| 22 Eylül 2008, Pazartesi |
Global buhran, nükleer ihalesini de vurdu
Giriş Saati : 22.09.2008 09:38
Güncelleme : 22.09.2008 18:07
Güncelleme : 22.09.2008 18:07
Enerji Bakanlığı Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt Anonim Şirketi'nin (TETAŞ) 24 Eylül'de yapacağı nükleer santral ihalesi için şartname alan şirketler, küresel dalga ortamında kredi bulma sorunu yaşandığını ve garantilerin yeterli olmadığını bildirdiler.
13 şartname satılan Mersin Akkuyu'da nükleer santral kurulması ihalesinin soru iletme devresinde şartname almış durumda bulunan 11 şirketten altısı ihale ile ilgili sıkıntılarını aktardılar. Bunların dördü de ihalenin ertelenmesini istedi. Çoğu kabul görmeyen 192 soru ve taleplere göre, şirketlerin TETAŞ'a ilettiği sıkıntılar şöyle:
6 AY ERTELEME İSTENDİ
Büyük bir proje olması, çok sayıda firmanın organize edilmesinin ve çok sayıda çalışmanın yapılmasının gerekliliği, projenin finansmanı için muhtemel kredi kuruluşlarıyla görüşmelerin yapılacağı ve son dönemlerde finans piyasalarında dalgalanmalar olduğu gerekçesiyle yarışmanın teklif tarihinin en az 6 ay ertelenmesi talep edildi.
HAZİNE GARANTİSİ VERİLSİN
TETAŞ alım garantisi verilmesine rağmen bu büyüklükteki bir projeye finansmanın sağlanabilmesi için öncelikle Hazine Garantisi verilmesi istendi. Uluslararası finans kuruluşlarınca kabul görecek proje dokümanlarının oluşturulması gerekli olduğu, özellikle tesis döneminde veya santral üretime başladıktan sonra yaşanabilecek olası bir durdurma (mahkeme kararı, hükümet politikası değişikliği gibi) neticesinde o güne kadar yapılan yatırımın akıbetinin ne olacağının açıklığa kavuşturulması gerekliliği vurgulandı.
Tesis ve işletme döneminde lisans iptali yapılması durumunda o ana kadar yapılan masrafların karşılanması gerektiği ifade edildi.
Deneme üretiminin satın alınması ve reaktif enerjiye bedel ödenmesi istendi.
SINIRSIZ SORUMLULUK KREDİ VERENCE KABUL EDİLMEZ
Sözleşme tasarısında, taahhüt edilen üretimin gerçekleştirilmemesi halinde, satıcının başka kaynaklardan elektrik enerjisi temin etmesinin gerektiği, söz konusu elektrik enerjisinin alım maliyetinin bilinmediği ve bu maliyetin sonraki 25 yıla ilişkin piyasa faaliyetlerine bağlı olması nedeniyle tahmin dahi edilemediği ifade edildi. Satıcının muhtemelen sınırı olmayan böyle bir sorumluluğu kabul etmesinin beklenmemesi gerektiği ve bu durumun kredi veren kuruluşlar için de kesinlikle kabul edilebilir olmadığı belirtildi.
Sözleşme tasarısının mücbir sebepler ve sonuçlarını düzenleyen maddesinin daha kapsamlı olarak düzenlenmesi talep edildi.
ALIM GARANTİ SÜRESİ 20 YILA ÇIKARILSIN
2020 yılından sonra ticari işletmeye geçen ünitelerin satın alma kapsamına alınması, satın alma süresinin uzatılması ve 2030 yılı sınırının kaldırılması talep edildi.
Kanunda, Nükleer Enerji Alanında Üçüncü Şahıslara Karşı Hukuki Sorumluluğa İlişkin Paris Sözleşmesi'nin uygulanacağı belirtilmiş olmakla birlikte, sözleşmede öngörülen esasların Türk hukukunda uygulanmasını sağlayacak detaylı bir hukuki çerçevenin oluşturulması istendi. Yükümlülüğün sigorta edilebilir ve kredi veren kuruluşlar ile yatırımcılardan elde edilebilir gerçekçi seviyeyi yansıtacak şekilde sınırlandırılması talep edildi.
LİSANS VE MEVZUAT KONUSUNDA BELİRSİZLİK VAR
Gerek tesis gerekse işletme döneminde TAEK ve EPDK tarafından verilecek izin ve lisansların verilme veya iptal koşullarını belirleyen mevzuatın yarışma sürecinin tamamlanmasından önce netleştirilerek kamuoyuna açıklanması talep edildi. Lisanslama süresi ve yer lisansının geçerliliği belirsizliği olduğu ifade edildi. Mevzuat konusunda belirsizlik olduğu vurgulandı.
Nükleer güç santralinin işletmeden çıkarılması ve sökülmesi ile radyoaktif atıkların geçici olarak saklanması. Söküm sonunda kalıcı olarak bertaraf edilmesine ilişkin sorumlulukların çerçevesinin belirlenmesi için gerekli olan yönetmeliklerin çıkarılmış olması gerektiği vurgulandı.
