| 17 Aralık 2008, Çarşamba |
En verimlisi kovalı soba
Giriş Saati : 17.12.2008 11:26
Güncelleme : 17.12.2008 23:08
Güncelleme : 17.12.2008 23:08
Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Tarım Makineleri Bölümünce, Türkiye'de yaygın olarak kullanılan kömür sobalarının ısısal verimliliklerini saptamak ve her yıl kış aylarında sobadan sızan karbondioksit gazından zehirlenmelerin önüne geçmek için araştırma yapıldı.
Araştırmayı yürüten OMÜ Ziraat Fakültesi Tarım Makineleri Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Turhan Koyuncu, Samsun'da çeşitli dönemlerde ev iş yerlerindeki yaklaşık 200 kömür sobası üzerinde araştırma yaptıklarını söyledi. Kömür sobalarının en iyi ve en sağlıklı şartlarda kullanılması amacıyla yürütülen çalışmanın bir yıl sürdüğünü belirten Koyuncu, şu bilgileri verdi:
''Ülkemizde yaygın olarak kullanılan çok çeşitli kömür sobalarının ısısal verimliliklerini saptamak ve her yıl özellikle kış aylarında, kömürden sızan karbondioksit gazından zehirlenen insanların hayatlarını kaybetmesini önlemek, insanların karbondioksit zehirlenmesine maruz kalmaması için alınması gerekli tedbirleri ortaya koymak için araştırma yaptık.''
Araştırmada, çok çeşitli sayıda soba denediklerini anlatan Koyuncu, yakacak olarak da maden kömürü ve odun kömürü, tutuşturma için de kuru odun ve odun rendesi olan talaş ve yak kullandıklarını belirtti.
Koyuncu, denemeler sırasında ise son derece hassas ölçüm cihazları kullandıklarını söyledi.
''KOVALI SOBA ISISAL VERİMDE DAHA UYGUN''
Koyuncu, araştırma sonucunda, kovalı sobaların ısısal verim açısından daha uygun olduklarını, ancak verimlerini daha da yükseltecek yeni tasarımların gerekli olduğu kanısına vardıklarını ifade etti.
Kovalı sobaların yanma verimi oranın yüzde 41, tuğlalı yanma odalı sobanın veriminin yüzde 57, dökme demir yanma odalı sobanın veriminin ise yüzde 54 olarak saptandığını kaydeden Koyuncu, şöyle konuştu:
''Her ne kadar kovalı sobaların verimleri düşükmüş gibi görülse de, bu durum denenen kovalı sobaların yüzey alanlarının diğer tuğlalı ve dökme demirli sobalardan oldukça küçük olmasından kaynaklanmaktadır. Eşit yüzey alanına sahip olunması durumunda, kovalı sobaların verimleri en az diğerleri kadar olacağı, hatta daha da yüksek değerlere ulaşacağı hesaplamalarla belirlenmiştir. Ayrıca, kovalı sobaların hafif, ucuz, bakımının ve imalatının kolay olması nedeniyle kullanılmaları önerilebilir. Fakat, kovalı sobaların ilk aşamada dayanıklı kovalarla donatılması ve yüzey alanlarının mutlaka artırılması zorunludur.''
BİLİNÇLİ SOBA KULLANIMI
Koyuncu, evlerin önemli bir bölümünde borunun duvardaki bacaya girdiği bölgede dik bir baca sistemi başladığı için baca gazı birikimi olduğunun tespit edildiğini ve bu nedenle de sızmanın kolaylaşacağını kaydetti.
Yeterince bilinçli soba kullanılmadığını saptadıklarını vurgulayan Koyuncu, ''Boru ve baca düzenli olarak temizlenmeli, soba en az 1 metre, borular ise en az 50 santimetre duvarlardan uzakta olmalıdır. Soba yakılan mekan her gün düzenli olarak havalandırılmalıdır. Kömür üstten tutuşturulmalı, önce kömür sonra odun ve en üstüne de odun rendesi dökülerek tutuşturulmalıdır'' dedi.
Kömür tamamen kızarana kadar sobanın hiçbir hava kapağının kapatılmamasını, tutuşmadan sonra yalnızca üst hava kapağının kapatılmasını öneren Koyuncu, kömür sobasının merkezi sistemden sonra en ekonomik ısınma yöntemi olduğunu, bu nedenle de kömür sobası kullanımından vazgeçmenin özellikle ekonomik açıdan yetersiz aileler için mümkün görülmediğini söyledi.
