Siyaset

TBMM İçtüzüğü değişiyor

Giriş Saati : 18.02.2009 17:40

Yeni içtüzük değişikliği pek çok düzenlemeyi getiriyor. Uzlaşı Komisyonu, mevcut içtüzüğü sadeleştirerek, tüzüğü 136 maddeye indirdı. Değişiklikle Meclis Başkanı ve Danışma Kurulu'nun yetkileri artırılıyor. Komisyonlar; daimi ihtisas, geçici komisyonlar ve özel komisyonlar olarak üç bölümde toplanıyor. Komisyon başkanlık divanı ve Komisyon başkanlık kurulu kuruluyor. Meclis resmi bülteni hazırlanıyor. Siyasi Etik Kurulu, Parlamento Akademisi kurulurken, Genel Kurul'da yeni denetim süreci başlıyor.

İçtüzük'te yeniliklerin yanı sıra, mevcut düzenleme de değişiyor. Siyasi parti gruplarından birer üyenin katılımıyla oluşturulan Uzlaşı Komisyonu'nun hazırladığı taslak metin muhalefet partilerinin tepkilerine yol açması bekleniyor.

İçtüzük Uzlaşı Komisyonu üyeleri AKP Ankara Milletvekili Salih Kapusuz, CHP İstanbul Milletvekili Ali Topuz, MHP Isparta Milletvekili Nevzat Korkmaz ile DTP Grup Başkanvekili ve Diyarbakır Milletvekili Selahattin Demirtaş, Meclis'te düzenledikleri ortak basın toplantısıyla TBMM İçtüzük'te yapılması öngörülen değişiklikler hakkında oluşturulan ortak metni basına açıkladılar.

MECLİS BAŞKANLIĞI YETKİLERİ ARTIRILIYOR

Taslak metinle meclis başkanının yetkilerinin artırılması öngörülürken, Danışma Kurulu'nun alamadığı kararlarda; ya da uzlaşamadığı konuların inisiyatifi Meclis başkanında olacak.

Yeni içtüzüğe göre, Meclis Başkanı; TBMM adına TBMM'nin manevi şahsiyetine yönelik hakaret ve saldırı halleri dahil dava açabilecek, suç duyurusunda bulunabilecek.

Meclis başkanına yeni verilen yetkiler arasında; "Danışma Kurulu'nda uzlaşma sağlanamaması halinde, Genel Kurul gündemini belirleme yetkisi veriliyor. Meclis Başkanı ayrıca yeni kurulması planlanan Komisyon Başkanları Kurulu'na başkanlık edecek.

KANUNLARIN GENEL KURUL'DA GÖRÜŞME SÜRELERİNİ DANIŞMA KURULU BELİRLEYECEK

Danışma Kurulu, yasama ve denetim sürecinde belirleyici bir konuma getiriliyor. Daha önce Genel Kurulun kararına sunulan konuların pek çoğu, yeni içtüzük düzenlemesi ile bundan sonra Danışma Kurulunca kararlaştırılacak. Yeni içtüzükle Danışma Kurulu'na verilen yetkilerin bazıları şöyle:

-TBMM Genel Kurulu ve komisyonların çalışmalarını düzenlemek,

-Meclis Başkanlığının önerisi üzerine, belli bir konuyu incelemek,

araştırmak ve görüşmek amacıyla özel komisyonlar kurulmasına karar

vermek.

-Yeni kurulması öngörülen; Komisyonların Başkanlık Divanı'nda

muhalefet partilerine düşen Başkanvekili ve katip üyelikleri,

grupların güçleri oranında dağıtmak,

-Tasarı teklif ve KHK, komisyonlarda ne kadar süre içerisinde

sonuçlandıracağını belirlemek.

-Teklif sahibi ve Hükümetin istemi üzerine, süresi içerisinde

sonuçlandırılamayan kanun, tasarı teklif veya KHK, ilgili komisyon

gündemine alınmasını kararlaştırmak.

-Genel Kurulun toplantı gün ve saatlerini değiştirmek, kanunların

Genel Kurul'da ne kadar görüşüleceğini belirlemek.

-Genel Kurul'da kanunlar görüşülürken, kanun üzerinde verilecek önerge

sayısını belirleme yetkisi de yine Danışma Kurulu'nun kararına

bırakılıyor.

YENİ KOMİSYONLAR KURULUYOR

Yapılması planlanan yeni içtüzük değişikliğiyle, komisyonlar; daimi, geçici ve özel komisyonlar olarak üç grupta toplanıyor. Görev alanlarındaki farklılıklar nedeniyle bazıları ayrılırken, iki yeni daimi komisyon oluşturuluyor. Bunlar, Kadın- Erkek Fırsat Eşitliği komisyonu ve Bilişim Bilgi Teknolojisi Komisyonu.

Böylelikle TBMM'de ihtisas komisyonu sayısı 21 oluyor. Değişiklikle; ihtisas komisyonlarının görev, yetki ve sorumlulukları da genişliyor. İhtisas komisyonları kendi görev alanları ile ilgili olarak, uygun gördükleri konularda kanun teklifi hazırlayıp TBMM Başkanlığı'na sunabilme imkanı getiriliyor.

