Rusya'yla yeni dönemin şifresi

Moskova bugüne kadar Türkiye'den gelen devlet veya hükümet başkanlarının, içindeki özerk cumhuriyetlere gitmesine sıcak bakmazdı. Moskova ziyaretinin ardından, "etnik ve gönül bağı" bulunan bir özerk cumhuriyetin bırakın ziyaret edilmesini, konusunun dahi geçmesine tahammül edilmezdi.
Rusya Federasyonu bu kuralını Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün dün başlayan "devlet ziyareti" ile ortadan kaldırdı. İlk kez bir Türk Cumhurbaşkanı'nın, Rusya Federasyonu ziyaret programına, Türkiye ile etnik ve gönül bağı bulunan özerk cumhuriyete gezi de eklendi.

İlk adım
Gül, yarın hem ilk kez bir özerk cumhuriyeti ziyaret eden, hem de Tataristan'a ilk kez ayak basan Türk Cumhurbaşkanı unvanına kavuşacak. Aslında bu gelişme Türkiye ile Rusya Federasyonu arasındaki ilişkinin geldiği seviyeyi de göstermesi açısından çok önemli.
Çünkü daha yakın geçmişe kadar Türkiye'nin bölgedeki "yayılmacı politikasından" kaygı duyup buna karşı önlemler geliştiren, hatta özerk cumhuriyette yaşayan Türkiye hayranlarını sürgüne göndermekten kaçınmayan Rusya, bugün tam tersi davranıyor.
Geçmişteki kaygılarından, vehimlerinden arınmış bir politika izliyor.
Bu, ister Türkiye'nin "bölgede yayılmacı bir politika izlemiyorum; Adriyatik'ten Çin Seddi'ne kadar uzanan emellerim yok" iknasındaki başarısından kaynaklanan bir gelişme; isterse Rusya'nın geçmişteki kaygılarının sadece vehim olduğunu anlamasıyla ortaya çıkan yeni durum olarak değerlendirilsin. Sonuçta Gül'ün yarın Tataristan'ın başkenti Kazan'a yapacağı resmi ziyaret TürkRus ilişkilerinde yeni bir dönemin başladığının ilanı olacak...

Kazan ile yeni dönem
Aslında Türkiye bu noktaya çok daha önceden ulaşabilirdi.
Çünkü Rusya ilk kez 1981 yılında Tataristan'ı yabancı diplomatların girişine açtı.
İlginçtir Kazan'a eşi ile birlikte 1981 yılında ilk giren de o tarihte Moskova'da üçüncü katip olarak görev yapan Türk diplomatı, bugün de Gül'ün gezisine katılan Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Ünal Çeviköz'den başkası değildi. Bazı eski Turancı akımların yeni uzantılarının, bu bölgedeki maceracı arayışlara girmesi sonucu o gün yakalanan bu olumlu açılım sekteye uğradı, ilişkilerin de tam 29 yıl ötelenmesine neden oldu.
Bütün bunlara rağmen, TürkiyeTataristan ilişkileri son dönemde önemli gelişmelere tanıklık ediyor.
THY'nin haftada iki kez uçuş gerçekleştirdiği Kazan'da birçok Türk şirketi faaliyet gösteriyor. Tofaş firması yılda 33 bin otomobil üretecek fabrika kurmayı planlarken, TÜBİTAK uçak ve helikopter sanayi alanında işbirliği projesi üzerinde de çalışılıyor. Anadolu Efes ise Tataristan'ın en büyük yatırımcıları arasında yer alıyor.
Türkiye'nin yıllık 3 milyon ton petrol aldığı Tataristan ile ticaret hacmi de 1.5 milyar dolara ulaşmış bulunuyor.
Aslında Ankara, Rusya'nın yeni dönem politikasından faydalanmak da istiyor.
Anlaşılıyor ki Dış Ticaret Müsteşarlığı Rus Özerk Cumhuriyetleri ile karşılıklı ticaret anlaşmaları yapmak üzere kolları sıvamış; epey de yol alınmış.
Cumhurbaşkanı'nın bu gezisinde "devlet ziyareti" olması nedeniyle ikili anlaşmalar imzalanmayacak ama birçok anlaşmanın zemini de hazırlanacak. Gül ile Rusya Devlet Başkanı Medvedev arasında imzalanacak Ortak Deklarasyon'da iki ülkede karşılıklı olarak "Kültür Merkezleri" nin açılmasına olanak tanınacağı vurgulanacak.
Ayrıca iki ülkenin Milli Eğitim bakanlıkları aracılığıyla karşılıklı eğitim merkezlerinin kurulmasına olanak tanınacak anlaşmalara zemin hazırlanacak. En önemlisi gümrüklerdeki sorun çözülecek. Aslında bu da öteden beri, "Komünist propaganda yaparlar" kaygısıyla bu tip merkezlere soğuk bakan Türkiye'nin de Rusya gibi geldiği noktayı göstermesi açısından bir o kadar önemli.
Başta da belirttiğimiz gibi Gül'ün dün beraberinde üç bakan, işadamı, bürokrat ve gazetecilerden oluşan 200 kişilik resmi heyetle gerçekleştirdiği bu gezisi Türkiye ile Rusya arasındaki ilişkilerin yeni bir evreye girdiğinin ilanı olacak...

Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Turkuvaz Medya Grubuna aittir. Kaynak gösterilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı özel izin alınmadan kullanılamaz.
Ancak alıntılanan köşe yazısı/haberin bir bölümü, alıntılanan habere aktif link verilerek kullanılabilir.

Ayrıntılar için lütfen tıklayın