Gerçek kişilerin, 2001 ve 2002 yıllarına ait menkul kıymet faiz, repo, kâr payı ve borsa gelirlerinin vergilendirilmesi aşağıdaki gibi olacak.

1) Mevduat Faizi

Türk lirası ya da döviz cinsinden olan mevduatların;

a) Faiz ödemesi yapılırken, yüzde 18 "Gelir Vergisi Stopajı", bunun yüzde 10'u oranında da "fon payı kesintisi" yapılıyor. Böylelikle toplam kesintinin oranı, yüzde 19,8 oluyor.

b) 2001 ve 2002 yıllarında elde edilen TL. ya da döviz tevdiat hesabı faizi, tutarı ne olursa olsun, yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmeyecek. Örneğin, 500 milyar lira dahi olsa, bu yılların faiz geliri beyan edilmeyecek.

2) Repo Gelirleri ile (A) ve (B) Tipi Fon Gelirleri

a) Repo gelirlerinin ödenmesi sırasında, yüzde 20 Gelir Vergisi stopajı, bunun yüzde 10'u oranında da fon payı kesintisi yapılıyor. Böylelikle, toplam kesinti oranı yüzde 22 oluyor. (A) ve (B) tipi fonlarla ilgili katılma belgesi kâr payı ödemeleri ise, stopaja ve fon payı kesintisine tabi değil.

b) 2001 ve 2002 yıllarında elde edilen repo gelirleri ile (A) ve (B) tipi fon gelirleri, tutarı ne olursa olsun, yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmeyecek.

3) Hazine Bonosu, Devlet Tahvili ve Dövize Endeksli Devlet Kağıdı

a) Ödenen faizler, yüzde 0 (sıfır) oranında stopaja tabi.

b) Elde edilen faizin tutarı, 2001 yılında 4 milyar 900 milyon lirayı, 2002'de ise 6 milyar 650 milyon lirayı aştığında, yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecek. Ancak, Hazine Bonosu ve Devlet Tahvili faizleri, Maliye Bakanlığı'nca ilan edilen yüzde 50,7 "Enflasyondan Arındırma Oranı" esas alınarak, enflasyondan arındırılacak, kalan tutar yukarıda belirtilen tutarı aşıyorsa tamamı beyan edilecek. Dövizli veya dövize endeksli devlet kağıdının faiz gelirleri için, enflasyondan arındırma sözkonusu değil...

c) Hazine bonosu ve devlet tahvili faiz gelirleri, enflasyondan arındırmadan önce, 2001 yılında 9 milyar 939 milyon 148 bin TL.'yi aşmadığı sürece beyan edilmeyecek,

d) 26 Temmuz 2001'den itibaren ihraç edilen hazine bonosu (HB) ve devlet tahvilleri (DT) için özel bir uygulama var. Bu tarihten sonra ihraç edilen sözkonusu bono ve tahviller, ayrıca 50 milyar TL.'lik istisnadan yararlanıyor. Böyle olunca, 26 Temmuz 2001'den itibaren ihraç edilen HB ve DT'lerden 111 milyar 359 milyon 26 bin TL.'ye kadar faiz geliri elde edenler, bu gelirlerini beyan etmek zorunda değiller.

4) Temettü ve Kâr Payı Gelirleri

Elde edilen gelirin, gayrisafi tutarı 2001'de 4 milyar 900 milyon lirayı, 2002'de ise 6 milyar 650 milyon lirayı aştığında, aşan kısım değil, tamamı 2001 yılınınki 2002 yılı, 2002'nin geliri ise 2003 yılı Mart ayında, yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecek.

5) Borsa Kazancı

Borsa kazançlarında vergi, hisse senedinin üç ay içinde satılmasından doğan kazançlar için sözkonusu. Hisse senetlerinin üç aylık süre geçtikten sonra elden çıkartılmasından sağlanan borsa kazancı ise tutarı ne olursa olsun beyan edilmeyecek, ayrıca vergi de ödenmeyecek.

Borsada üç ay içinde elde edilen kazançlar beyan edilirken;

a) Eğer varsa, zararlar kazançtan düşülecek.

b) Kalan kazançtan yüzde 50,7 oranında enflasyondan arındırma payı düşülecek,

c) Kalan kısmın, 3,5 milyar TL.'yi aşması halinde, aşan kısım beyan edilip, yüzde 22-49,5 arasında değişen bir orana göre gelir vergisi ödenecek.

Yukarıda kısaca yer verilen, hazine bonosu, devlet tahvili, eurobond, kâr payı, temettü ve borsa kazançlarının vergilendirilmesini yakında ayrıntılı olarak açıklayacağız.