Dünya

Uzun yaşamın sırrı

CİHAN

Giriş Saati : 28.01.2009 12:01
Güncelleme : 28.01.2009 23:54

Özbekistan'ın Karakalpakistan Özerk Bölgesi'nin Nukus Vilayetinin Tortkol (Dört Göl) İlçesi'nde yaşayan 1880 doğumlu Tutı Yusupova, yaşayan en yaşlı kadın. Nüfus kayıtlarına göre Yusupova 1 Temmuz 1880 doğumlu. Yaşlı Özbek kadın 2009 Temmuz'da 130 yaşından gün alacak. İlk defa CİHAN'ın görüntülediği yaşlı Özbek kadın, uzun yaşamasını helal rızka bağlayarak, herkesin birlik ve beraberlik içinde olmasını diliyor.

Yusupova'nın insanlara öncelikli tavsiyesi ise "sevgi ve saygıda kusur etmeyin" oluyor.

YAŞLI NİNE 7 YIL ÖNCE KEŞFEDİLDİ

Yusupova'nın yüz yılı aşkın yaşı bundan 7 yıl önce ortaya çıkmış. Yaşlı kadını, Özbekistan Liberal Demokrat Partisi'nin Tortkol İlçe Başkanı Safar Hakimov, kaymakamlıkta çalışırken keşfetmiş. Hakimov, "Ülke bağımsızlığının 14. yıl dönümü münasebetiyle ilçede hayatta olan 100 yaş üstü insanları araştırma çalışmaları sırasında yaşlı nineyi keşfettim. O şu anda 128 yaşını da geçti." diye konuştu.

ÇOK YAŞAMAK İSTEYENLER İLÇEMİZE UĞRASIN

170 bin nüfuslu Tortkol İlçesi Belediye Başkanı Bahtiyar Maşaripov ise ilçelerinde 100 yaş üzeri birçok kişi olduğunu ve 129 yaşındaki Tutı Yusupova ninenin bunlardan biri olduğunu belirtti. Maşaripov, dünyanın en yaşlı insanının ilçelerinde olmasının kendileri için ayrı bir sevinç ve gurur kaynağı olduğunu da dile getirdi. Maşaripov, "Uzun yaşamak istenler varsa ilçemize uğrasın. İlçemizin doğal meyve ve yiyeceklerini tatsın." esprisini yapmaktan da geri kalmıyor. Maşaripov ilçelerinde 100 yaş üstü insanların olmasının bölgenin tabiatındaki doğallığa bağlıyor.

YUSUPOVA ATATÜRK'TEN BİR YIL ÖNCE DÜNYAYA GELMİŞ

Karakalpak asıllı Yusupova nine adeta canlı bir tarih abidesi. Dile kolay tam 3 asrı görmüş bir insan. Bir diğer ifadeyle 1938'de hayata göz yuman Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ten bir yıl önce yani 1880'de dünyaya gelmiş.

17 YAŞINDA EVLENMİŞ

17 yaşında evlenen Tutı Yusupova biri kız biri de erkek olmak üzere iki çocuk dünyaya getirmiş. Nine, kocasını ise 1940'lı yılarda kaybeder. Oğlu vefat eden ninenin kızının ise hala yaşıyor. Yusupova, şu anda vefat eden erkek çocuğunun soyundan gelen torunlarının yanında kalıyor. Ev sahipleri, tüm kapı komşularının da akrabaları olduğunu söylüyor. Yakınları da yaşlı ninenin soyundan gelenlerin sayısını bilmezken bunu birkaç yüz kişi olabileceğini tahmin ediyor. Bu yaşı ile görenleri hayrette bırakan 129 yaşındaki Tuti Yusupova, evdekileri ve kapı komşusu olan yakınlarını çok iyi tanıyor. Kimim kim olduğunu net bir şekilde söyleyebiliyor.

