Bahçenize sarkan elma sizin olacak

Ölmüş eşinizin evinde oturabilir, eşyalarını alabilirsiniz. Kayıp eşyasını bulduğunuz kişiden ödül isteyebilirsiniz. Komşunuzun ağacından meyve de koparabilirsiniz, ama bir şartla...
TBMM Genel Kurulu'nda ele alınan 1030 maddelik Medeni Kanun'da sona yaklaşılıyor. Tasarının 9 bölümü kabul edildi ve sadece 10'uncu bölüm kaldı. Tasarının önümüzdeki hafta tamamlanması bekleniyor. Son olarak kabul edilen ve "Miras" hukukunu içeren bölümleriyle, özellikle kadınlar açısından büyük sıkıntı yaratan "ölen eşin mirasının" paylaşımı konusu yeniden düzenlendi.

EŞİNİZİ KAYBETMİŞSENİZ
Vefasız çocuklara karşı anne ve babaların korunması amacıyla yapılan değişikliğe göre, eşi ölen kadın ya da erkek, kendisine düşen miras payı karşılığında, mirastan öncelikle eşiyle yıllarca beraber yaşadığı evi veya ortak kullandıkları eşyaları isteyebilecek. Bunun için mirasın kendisine düşen kısmının evin değeri kadar olan miktarından vazgeçecek. Onun yerine evi ve eşyaları alacak. Sağ kalan eşe düşen miras bölümü, evin ya da eşyaların değerinin altında ise, bu durumda evi ve eşyaları "ölene kadar kullanma" hakkından yararlanacak.

BABA MESLEĞİ İMKANI
Tasarı ile mirasın bölüşülmesinde, çocukların baba mesleğini sürdürmelerine imkan tanımak amacıyla, bu bölümden sağ kalan eşin yararlanmaması da hükme bağlandı. Getirilen düzenlemeler ile, miras bölüşümünde tarımsal işletmelerin bütünlüğünün korunması esası da getirildi. Mirasın açıldığı anda henüz doğmamış olan çocuğa da miras bırakılabilecek. Düzenlemeler çerçevesinde, sağ olup olmadığı bilinmeyen ve kayıp olduğu tahmin edilen kişi, 100 yaşını doldurduğu sürenin bitiminde Hazine'nin istemi üzerine resmen "gayb" (kayıp) sayılacak.

Kanunun kabul edilen ve "Eşya Hukuku"nu düzenleyen 8. bölümüyle tapuya kayıtlı olmayan taşınmazlar üzerinde işgal yoluyla mülkiyet hakkının kazanılamayacağı hükme bağlandı.

EVİNİZİN TAPUSU YOKSA
Buna göre geçerli bir hukuki sebep olmaksızın tapu kütüğüne malik olarak yazılan kişinin, taşınmaz üzerindeki zilyetliğini (kullanma durumu) davasız ve aralıksız olarak 10 yıl süreyle ve iyi niyetle sürdürmesi halinde, bu yolla kazanmış olduğu mülkiyet hakkına itiraz edilemeyeceği esası getirildi.

Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı 20 yıl süreyle kullanan bir kişinin, o taşınmazın tamamının veya bir parçasının mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilmesi de öngörüldü.

Komşuluk haklarına ince ayar
Medeni Kanun'un yeni maddeleri komşuluk ilişkilerini de düzenliyor. Buna göre;

1- Komşular arasında hoşgörü sınırını aşan duman, buğu, kurum, toz, koku çıkartarak, gürültü veya sarsıntı yaparak rahatsızlık vermek yasak.

2- Komşusunun arazisine taşarak zarar veren dal ve kökler, onun istemi üzerine uygun bir süre içinde kaldırılmazsa, komşu bu dal ve kökleri kesebilecek. Ya da bu dallarda yetişen meyveleri toplama hakkına sahip olacak.

3- Komşular doğal suların akışını birbirlerinin zararına olacak biçimde değiştiremeyecek. Yetkili makamlar tarafından bitki örtüsünü korumak amacıyla yasaklanmadıkça, herkes başkasının orman ve merasına girebilecek, oralarda yetişen yabani meyve, mantar ve benzeri şeyleri, yerel adetlerin izin verdiği ölçüde toplayıp alabilecek.

4- Avlanmak ve balık tutmak için başkasının arazisine girmek ise özel kanun hükümlerine tabi olacak.