ANKA
13 şartname satılan Mersin Akkuyu'da nükleer santral kurulması ihalesinin soru iletme devresinde şartname almış durumda bulunan 11 şirketten altısı ihale ile ilgili sıkıntılarını aktardılar. Bunların dördü de ihalenin ertelenmesini istedi. Çoğu kabul görmeyen 192 soru ve taleplere göre, şirketlerin TETAŞ'a ilettiği sıkıntılar şöyle:
6 AY ERTELEME İSTENDİ
Büyük bir proje olması, çok sayıda firmanın organize edilmesinin ve çok sayıda çalışmanın yapılmasının gerekliliği, projenin finansmanı için muhtemel kredi kuruluşlarıyla görüşmelerin yapılacağı ve son dönemlerde finans piyasalarında dalgalanmalar olduğu gerekçesiyle yarışmanın teklif tarihinin en az 6 ay ertelenmesi talep edildi.
HAZİNE GARANTİSİ VERİLSİN
TETAŞ alım garantisi verilmesine rağmen bu büyüklükteki bir projeye finansmanın sağlanabilmesi için öncelikle Hazine Garantisi verilmesi istendi. Uluslararası finans kuruluşlarınca kabul görecek proje dokümanlarının oluşturulması gerekli olduğu, özellikle tesis döneminde veya santral üretime başladıktan sonra yaşanabilecek olası bir durdurma (mahkeme kararı, hükümet politikası değişikliği gibi) neticesinde o güne kadar yapılan yatırımın akıbetinin ne olacağının açıklığa kavuşturulması gerekliliği vurgulandı.
Tesis ve işletme döneminde lisans iptali yapılması durumunda o ana kadar yapılan masrafların karşılanması gerektiği ifade edildi.
Deneme üretiminin satın alınması ve reaktif enerjiye bedel ödenmesi istendi.
SINIRSIZ SORUMLULUK KREDİ VERENCE KABUL EDİLMEZ
Sözleşme tasarısında, taahhüt edilen üretimin gerçekleştirilmemesi halinde, satıcının başka kaynaklardan elektrik enerjisi temin etmesinin gerektiği, söz konusu elektrik enerjisinin alım maliyetinin bilinmediği ve bu maliyetin sonraki 25 yıla ilişkin piyasa faaliyetlerine bağlı olması nedeniyle tahmin dahi edilemediği ifade edildi. Satıcının muhtemelen sınırı olmayan böyle bir sorumluluğu kabul etmesinin beklenmemesi gerektiği ve bu durumun kredi veren kuruluşlar için de kesinlikle kabul edilebilir olmadığı belirtildi.
Sözleşme tasarısının mücbir sebepler ve sonuçlarını düzenleyen maddesinin daha kapsamlı olarak düzenlenmesi talep edildi.
ALIM GARANTİ SÜRESİ 20 YILA ÇIKARILSIN
2020 yılından sonra ticari işletmeye geçen ünitelerin satın alma kapsamına alınması, satın alma süresinin uzatılması ve 2030 yılı sınırının kaldırılması talep edildi.
Kanunda, Nükleer Enerji Alanında Üçüncü Şahıslara Karşı Hukuki Sorumluluğa İlişkin Paris Sözleşmesi'nin uygulanacağı belirtilmiş olmakla birlikte, sözleşmede öngörülen esasların Türk hukukunda uygulanmasını sağlayacak detaylı bir hukuki çerçevenin oluşturulması istendi. Yükümlülüğün sigorta edilebilir ve kredi veren kuruluşlar ile yatırımcılardan elde edilebilir gerçekçi seviyeyi yansıtacak şekilde sınırlandırılması talep edildi.
LİSANS VE MEVZUAT KONUSUNDA BELİRSİZLİK VAR
Gerek tesis gerekse işletme döneminde TAEK ve EPDK tarafından verilecek izin ve lisansların verilme veya iptal koşullarını belirleyen mevzuatın yarışma sürecinin tamamlanmasından önce netleştirilerek kamuoyuna açıklanması talep edildi. Lisanslama süresi ve yer lisansının geçerliliği belirsizliği olduğu ifade edildi. Mevzuat konusunda belirsizlik olduğu vurgulandı.
Nükleer güç santralinin işletmeden çıkarılması ve sökülmesi ile radyoaktif atıkların geçici olarak saklanması. Söküm sonunda kalıcı olarak bertaraf edilmesine ilişkin sorumlulukların çerçevesinin belirlenmesi için gerekli olan yönetmeliklerin çıkarılmış olması gerektiği vurgulandı.
ANKA
Yayın tarihi: 22 Eylül 2008, Pazartesi
Web adresi: https://www.sabah.com.tr/2008/09/22//haber,84E30B82E151491281571D15F46AA364.html
Tüm hakları saklıdır.
Copyright © 2003-2008, TURKUVAZ GAZETE DERGİ BASIM A.Ş.
Ekonomi Haberleri
Son Dakika | Ana Sayfa | Yazarlar | Çizerler | Günün İçinden | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Spor | Hava Durumu | Sarı Sayfalar | Dosyalar | Günaydın | Televizyon | Astroloji | Sağlık | Magazin | Teknoloji | Otomobil | Turizm Rehberi | Emlak | İşte İnsan | Sabah Çocuk | Mobil Eğlence | Detaylı Arama | Cuma | Cumartesi | Pazar | Kültür-Sanat | EGazete | Gazete Reklam | Internet Reklam | Künye | Bize Ulaşın
 |
Copyright © 2003-2008 Tüm hakları saklıdır. TURKUVAZ GAZETE DERGİ BASIM A.Ş. | 
|