Yunanistan'da polisin bir genci öldürmesi üzerine anarşistlerin protesto eylemleriyle hayat durdu. Zaman zaman eylemler düzenleyen Türkiye'deki anarşistler konuştu: "Onların arkasında halk var. Bizde ise ölümler kanıksandı"..
Yunanistan'da 15 yaşındaki Aleksis Grigoropulos'un polisin açtığı ateşle yaşamını yitirmesi ülkeyi ayağa kaldırdı. Protesto gösterileri düzenlenmeye başlandı. Öğrenciler üniversite ve liseleri işgal etti. Her sokakta eylemler var. Polis merkezleri, bankalar ve uluslararası şirketlerin merkezleri hedef alınıyor. Ülkedeki zarar milyar dolarla ifade ediliyor. Olaylardan hükümeti sorumlu tutan muhalefet, erken seçim istiyor. Yani iktidar, sallanıyor. Protesto eylemlerinin düzenleyicileri ise anarşistler. Gazete ve televizyon haberlerinden sonra Türkiye'de de insanlar "Kim bu anarşistler" diye sormaya başladı. Çünkü bizde de son dönemde polis kurşunuyla yaşamını yitirenlerin sayısı hayli fazla. Polis işkencesi de cabası. Malum, Türkiye'de anarşist deyince darbelerin yarattığı kültürle halkın aklına teröristler geliyor. Peki kimdi bu anarşistler? Türkiye'dekiler kaç kişiler? Kendilerini nasıl tanımlıyorlar? Onlar ne tür eylemler düzenliyor? Batı'da 1800'li yılların sonlarında ortaya çıkan bu ideolojinin Türkiye'deki tarihi nedir? Bunları 12 Eylül darbesi sonrasında Türkiye'deki anarşist hareketi başlatan grup içinde yer alan üç isimle konuştuk; Gazi Bertal, Ahmet Kurt ve Zelha Cangi. Anarşist dergi Mecmu-a'yı çıkartıyorlar. Bertal ve Cangi, anarşizmle ilgili kitapları yayınlayan Kaos Yayınları'nda çalışıyor.
* Türkiye'deki anarşistler kimler? Zelha Cangi: Çok farklı mesleklerden, yaşlardan ve kültürlerden insanlar anarşiyi benimsiyor. Veya anarşizme sempati duyuyor.
* Türkiye'de anarşistlerin sayısı ne kadar? Ahmet Kurt: 1000 civarında.
* Bunlar eylemci olanları mı? A.K: Hayır. Anarşistlerin en kalabalık olduğu protesto yürüyüşü 1 Mart Tezkeresi'ne karşı Ankara'da düzenlenen eylemdi. 500 civarında anarşist vardı. Yunanistan'daki anarşist sayısı da 5-6 bin civarında. Yani öyle 10 binler değil.
* Anarşizmde nasıl bir yapılanma var? AK: Çeşitli gruplar olarak varız. Merkezi bir yapımız yok.
* Nasıl bir araya geliyorsunuz? Gazi Bertal: İstanbul'daki herhangi bir siyasi cinayet veya kitlesel protestoda her zaman 60 ile 100 arasında anarşist bulabilirsiniz. Z.C: Bu rakam bir anda olan eylemlerde geçerli. Birbirimizden habersiz geliriz. G.B: Hrant Dink öldürüldüğünde herkes birbirinden habersiz Taksim'e çıktı. Birileri kara bayrağı açtı. Etrafında toplandık.
* Anarşistler Türkiye'de hangi eylemleri gerçekleştirdi, şu an yürüttükleri bir kampanya var mı? G.B: Birçok alanda iz bırakıyoruz. Çevre sorunları ve nükleer karşıtı mücadeleyi anarşistler gündemde tutuyor. Sol bu alandaki birikimini ve tepkisini anarşistlerden esinlenerek ortaya koymuştur. Z.C: 1980'lı yıllardaki gruplarda her türden anarşist vardı. Uygarlık karşıtı anarşist ile sendikalist anarşist yan yanaydı. Şimdi öyle değil. Her biri ayrı bir grup. A.K: Ekoloji, cinsiyetçilik ve militarizm konularında sık sık eylem yapıyoruz. 1 Mayıs'lara katılıyoruz. Anti militarist hareketi anarşistler yürütüyor. İtalyan Sanatçı Pippa Bacca'nın tecavüz edildikten sonra öldürülmesi üzerine "Biz erkek değiliz inisiyatifi" kuruldu. Sinagog saldırılarından sonra olay yerine ilk gidenler anarşistlerdi. 10 kişiydik, ellerimizde çiçekler. Onlara "Sizi Türkiye'de istemeyen Türklerden değiliz" demek istedik. G.B: Pippa'nın öldürülmesi üzerine ilk kez bir grup erkek siyah gelinlik giyerek "Bir kadına tecavüz edip öldürmek erkeklikse biz erkek değiliz" dedi. Toplumsal muhalefet ve sosyal hayatın içinde anarşistler mutlaka var. Küçük kaldığımız için görünmüyor olabiliriz. Tersane isçilerinin sorunlarıyla uğraşan, onlara destek olan anarşist grup da var, yıkılmaya çalışılan gecekondu mahallesinin halkıyla birlikte mücadele eden grup da var.