KOMİSYON BAŞKANLIK DİVANI KURULUYOR

Yeni içtüzükle; komisyon gündeminin ve çalışma düzeninin oluşturulmasında yetkili olan bir "Komisyon Başkanlık Divanı" öngörülüyor. Komisyon Başkanlık Divanı; bir başkan, iki Başkanvekili ve iki katip üyeden oluşurken, muhalefet partilerine ise dağılım Meclis'teki sandalye sayısı oranında yapılması öngörülüyor.

KOMİSYON BAŞKANLARI KURULU

İçtüzükte yapılan yeni bir düzenlemeyle; Komisyon Başkanları Kurulu oluşturuluyor. Meclis Başkanının başkanlığında, daimi ihtisas komisyonlarının başkanlarından oluşacak kurul, içtüzükte özel olarak belirtilen haller dışında, üç ayda bir toplanacak.

MECLİS RESMİ BÜLTENİ

Değişiklikle; parlamento çalışmaları ile ilgili tüm bilgi, belge ve rapor özetleri ile ilteşim bilgileri Meclis Resmi Bülteninde yer alacak. Bültenin oluşturulması ve işleyişi ile ilgili düzenlemeler başkanlık Divanı tarafından oluşturulacak. Bülten de yasama faaliyetleri, denetim faaliyetleri Genel Kurul'un bir aylık kesin gündemi, meclis araştırması, gensoru önergeleri yer alacak.

Ayrıca bültende; dış denetim raporlarına ilişkin inceleme sonuçları,Sayıştay denetim sonuçları da yer alacak.

SİYASİ ETİK KURULU

Yeni içtüzükle, TBMM'de yeni bir kurum olarak, Siyasi Etik Kurulunun oluşturulması öngörülüyor. Milletvekillerinin davranışları ile ilgili; Anayasa, yasalar ve içtüzükte yer alan özel hükümler saklı kalmak üzere, Siyasi Etik Kurulunun başlıca görevleri arasında milletvekilliği ile bağdaşmayan işlere ilişkin itirazları inceleyip karara bağlamayı amaçlıyor.

PARLAMENTO AKADEMİSİ KURULUYOR

Yeni içtüzük değişikliğiyle, TBMM'de yeni bir kurum oluşturuluyor. TBMM'de "Parlamento Akademisi" kuruluyor. Düzenlemeyle; akademi yasama ve denetim süreçlerine ilişkin olarak, çeşitli konularda gereksinimleri karşılayacak araştırmalar yapacak, kamu kurum ve kuruluşları ile parlamento arasında işbirliğini artıracak temaslarda bulunacak. Eğitim programları düzenlerken, sivil toplum örgütlerinin yasama faaliyeti çalışmalarına katkı sunmalarını sağlayacaklar.

Yapılacak yeni düzenlemeyle; Genel Kurul'da evrak okunmasına son veriliyor. Genel Kurul ve komisyonlar çalışmalarını kesin taslak gündem olarak belirleyecek. Bu çerçevede komisyonlar çalışmalarını bir hafta önce kesin gündem, bir aylık gündemlerini ise taslak olarak belirleyecekler. Genel Kurul'da ise 1 ay kesin gündem iki aylık taslak gündem belirleme zorunlu olacak.

KOMİSYONUN ÇALIŞMASI

Değişiklikle; Kanun tasarılarının komisyona havale edildiği, kanun tekliflerinin ise komisyon gündemine alındığı tarihten itibaren görüşmelerin yapılacağı günden bir önceki gün saat 14:00'e kadar hükümet ve milletvekilleri metinde yapılmasını istedikleri değişiklikleri ve metne eklenmesini istedikleri hükümleri önerge halinde komisyon başkanlığına sunmaları öngörülüyor. Bu önergeler milletvekillerine ve hükümete duyurulacak.

HÜKÜMET HER AŞAMADA ÖNERGE VEREBİLECEK

Bu süre geçtikten sonra önerge verilebilmesi ancak komisyon üye tam sayısının salt çoğunluğunun imzası ile mümkün olacak. . Hükümet her aşamada önerge verebilecek.

Komisyonlarda görüşmeler yeterlik kararı alınıncaya kadar devam etmesi amaçlanırken, ancak söz isteyen komisyon üyeleri, hükümet, teklif sahibi ve en az üç milletvekili en az bir defa konuşmadıkça yeterlik önergesi oylanmayacak.

KONUŞMA SÜRELERİ

Konuşma süreleri komisyon üyeleri, hükümet ve teklif sahibi için on'ar dakikadan, komisyon üyesi olmayan milletvekilleri ve davet edilen sivil toplum temsilcileri için beş dakikadan daha aşağı olmamak üzere sınırlama getirilecek.

Komisyon Başkanlık Divanı, komisyon üyelerinin her madde için birer önerge hakkı saklı kalmak kaydıyla her siyasi parti grubu ile grubu olmayan milletvekillerinin komisyondaki üye sayılarının en az iki katı kadar önergenin işleme alınması sağlanacak.

(ANKA)

Yayın tarihi: 18 Şubat 2009, Çarşamba
Web adresi: https://www.sabah.com.tr/2009/02/18//haber,0131FBAE40B64282957318B88CCABDFA.html
Tüm hakları saklıdır.
Copyright © 2003-2009, TURKUVAZ GAZETE DERGİ BASIM A.Ş.