini bize bildirsin."

Yazılımcılar ise "Teknik olarak bu mümkün olsa bile etik olarak aldatıcı program yazma durumumuz olamaz" diyor. "Fiyatları belirleyenler market sahipleri. Herşey market sahiplerinin elinde" diyen Bilkur Bilgisiyar'dan Ufuk Çetin Keçeci, arkadaşlarını şöyle savunuyor: "Her marketin stok takibi yaptığı ticari yazılım programları var. Bu ticari programlar ile yazar kasalardaki fiyatlar belirleniyor. Marketlerdeki ürün fiyatları sürekli değiştiği için raf etiketlerinin yeniden düzenlenmesi belli bir zaman alabiliyor. Basit raf fiyat sistemini değiştirmek gerekiyor. Bizim yazdığımız programlarda hata olmaz."

ANP Yazılım'dan Faruk Güneş de, "Sorun bizden değil" diyor ve yazılımcıları savunuyor: "Yazılım firmaları sadece programı verir. Fiyatı belirleyen firma sahipleridir. Satılan programlar açık dediğimiz ürünlerden. Yani fiyatlar istendiği zaman değiştirilebilir. Bu konuda yazılım firmalarını suçlamak son derece yanlış olur. Raf ile kasadaki fiyatları belirleyenler yazılım firmaları değil. Biz işin teknolojik kısmını yaparız."

İşte iki itiraf

Büyükler güvenilir sanırız (Rumuz: Tam. 35 20 yaşında, erkek 13.03.2002)
marketlerde alışveriş yaptıktan sonra, genelde kontrol etmeden, fişi ya buruşturup atar, ya da cebimize sokuştururuz. Çünkü şirketler büyüdükçe güvenirliliğinin arttığı sanılır. Büyük bir yazılım şirketinin ortağı olan aile dostumuzun söylediğine göre, ahlaksız hipermarket sahipleri, fiyatların fişe ilk bir iki kalemde etiketlerinde olduğu gibi, üçüncü dördüncü üründen sonra ise yüzde 2-3 daha fazla yazılmasını sağlayan bir yazılım sistemi istiyorlarmış. Malum, üstteki 1-2 malın fiyatına baktıktan sonra fişi cebimize atarız. Hipermarket sahipleri işte bu yoldan haksız kazanç elde ediyormuş. itiraf.com camiasını uyarmak istedim.

Benzinde pompa oyunu (Rumuz: Rico 29 yaşında, erkek 19.03.2002)
Tam.35 rumuzlu arkadaşın itirafını okuyunca ilk elden itirafta bulunmak istedim. Ben de bir yazılım mühendisiyim. Nelere mi şahit oldum? 1- Benzin istasyonlarındaki pompaların ayarları bilgisayar kontrollüdür. Hemen hemen hepsi ekranda gördüğünüzden eksik litrede akaryakıt verir. 2- Süpermarketlerde, genellikle küçük ürünlerde, kasadaki fiyat raftaki etiket fiyatından pahalıdır. 3- Bilgisayar kontrollü adisyonların kullanıldığı restorantlarda, adisyondaki fiyat mönüdeki fiyattan pahalıdır. Masaya adisyon açılır açılmaz; kuver, garsoniye, su gibi kalemler hemen hesaba işlenir. 4- Özellikle büyük otellerin sistemleri, dolar bazında pazarlanan oda fiyatlarını Türk Lirası'na çevirirken o günkü kurun %0-%5 fazlasıyla işlem yapar.

Mert İNAN