Dünya dolardan kaçıyor, Türkler dolara koşuyor

Yerlilerin dövize yatırımı yeniden depreşti. Genel seçim belirsizliği ve cumhurbaşkanlığı riski geride kalmasına, küresel dalgalanma yaşanmasına ve belli bir toparlanma gerçekleşmesine karşılık yerlilerin dövize yatırımı sürüyor. Dalgalanmanın dip noktası olan 16 Ağustos'tan sonra dolar karşısında en çok değerlenen para YTL oldu. Liranın dolara karşı artışı yüzde 17.6'yı bulurken ona en yakın artışı yüzde 9.5 ile Brezilya Reali gösterdi. Üçüncü sırada Güney Afrika Randı ve dördüncü sırada Macar Forinti yer alıyor.

- Düştükçe alıyorlar- Türk Lirası en çok değer kazanan para olurken ve yabancılar YTL'ye yönelirken yerli yatırımcılar son haftalarda döviz yatırımını hızlandırdı. Özellikle de dolar yatırımlarını artırdılar. Adeta dolar ve döviz değer kaybettikçe yerli yatırımcılar alıma geçtiler. Dün de Merkez Bankası verilerinin bir tablosunu yayımlamıştık.
- Yerliler 25 Haziran-20 Temmuz arasında yani bir aydan bile kısa sürede döviz yatırımlarını 5.9 milyar dolar ardırdı.
- Devam eden beş haftada küresel dalgalanmanın da etkisiyle döviz ve dolar kuru artınca yerliler döviz hesaplarını 5.5 milyar dolar azalttılar.
- 17 Ağustos'tan verilerin yayımlandığı 21 Eylül tarihine kadar yerliler bu kez döviz yatırımlarını 5.1 milyar dolar artırdı.
Yani burada kur artarken yerliler satıcı, kur düşerken de alıcı konumunda görünüyorlar. Bu yönüyle dövizde iyi bir dengeleyici rol oynuyorlar.

- Dolarlaşma nedeni- Riskler azalmış ve dolar hem dünyada hem de Türkiye'de düşmesine karşılık yerlilerin bu döviz aşkı neden?
n Belki en önemli neden geçmişte yaşananlardan dolayı zihinlerde oluşan korkunun insanları dövize yöneltmesi.
- İkinci neden olarak kurun düştüğü düzey yani ucuzlaması bizzat alınması için bir neden. Nasıl olsa bir gün artar inancı hâlâ bir kısım zihinlerden gitmiş değil. Bu anlamda yerlilerin dövize yatırımı uzun vadeli.
- Küresel piyasalar düzelmesine karşılık bunun kalıcılığına güven henüz oluşmuş değil. Tedbirli gitmek ve yeni bir karışıklığa hazırlıklı olmak da, bazı yerlileri kısmen dövize yöneltiyor olabilir.
- Reel sektörün açık pozisyonuna karşılık tüzel kişiler ve bazı gerçek kişilerin döviz aldıklarına ilişkin kanaat ve ipuçları var.
- Döviz hesaplarında kemikleşen bir para zaten var. Her ne olursa olsun bu hesaplarda bir bozulma olmuyor. Bir de döviz hesaplarında kilitlenip kalanlar var. Bu grupda uygun kur düzeyi bulamadığı için satıp çıkamıyor.
- Bu iki grubun yanında bir de alıp satan ve bu işin ticaretini ve spekülasyonunu yapanların varlığı döviz hesaplarını zaman zaman kabartabildiği gibi zaman zaman da düşürebiliyor.
Bütün bu faktörlerle birlikte ortaya garip bir görüntü çıkıyor. Dünya dolardan kaçıyor, Türkler ise dolara koşuyor.

- Sonuç- "Seçmek, seçemediğini kaybetmeyi göze almaktır" Andre Gide