(AA)
Araştırmayı yürüten OMÜ Ziraat Fakültesi Tarım Makineleri Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Turhan Koyuncu, Samsun'da çeşitli dönemlerde ev iş yerlerindeki yaklaşık 200 kömür sobası üzerinde araştırma yaptıklarını söyledi. Kömür sobalarının en iyi ve en sağlıklı şartlarda kullanılması amacıyla yürütülen çalışmanın bir yıl sürdüğünü belirten Koyuncu, şu bilgileri verdi:
''Ülkemizde yaygın olarak kullanılan çok çeşitli kömür sobalarının ısısal verimliliklerini saptamak ve her yıl özellikle kış aylarında, kömürden sızan karbondioksit gazından zehirlenen insanların hayatlarını kaybetmesini önlemek, insanların karbondioksit zehirlenmesine maruz kalmaması için alınması gerekli tedbirleri ortaya koymak için araştırma yaptık.''
Araştırmada, çok çeşitli sayıda soba denediklerini anlatan Koyuncu, yakacak olarak da maden kömürü ve odun kömürü, tutuşturma için de kuru odun ve odun rendesi olan talaş ve yak kullandıklarını belirtti.
Koyuncu, denemeler sırasında ise son derece hassas ölçüm cihazları kullandıklarını söyledi.
''KOVALI SOBA ISISAL VERİMDE DAHA UYGUN''
Koyuncu, araştırma sonucunda, kovalı sobaların ısısal verim açısından daha uygun olduklarını, ancak verimlerini daha da yükseltecek yeni tasarımların gerekli olduğu kanısına vardıklarını ifade etti.
Kovalı sobaların yanma verimi oranın yüzde 41, tuğlalı yanma odalı sobanın veriminin yüzde 57, dökme demir yanma odalı sobanın veriminin ise yüzde 54 olarak saptandığını kaydeden Koyuncu, şöyle konuştu:
''Her ne kadar kovalı sobaların verimleri düşükmüş gibi görülse de, bu durum denenen kovalı sobaların yüzey alanlarının diğer tuğlalı ve dökme demirli sobalardan oldukça küçük olmasından kaynaklanmaktadır. Eşit yüzey alanına sahip olunması durumunda, kovalı sobaların verimleri en az diğerleri kadar olacağı, hatta daha da yüksek değerlere ulaşacağı hesaplamalarla belirlenmiştir. Ayrıca, kovalı sobaların hafif, ucuz, bakımının ve imalatının kolay olması nedeniyle kullanılmaları önerilebilir. Fakat, kovalı sobaların ilk aşamada dayanıklı kovalarla donatılması ve yüzey alanlarının mutlaka artırılması zorunludur.''
BİLİNÇLİ SOBA KULLANIMI
Koyuncu, evlerin önemli bir bölümünde borunun duvardaki bacaya girdiği bölgede dik bir baca sistemi başladığı için baca gazı birikimi olduğunun tespit edildiğini ve bu nedenle de sızmanın kolaylaşacağını kaydetti.
Yeterince bilinçli soba kullanılmadığını saptadıklarını vurgulayan Koyuncu, ''Boru ve baca düzenli olarak temizlenmeli, soba en az 1 metre, borular ise en az 50 santimetre duvarlardan uzakta olmalıdır. Soba yakılan mekan her gün düzenli olarak havalandırılmalıdır. Kömür üstten tutuşturulmalı, önce kömür sonra odun ve en üstüne de odun rendesi dökülerek tutuşturulmalıdır'' dedi.
Kömür tamamen kızarana kadar sobanın hiçbir hava kapağının kapatılmamasını, tutuşmadan sonra yalnızca üst hava kapağının kapatılmasını öneren Koyuncu, kömür sobasının merkezi sistemden sonra en ekonomik ısınma yöntemi olduğunu, bu nedenle de kömür sobası kullanımından vazgeçmenin özellikle ekonomik açıdan yetersiz aileler için mümkün görülmediğini söyledi.
(AA)
Yayın tarihi: 17 Aralık 2008, Çarşamba
Web adresi: https://www.sabah.com.tr/2008/12/17//haber,203DD1CA066549A399750BF4BD52B56A.html
Tüm hakları saklıdır.
Copyright © 2003-2008, TURKUVAZ GAZETE DERGİ BASIM A.Ş.
Yaşam Haberleri
Diğer Yaşam Haberleri
Son Dakika | Ana Sayfa | Yazarlar | Çizerler | Günün İçinden | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Spor | Hava Durumu | Sarı Sayfalar | Dosyalar | Günaydın | Televizyon | Astroloji | Sağlık | Magazin | Teknoloji | Otomobil | Turizm Rehberi | Emlak | İşte İnsan | Sabah Çocuk | Mobil Eğlence | Detaylı Arama | Cuma | Cumartesi | Pazar | Kültür-Sanat | EGazete | Gazete Reklam | Internet Reklam | Künye / İletişim | Bize Ulaşın
 |
Copyright © 2003-2008 Tüm hakları saklıdır. TURKUVAZ GAZETE DERGİ BASIM A.Ş. | 
|