Yine vergiyle oynayacaklar

Hükümet 7 katrilyon liralık tasarruf sağlayabilmek için özel işlem, ATV, emlak ve doğalgaz vergilerinde ayarlama yapacağını açıkladı
IMF'den 2002 yılında beklenen 10 milyar dolar ek dış kaynağın ön şartı kabul edilen gelir arttırıcı ve harcama kısıcı önlemler paketi nihayet açıklandı. Bu önlemler, Niyet Mektubu çerçevesinde IMF'ye de taahhüt edildi. Paketten, sürpriz niteliğinde beş vergi çıktı. 50 yaşını aşan 7 bin KİT işçisi için emeklilik kararı alınırken, zarar eden KİT'lerin yönetim kurulları gerektiğinde işçilere ücretsiz izin verebilecek.

Yine yeni vergi
"Yılsonu faiz dışı fazla hedefine ulaşılabilmesi amacıyla Akaryakıt Tüketim Vergisi (ATV), Özel İşlem Vergisi ve Motorlu Taşıtlar Vergisi'nde gerekli ayarlamalar yapılacaktır" mesajı veren hükümet, ardarda şu düzenlemeleri hayata geçirecek:

Doğalgaza yüzde 10 oranında ATV geliyor: En önemli gelir kalemini doğalgaza ATV getirilmesi oluşturuyor. Doğalgazdan metreküp başına 25 bin (yüzde 10) ATV alınacak. Bu yolla yaklaşık 450 trilyon lira gelir elde edilmesi planlanıyor. Bu arada verginin enerji üretim maliyetleri ile vatandaşa yüksek oranda yansımasının önlenmesi için belediyelere, doğalgaz maliyet bedeli üzerinden ödenen pay azaltılacak.

Vatandaşa yansımıyacak
Bir ailenin ısınma ve mutfak ihtiyaçları için doğalgaz kullanımı aylık ortalama 250 metrekübü buluyor. Yılbaşında 1 metreküp doğalgazın fiyatı 186 bin lira, aylık doğalgaz faturası 46.5 milyon lira seviyesindeydi. Gerek kur gerekse doğalgaz fiyatlarındaki artışla bu tutar aylık 109.5 milyon liraya yükseldi. Doğalgaza uygulanacak ATV'nin, vatandaşa yansımaması için BOTAŞ'ın, belediyelere doğalgazda verdiği kar payını aşağıya çekmesi planlanıyor.

Ancak, gelir kaybına uğramayı göze alamayacak olan belediyelerin, "altyapı katılım payını" artırarak, maliyeti yine tüketiciye yansıtacakları belirtiliyor.

Emlak vergisine zam: Mesken olarak kullanılan binalardan alınan binde 1'lik, diğer binalardan alınan binde 2'lik Emlak Vergisi'nin yüzde 100 artırılması planlanıyor. Yasa gereği Emlak Vergisi gelirleri belediyelere bırakılıyor. Bu şekilde vergi gelirleri artacak olan belediyelerin, genel bütçe vergi gelirlerinden aldıkları pay düşürülerek bütçeye kaynak yaratılması hedefleniyor.

Özel işlem vergisi artıyor: Loto-toto kuponlarından, cep telefonlarından, uçak biletlerinden, tapu ve motorlu araç tescil işlemlerinden, vergi ve sigorta beyannamelerinden alınan Özel İşlem Vergisi payları da ekstra artacak.

MTV zammı: Her yıl Ocak ve temmuz aylarında iki taksitte tahsil edilen Motorlu Taşıtlar Vergisi 2002'de yüzde 76 artırılacak. Böylece 2001'de 381 trilyon lira gelir elde edilen MTV'den gelecek yıl 669 trilyon gelir tahsil edilecek.

ATV'ye standart artış: 2001 yılında 5.5 katrilyon lira gelir sağlanan ATV'den 2002 yılında yüzde 90 artışla 10.5 katrilyon lira gelir bekleniyor. Bu orandaki artış, ATV'ye her ay düzenli zam yapılması, benzin ve motorin benzeri ürünlerin her ay zam görmesi anlamına geliyor.

Kamu gerekeni yapacak
BaşbakanlIk'tan yapılan yazılı açıklamada alınan önlemlerin gerekçesi şöyle ifade edildi:

"Program, bunun sonucunda da sürdürülebilir büyüme sürecine girilmesini, makro ekonomik istikrarın tesis edilmesini, toplumsal refah seviyesinin yükseltilerek gelir dağılımındaki adaletsizliğin önlenmesini ve gelecekte Türkiye'nin çağdaş sanayileşmiş ülkeler arasında yer almasını hedeflemektedir.

Asli görevi, toplumdan aldığı kaynaklarla yine topluma en iyi hizmeti adil ve etkin şekilde götürmek olan devletin, bu görevini sağlıklı bir şekilde yerine getirebilmesi için, daha etkin bir yapıya kavuşması gerekmekte, kamu sektörünün de diğer tüm kesimler gibi kendi üzerine düşen fedakarlıkları yerine getirmesi gerekmektedir."

'Dişimizi sıkacağız düzlüğe çıkacağız'
Başbakan Bülent Ecevit alınan önlemler için şunları söyledi: ''Dişimizi sıkacağız, ondan sonra da Türkiye'yi ekonomik bakımdan düzlüğe çıkaracağız. Buna inanıyorum. Tabii, uzun yılların açtığı yaralar var ekonomimizde. Bunu bir hamlede giderebilmek mümkün değildi. Fakat Hükümet olarak canla başla çalışıyoruz. Ve ben inanıyorum ki, bir kaç ay içinde ekonomiyi düzlüğe çıkarabileceğiz.

Eğer bu konudaki kararlılığımız görülmeseydi, verilen yardımlar da söz konusu olmazdı."

Okan MÜDERRİSOĞLU - Erhan SEVEN