Kraliçe 2'nci Elizabeth bize "Artık değişin" diyebilir mi?

Türkiye'yi ziyaret etmekte olan İngiltere Kraliçesi 2'nci Elizabeth, gerek yaşam öyküsü gerekse hanedanının tarihi ile, biz Türklere içinden bir türlü çıkamadığımız kısır döngünün çapını belki hatırlatır.
Önce Kraliçe'nin bundan önceki ziyaret tarihi olan 1971'den bugüne kadar, 37 yılda Türkiye'de ve dünyada yer alan gelişmeleri ve değişimi bir düşünelim.
1971 Türkiye'de 12 Mart Muhtırası ile hatırlanan askeri müdahalenin yer aldığı yıldı. Başbakan Demirel ilk kez o yıl devrilmişti. O yıl Erbakan'ın Milli Nizam Partisi kapatılmıştı. Aynı yıl 1961 Anayasası değiştirilmiş ve demokrasiye kısıtlamalar getirilmişti.
1971'de petrolün varili 2dolar 35 sentti. İran'da Şah, Çin'de Mao vardı. AmerikanSovyet nükleer dehşet dengesi, dünyadaki ideolojik kamplaşmaya yansımıştı. Amerika Asya'nın tümden komünist olmaması için Vietnam'da savaşıyordu.
Bugün Türkiye yine 1971'deki konuları güncellemiş biçimde tartışıyor.
Yine seçilmiş bir Başbakan'ın devrilmesi (veya yasaklanması) konuşuluyor. Yine Anayasa'nın demokratikleşmesi konusu gündemde.

Hep o şarkı
Bir de dünyaya bakın.
Daha önceye, yani 2'nci Elizabeth'in tahta çıktığı 1952 yılına dönüp, Türkiye ve dünyadaki değişimleri 2008'e uzanan süreçte ele alırsak, yine şaşırırız.
Ezan Arapça oldu diye "Laiklik elden gidiyor" konulu tartışmaları, Yabancı Sermayeyi Teşvik Kanunu dolayısıyla seslendirilen "Yeni kapitülasyonlar" içerikli eleştirileri o zaman da yapmaktaydık.
1950'li yıllarda Churchill, Eden, Home, MacMillan gibi isimler Kraliçe'nin başbakanları oldu. Bizim Başbakanımız Menderes ise idam edildi.
Gelelim Kraliçe'nin tarih içindeki ünlü seleflerine.
İngiliz tahtında 8'inci Henry (1509-1547) varken, bizde üç Padişah değişti. Bunlar 2'nci Bayezid (1481-1512), Yavuz Sultan Selim (1512-1520), Kanuni Sultan Süleyman'dı (1520-1566). 1'inci Elizabeth'in hükümdarlığında (1558-1603) ise Kanuni'den sonra, 2'nci Selim (1566-1574) ve 3'üncü Murat (15741-595) Padişah oldular.

Benzer sorunlar
Eğer o dönemin İngiliz Kral ve Kraliçeleri bizim o dönem Padişahlarımızla konuşsalardı, iki, ülkenin sorunları arasında benzerlikler bulurlardı.
Örneğin İngiltere Katolikliği, Osmanlı ise Şiiliği tasfiye ediyordu.
İki ülke de büyük imparatorluk olmak sürecindeydi ve ikisinin de ortak düşmanı İspanya'daki Habsburg hanedanıydı. İspanyolların "Büyük Armada" sı bizi İnebahtı'da (1571) yenmiş, ama İngiltere bu donanmayı kendi kıyılarında (1588) dağıtmıştı.
Özetlersek.
Bundan 500 yıl önce İngilizler de Türkler de aynı konuları konuşuyorlardı. Dünya dengelerinde ağırlık kazanmak üzerine siyasetler geliştiriyorlardı.
İngiltere şimdi küçültülmüş ve sıkıştırılmış bir imparatorluk yapısında yine dünya politikasına yön vermeye çalışıyor. Dünyadaki değişime uyum gösterirken, ağırlığını koruyor.
Türkiye de çok değişti, yenilendi, gelişti.
Ama içe dönük ve düne takıntılı gündeminden bir türlü kurtulamıyor.
Azınlıklarının mal edinmesi, yabancı sermaye, etnik ve mezhepsel farklılıklar, din ile siyaset ilişkileri, gündemin değişmeyen ana maddeleri.

Neden geldi?
İngilizler özünde muhafazakâr ve tarihlerine çok düşkünler.
Ama hiçbir konuyu kutsallaştırmıyorlar. Tarihlerini hiç sınır tanımadan teşrih masasına yatırabiliyorlar. Bugünlerinde hata yapınca hemen bunu saptayıp, düzeltiyorlar.
Kraliçe Elizabeth'i devlet adına ağırlayacak olan Cumhurbaşkanı Gül'ün de, Başbakan Erdoğan'ın da siyasi yasaklı olmaları istemiyle yargı önünde bulunmaları, herhalde trajik bir durumdur.
"Kraliçe neden Türkiye'de" sorusuna BBC Kraliyet Muhabiri Peter Hunt, bu ziyaretin İngiltere'nin Türkiye'nin AB üyeliğine desteğini ifade ettiğini söyleyerek;
"Hükümet, nüfusun büyük çoğunluğunun Müslüman olduğu, Avrupa değerlerini paylaşan bir ülke olarak Türkiye'yi en başarılı demokrasi örneği olarak görüyor. Bu yüzden hükümet, Kraliçe'nin bu ziyareti yapmasını çok istedi" diye cevap vermiş.
Demek İngiliz Hükümeti de Türkiye'nin gündemini artık değiştirmesini istiyor.