YAŞLI NİNE CİHAN'A KONUŞTU

Tarih abidesi yaşlı nineyi dünya basınında ilk defa görüntüleyen CİHAN oldu. Yakınlarının da bulunduğu bir ortamda sorularımızı cevaplayan Yusupova, sağlık bakımında ciddi bir sorunu olmadığını söyledi. Görme ve konuşmada bir sıkıntısı olmadığını belirten Yusupova elini kulağına götürerek, "Ama duyamıyorum. Rahatlıkla televizyon seyredebiliyorum, ama kulağım iyi duymuyor. Konuşulanları iyi duyamıyorum. Olup bitenleri pek anlamasam da gördüklerim bana yeter." diye konuşuyor. "Aklında kalan şarkı-türkü var mı?" sorusuna ise tebessüm ederek "Öyle şeylerden anlamam." diyor

Yusupova ayakta durma konusunda ise biraz zorlanıyor. Hafızası da hala yerinde olan ninenin bir diğer sorunu ise ağzında dişlerinin olmaması. Bu yüzden olacak ki yaşlı nine, "En çok sevdiği yemekler hangisi?" sorusuna, "Sulu yemekler." diye cevap veriyor. Yaşlı Özbek kadın yemek pişirme konusunda ise iddialı konuşuyor: "Tüm yemekleri iyi pişirirdim. Tarlada çalıştığımda işçiler sık sık benden yemek pişirmemi isterlerdi. Özelikle pilav yapmamı isterlerdi." Yusupova nine, uzun ömürlü yaşamasını ise helal rızka bağlıyor. Hayatında hep dürüst, çalışkan ve yardım sever biri olarak yaşayan Yusupova, bunun Allah'ın kendisine bir hediyesi olduğunu belirtiyor.

"BİRÇOK ŞEYİ HATIRLIYOR"

İş hayatına çok erken atıldığını belirten yaşlı nine, çocukluk yıllarını da hatırladığını ve daha 10 yaşında iken pamuk ve tarla işlerinde çalıştığını söyledi. O sıralarda araçlar az olduğundan birçok işin daha çok insan gücü ile yapıldığını söylüyor.

Birinci ve ikinci dünya savaşlarını da hatırladığını belirten Yusupova, savaş döneminde köyde olduklarını, birçok tanıdık ve yakınlarının savaşa katıldığını söyledi.

YAKINLARI YENİ FARK ETTİ

Ninenin yakınları ise gözleri gibi baktıkları anlarının dünyanın en yaşlı insanı olduğunu daha yeni fark etmiş. Analarının dünyanın en yaşlı insanı olduğunun farkında olmadıklarını belirten torunlardan birinin gelini Dilbar Hanım, "Biz de bu yaşa ulaşmayı istiyoruz. Yüce Allah bize ve herkese anamızın bu yaşını versin." diye duygularını dile getiriyor. Nineleriyle gurur duyduklarını belirten torunlarının torunlardan biri Asılbek, "Herkese sağlık diliyoruz. Biz ve sizlerin de bu uzun ömrü bulmasını diliyorum." şeklinde konuşuyor. Sevgisinden ise hiçbir şey kaybetmeyen Yusupova torununu kucaklayarak şefkat ve sevgiyle öpüyor.

Öncelikle herkesin birlik ve beraberlik içinde olmasını dileyen Yusupova ninenin insanlara öncelikli tavsiyesi ise "sevgi ve saygıda kusur etmeyin." oluyor. Nine dua yapmada ise usta hocaları da geride bırakıyor. İçtenlikle elerini açıp dua eden yaşlı nine, öncelikle sağlık afiyet ve uzum ömür diliyor. Daha sonra halkı ve vatanı için barış isteyen Yusupova, gelin ve torunlarının da sağlıklı bir şekilde uzum ömürlü olmaları temenni ediyor.

Yayın tarihi: 28 Ocak 2009, Çarşamba
Web adresi: https://www.sabah.com.tr/2009/01/28//haber,82123236272F47C7BC9E40FD2BC8CBC8.html
Tüm hakları saklıdır.
Copyright © 2003-2009, TURKUVAZ GAZETE DERGİ BASIM A.Ş.