Mülâkat hep var

1934'ten beri, hâkim ve savcı adaylarının tesbitinde siyasi iktidar rol oynuyor. 14.7.1934 tarihli 2556 sayılı Hâkimler Kanunu'nun 4. maddesi, 'Namzetlerin, Adliye Müsteşarı ile Teftiş Heyeti Reisi'nden, hukuk, ceza, zat işleri umum müdürlerinden teşekkül edecek bir heyetin mütalâası alındıktan sonra, Adliye Vekili tarafından tayin olunmasını' öngörüyordu. 1972'de oluşturulan sınav ve mülâkat kurulunda, Adalet Bakanlığı müsteşarı veya yardımcısı, Yüksek Hâkimler Kurulu Birinci Başkanı, Teftiş Kurulu Başkanı, Hukuk İşleri, Ceza İşleri, Ceza ve Tevkif Evleri ve Özlük İşleri (Personel) genel müdürleri yer almaktaydı. 1983'te kabul edilen 2802 sayılı kanunla, Hâkimler Yüksek Kurulu 1. Başkanı mülâkat heyetinden çıkarıldı. 1998'e kadar, hâkim ve savcı olmak isteyenler Adalet Bakanlığı'nın düzenlediği yazılı sınava katılırlar; daha sonra da mülâkat heyeti tarafından ikinci bir değerlendirmeden geçerlerdi. 1998'den sonra, yazılı sınavı ÖSYM yapmaya başladı; ama, mülâkat ortadan kalkmadı. ÖSYM sınavında 70'in üzerinde puan alanlar, şu anda da mülâkata tabi tutuluyor. Hâkim ve savcı adayları, 2 yıllık bir staj döneminden sonra, görevlerine
Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından atanıyor. Dolayısıyla, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun, tercih edilen adayları göreve atamama yetkisi var; bu yetki hâlâ devam ediyor.
Son değişikliğin getirdiği tek yenilik, 5 yıllık avukatlık yapmış ve 35 yaşını doldurmamış olanlara da bu fırsatın tanınması . Bu şartlara uyan avukatlar, önce ÖSYM sınavına girecekler, 70'in üzerinde puan alanlar mülâkata tabi tutulacaklar; mülâkatı geçenler Adalet Akademisi'nde 6 ay eğitim alacak ve sonuçta, bu kişilerin mesleğe
kabulünü gene Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu kararlaştıracak. Kurul'un kabul etmedikleri, Adalet Bakanlığı bünyesinde personel olarak çalışacak.