Türkiye savunma şemsiyesi kuruyor

Türkiye, çevresindeki füze tehdidine karşı, kapsamlı bir hava savunma şemsiyesi kurmaya hazırlanıyor. Bu kapsamda, Savunma Sanayii Müsteşarlığı (SSM) tarafından açılan alçak ve orta menzilli hava savunma sistemleri ihaleleri ile ilgili değerlendirmeler sürerken, projenin en önemli ayağını ise uzun menzilli hava savunma ve füze sistemi oluşturuyor. İlk aşamada 4 adet Uzun Menzilli Hava ve Füze Savunma tedariği için açılan ihalede yarışması beklenen ülkelerden en şanslı olanın S - 300'leri üreten Rusya olduğu bildirildi. 2010 yılında aktif olarak hizmete girmesi planlanan uzun hava savunma sistemlerinden ikisinin Ankara ve İstanbul'a yerleştirilmesi, geriye kalan iki sistemin ise tehdide göre konuşlandırılması bekleniyor.

Türkiye'nin uzun menzilli hava ve güze savunma sistemi ihtiyacı ilk olarak ABD'nin Irak'a yönelik 1991 ve 2003 yıllarındaki harekâtları sırasında ortaya çıktı. Harekât dönemlerinde NATO kendi imkânlarını seferber ederek Türkiye'ye Patriot sistemleri gönderdi. Irak'ın Scud füzelerine karşı güvenliği de Patriot füze sistemleri sağladı.

Bunun üzerine Hilmi Özkök'ün Genelkurmay Başkanlığı döneminde Türkiye'ye hava savunma şemsiyesi kurulması için başlatılan çalışmalarda son dönemde somut adımlar atılmaya başladı. Savunma Sanayi Müsteşarlığı Hava Kuvvetleri Komutanlığı'nın ihtiyacını karşılamak üzere 4 adet Uzun Menzilli Bölge Hava ve Füze Savunma Sistemi tedarik edileceğini duyurdu. Projeyle ilgili ilk dokümanı yayımlayan müsteşarlık, projeyle ilgilenen firmaların 1 Mayıs'a kadar yanıt vermelerini istedi. İlk pakette 4 bataryanın alınmasının ardından, ilerleyen tarihlerde 4 batarya daha alınarak Türkiye'ye toplam 8 füze savar sistemi kurulacak.

İBRE RUSYA'DAN YANA

2010 yılında hizmete girmesi planlanan uzun menzilli hava savunma ve füze sisteminde ilk seçenek Türk kamuoyunun da yakından tanıdığı Patriot'lar. Türkiye Patriot'ları ilk olarak 1991 yılındaki Körfez Savaşı sırasında tanıdı. Patriotlar Irak'ın Scud füzelerine karşı İsrail ve Suudi Arabistan tarafından başarılı biçimde kullanıldı. Karadan hava hedeflerine karşı kullanılan Patriot füzelerinin hava savunma radarları, Scud füzelerinin yerini 100 kilometre uzaklıktayken saptıyor ve kilitlendikten sonra da 15-20 saniye içinde hedefi yok ediyor. Patriotlar 70 kilometre menzile sahip bulunuyor.

Patriotların ise iki alternatifi bulunuyor. Bunlardan birincisi Rusların ürettiği S-300 sistemleri. Türkiye S-300 sistemlerini de Rumların Kıbrıs'a yerleştirmek üzere 1997'de satın almasıyla duydu. 150 kilometre menzilli S-300 füzeleri 27 kilometre irtifaya ulaşabiliyor ve hedefine 8-10 saniye arasında kilitlenip ateşlenebiliyor.

Üçüncü seçenek olan Arrow-2 füzelerini ise İsrail üretiyor. ABD katkısıyla üretilen Arrow-2 füzeleri 100 kilometre menzile sahip bulunuyor ve 50 kilometre irtifaya ulaşabiliyor.

Savunma kaynakları, son dönemde Rusya'nın S-300'lerden sonra S-400 füzelerini geliştirdiğini, bu sistemin ise hem Patriotlara hem de Arrow'lara karşı büyük üstünlüğü bulunduğu belirttiler. Aynı kaynaklar, Rusya'nın S -400'leri şu anda satışa sunmadığını, ancak S - 300'lerle ilgili pazarlık sırasında S - 400'lerin alınabileceğini söylediler.S- 400'ler 5. kuşaktan hava savunma sistemi olarak tanınıyor. Kapasitesi açısından S - 300 sistemini iki misli aşan S - 400'lerin menzili ise 400 kilometre. S -300 sistemi aynı anda 6, S - 400 sistemi de 12 hedefe füze atabiliyor ve saniyede 2 bin 800 metre hızla hareket eden hedefleri vurabiliyor.

Türk hava savunmasını güçlendirecek uzun menzilli hava savunma ve füze sisteminin 2010 yılında aktif olarak hizmete girmesi hedefleniyor. Sistemlerden ikisi Ankara ve İstanbul'a yerleştirilecek. Geriye kalan iki sistem ise tehdit düzeyindeki değişikliğe göre konuşlandırılacak. Türkiye, halen kısa menzilli hava savunma ihtiyacını Rapier ve Kaideye Monteli Stinger füze bataryalarıyla, orta menzilli hava savunma ihtiyacını ise modernize edilmiş I-Hawk füze sistemleri ile karşılıyor. TSK envanterinde halen uzun menzilli füze ve hava savunma sistemi ise bulunmuyor.

ALÇAK VE ORTA İRTİFA

SSM'nın açtığı alçak ve orta irtifa hava savunma sistemlerine başvuran firmalar ise şöyle:

İhalelere Alçak İrtifa Hava Savunma Füze Sistemi Projesi'ne Türk firmaları, "Roketsan, Aselsan, MilSoft ve Meteksan'ın yanı sıra ABD'den Raytheon, Çin'den Cpmiec, İsrail'den Rafael ve Fransa'dan Thales firmaları ilgi gösteriyor.

Orta İrtifa Füze Sistemi Projesiyle, Roketsan, Aselsan, Ayesas, MilSoft, Meteksan'ın yanı sıra Cpmiec, G.Afrikalı Denel, İsrailli IAI ve Rafael firmaları ilgileniyor.

Uzun Menzilli Savunma Sistemi'ne de, yine Türk firmalarından Roketsan, Aselsan, Havelsan, Ayesas, FNSS, Gate ve MilSoft ilgi gösterirken, yabancılar arasında ise Raytheon, Cpmiec ve IAI öne çıkıyor. Rusya'nın da projede S-300 ve S-400 füzeleri ile yarışması bekleniyor.

(ANKA)