Bilgisayarlarımızda açtığı pencerelerle (Windows) bilişim dünyamızı değiştiren Microsoft'un kurucusu Bill Gates, 33 yıllık çalışma hayatının sonunda 53 yaşında emekli olmuş.
Bill Gates'in bizim
"erken emekliler"den farkı 58 milyar dolarlık kişisel servete sahip olmasıdır.
Aslında hepimizin üzerinde durup, düşünmesi gereken bir durum bu.
19'uncu yüzyılda insanın ortalama ömrü 50'li yaşlara pek ulaşmıyordu.
Aile, evlilik, çalışma, emeklilik gibi olgular da bu ortalamaya dayalı olarak 20'nci yüzyıla aktarıldı.
Örneğin kadın 18-20, erkek de 20-22 yaşlarındayken evleneceklerdi. En fazla 25-30 yıl çalışıp emekli olacaklardı. Emeklilikten kısa süre sonra da öleceklerdi.
Ölüm yaşı yükseldikçe, çalışma hayatında geçen yılları kadar ve hatta daha uzun emeklilik yılları yaşayan insanları görmeye başladık.
Evlilikler ise, iyice uzamaya başladı. 50'nci ya da 60'ıncı evlilik yıldönümlerinin kutlandığını sık sık duymuyor musunuz?
Özetle eski ortalama ömür yaşları üzerinde oluşmuş bütün dengeler alt üst olmakta.
Sorunlar başlıyor Diyelim ki 65 yaşında emekli oldunuz ve 100 yaşına kadar da yaşayacaksınız.
Hangi sosyal güvenlik sistemi size eski hayat düzeyinizi koruyabileceğiniz düzeyde bir emekli maaşını 35 yıl ödeyebilir?
Ya da Bill Gates değilseniz, hangi birikiminizle hiç çalışmadan 35 yıl rahat yaşayabilirsiniz?
Tamam. Evlilik uzadıkça çiftler birbirine daha fazla bağlanır,
"evlilik kalesi" nin surları daha da güçlenir.
Ama 20'li yaşlarda evlenip 100'lü yaşlarda ölen bir çiftin yaşamlarındaki tekdüzeliği de hesaba almak gerekmez mi?
Mevsimler ve hatta coğrafyalar değişiyor. Çağ dönümleri yaşanıyor, imparatorluklar dağılıyor. Siz kadınsanız hep aynı erkekle, erkekseniz aynı kadınla, hep aynı konuları konuşarak 100 yıl geçireceksiniz.
Roma hukukundan beri tasarlanan
"Aile" neticede en fazla 25-30 yılı yaşayacak bir beraberliğin kurumsallaşmasıydı. Bu süreyi 70 ya da 80 yıla uzattığınız zaman yeni modeller gerekmez mi?
Bakın işte Bill Gates 53 yaşında emekli oldu ama eşi Melinda ikinci karısı.
Ömür ve icraat Bu yaşama sürelerine ilişkin bir başka mesele de şu.
İnsanların çok yaşamaları çok iş yapacakları anlamına gelmiyor.
Bizden bilinen iki örnek verelim.
Atatürk'ün Türkiye Cumhuriyeti'ni kurup devletin kurumlarını oluşturduğu, devrimleri yaptığı, yani aktif politika ve icraat içinde çalışabildiği yılların toplamı, 1923-38 arasındaki 15 yıldır.
Turgut Özal'ın Türkiye'yi askeri rejimden sivil demokrasiye geçirdiği ve ekonomik açıdan yeniden yapılandırdığı, yani aktif politika ve icraat içinde bulunduğu yılların toplamı 198393 arasındaki 10 yıldır.
Buna karşı bazıları 30, bazıları 40 yıl siyasette bulunup laftan başka bir şey üretmeyen nice insan var toplumsal yaşamımızda. Üstelik bu örnekler yaşlandıkça daha da tutucu olmaktalar.
Evet... Sağlıklı ve uzun yaşam herkesin özlediği bir şeydir.
Ama hem sağlığın hem de uzun yaşamın finansmanını Bill Gates gibi başarabilmek asıl meseledir.
Yayın tarihi: 29 Haziran 2008, Pazar
Web adresi: https://www.sabah.com.tr/2008/06/29//barlas.html
Tüm hakları saklıdır.
Copyright © 2003-2008, TURKUVAZ GAZETE DERGİ BASIM A.Ş.