kapat
Anasayfa
|
E-gazete
|
Sarı Sayfalar
|
Arşiv
|
Üye Ol
|
Üye Girişi
|
English
|
Kırmızı Alarm
  
14 Mart 2009, Cumartesi
Sabah
 
Haberler Spor Günaydın Dosyalar Servisler Multimedya Astroloji Kültür-Sanat İşte İnsan Emlak Çocuk Yazarlar Çizerler
Günaydın Cuma Cumartesi Pazar Emlak Buzz
 
24 Saat
24 Saat

Tek kişilik Haçlı seferi

ATİLLA DORSAY
ATİLLA DORSAY
06.02.2009
İlk bakışta tipik Hıristiyan ve Katolik bir film. 1964 yılının çeşitli açılardan kaynayan ABD'sinde din temelli bir okul, rahip-öğretmenler ve rahibe eğitimciler, genelde halk kesimlerinden gelen küçük öğrenciler. Peder Flynn, vaazlarında hoşgörüyü işleyip insanoğlunun 'şüphe etmek' hakkından söz ederken, okulu fiilen yöneten yaşlı rahibe Aloysius ise tam anlamıyla otoriteyi, disiplini ve katı kuralları temsil etmektedir. Aynı zamanda, şüpheye yer bırakmayan dogmatik inancı da elbette.
Sonra ortaya bir şüphe çıkar.
Eski melodramların dediği gibi, bir 'korkunç şüphe'. Yani peder Flynn'in aslında bir sapık olduğu ve öğrencilerinden birini, okula alınan ilk siyahi çocuk olan Donald Miller'ı taciz ettiği şüphesi. Şüphe önce, genç ve modern kafalı gözüken rahibe James'de belirir. O da bunu deneyimli Aloysius'e açar. Aloysius hemen bunu gerçek olarak kabul eder, değil mi ki peder Flynn her açıdan farklıdır, okulu çağdaşlaştırmaya, sınışara neşeyi sokmaya, eğlence gecelerinde herkesi dans ettirmeye eğilimlidir. Elbette bu da ondan beklenecek bir şeydir. Ve rahibe Aloysias'ın adama karşı haçlı seferi başlar...
Yazar-yönetmen John Patrick Shanley'in ödüllü kendi oyunundan uyarladığı Şüphe, görünürdeki küçük, sakin, Katolik niteliklerini rahatlıkla aşan ve aslında çok daha önemli şeyler söyleyen bir film. Siyasi cinayetlerle, ırkçılıkla, Vietnam savaşıyla ve başka şeylerle boğuşan, allak-bullak olmuş bir Amerika'da, aynı kargaşanın ve bozgunun sanki bireysel bir ölçekteki yansıması bu... Daha da ötesi, hangi dönemde ve hangi toplumda olursa olsun, dedikodulara, önyargılara, peşin hükümlere, giderek dogmalara karşı çıkan ve adına şüphe dediğimiz şey üzerine felsefi boyutlara uzanan bir düşünme. O şüphe ki, insanoğlunun bence en temel niteliklerinden biridir ve hepimize bahşedilmiş olan aklın olmazsa olmaz gereğidir... O akıl ki, kör inanca ve katı dogmaya karşı yüzyıllar boyu verdiği mücadeleyi, sonunda Aydınlanma Çağı'yla başlayan bir süreçte kazanır gibi olmuşsa da, sakın aldanmayın... Basit önyargılardan keskin kılıç dogmalara dek uzanan tutuculuk, hâlâ köşebaşlarını beklemektedir. Ve ideolojilerini birer çağdaş din gibi kuşanmış sözümona aydınlar, hâlâ yepyeni engizisyonlar peşindedir.
Filme dönersek, yine bir oyunun sınırlarını ustalıkla aşarak nefes aldırılmış, sapasağlam bir senaryoya ve görkemli bir oyunculuk gösterisine sahip bu film, düşünen kafalar için bir şölen. Final sahnesi ise kendi başına, neredeyse cilt cilt kitaplara layık bir bildiri sunuyor. Özellikle Meryl Streep, Amy Adams ve Viola Davis, Oscar adaylıklarını kesinkes hak eden parlak oyunlar veriyorlar. Türünde bir zirve...

ŞÜPHE * * * *
(Doubt) Yönetim ve senaryo: John Patrick Shanley/ Görüntü: Roger Deakins/ Müzik: Howard Shore/ Oyuncular: Meryl Streep, Philip Seymour Hoffman, Amy Adams, Viola Davis, Alice Drummond/ UİP filmi.