Giriş Saati : 17.10.2008 10:53 Güncelleme : 18.10.2008 00:06
Giderek şiddetlenen küresel mali krizin reel ekonomilere etkisi Türkiye'de de belirgin hale gelmeye başladı. Eylül ayında yeni kurulan şirket ve kooperatifler ile ticaret unvanlı işyerlerinin toplam sayısında geçen yıla göre ciddi bir düşüş yaşanırken, kapananların sayısında ise rekor artış yaşandı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), kurulan ve kapanan şirketlere ilişkin Eylül ayı istatistiklerini açıkladı. Buna göre Eylül ayında kurulan şirket ve kooperatifler ile ticaret unvanlı işyerlerinin toplam geçen yılın aynı ayına göre yüzde 10.8 azalarak 7 bin 97 olurken, kapanan şirket, kooperatif ve işyerlerinin toplam sayısı ise yüzde 43.7 artışla 2 bin 719'a ulaştı.
KURULAN ŞİRKETLER
2007'nın aynı ayına göre kurulan şirket ve kooperatif sayısı yüzde 16.3 azalarak 4 bin 312'den 3 bin 609'a düştü. Bu ayda yeni kurulan 3 bin 609 şirketin; bin 391'inin İstanbul, 396'sının Ankara, 246'sının İzmir ve bin 576'sı diğer illerde olduğu bildirildi.
Eylül ayında kurulan toplam 3 bin 609 şirket ve kooperatifin 3 bin 353'le yüzde 92,9'u limited şirket, 194'le yüzde 5,4'ü anonim şirket, 59 ile yüzde 1,6'sı kooperatif ve 3 adetle yüzde 0,1'i kollektif şirket statüsünde bulunuyor.
Eylül'de kurulan toplam 3 bin 609 şirket ve kooperatifin; bin 7'si toptan ve perakende ticaret, motosiklet, kişisel ve ev eşyalarının onarımı, 669'u imalat, 523'ü gayrimenkul, kiralama ve iş faaliyetleri, 503'ü inşaat sektöründe faaliyet gösteriyor. Yeni kurulan şirketlerin 279'u ulaştırma, depolama ve haberleşme, 138'i otel ve lokantalar, 102'si eğitim, 82'si Sağlık işleri ve sosyal hizmetler, 78'i diğer toplumsal, sosyal ve kişisel hizmet faaliyetleri alanında bulunuyor. Ayrıca Eylül'de yeni kurulanların 71'inin madencilik ve taşocakçılığı, 56'sının tarım, avcılık ve ormancılık, 52'sinin Mali aracı kuruluşların faaliyetleri, 46'sının elektrik, gaz, buhar ve sıcak su üretimi ve dağıtımı ve 3'ünün balıkçılık sektöründen faaliyet gösterdiği belirlendi.
Eylül ayında kapanan şirket ve kooperatif sayısı da yüzde 5.5'lik düşüşle 635 oldu.
KAPANAN İŞYERLERİ SAYISINDA PATLAMA
Geçen ay kurulan ticaret unvanlı işyerleri sayısı ise geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4,3 azalarak 3 bin 488'e geriledi. Geçen yılın aynı ayında 3 bin 646 ticaret unvanlı işyeri kurulmuştu.
Yeni kurulan 3 bin 488 ticaret unvanlı işyerinin; bin 433'ü İstanbul, 451'i Ankara, 126'sı İzmir ve bin 478'i diğer illerde bulunuyor. Eylül'de kurulan ticaret unvanlı işyerlerinin bin 352 ile en büyük bölümü ticaret sektöründe faaliyet gösteriyor.
Kapanan ticaret Unvanlı işyerleri sayısı ise geçen yılın aynı ayına göre yüzde 70,8 artarak bin 220'den 2 bin 84'e yükseldi.
DOKUZ AYLIK BİLANÇO
Yılın ilk dokuz aylık döneminde kurulan şirket ve kooperatifler ile ticaret unvanlı işyerlerinin toplam sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3.3 azalarak 77 bin 926'ya gerilerken, kapananların sayısı yüzde 50.6'lık artışla 38 bin 597'ye çıktı.
Bu dönemde kurulan şirket ve kooperatif sayısı yüzde 5.5 düşüşle 40 bin 213, ticaret unvanlı işyeri sayısı ise yüzde 0.9 düşüşle 37 bin 713 oldu.
Aynı dönemde kapanan şirket ve kooperatiflerin sayısı yüzde 3.7 düşüşle 7 bin 180'e inerken, kapanan ticaret unvanlı işyerlerinin sayısı ise yüzde 72.9'luk rekor artışla 31 bin 417'ye ulaştı.