Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, 11. Cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından ilk yurt gezisini Doğu ve Güneydoğu kentlerine yaparak bir ilki gerçekleştirmişti. Gül'ün ilkleri bunlarla sınırlı kalmadı. Çankaya köşkü tarihinde ilk kez tüm bölümleri ile bugün basına açıldı.
Yeni hizmet binasından, cumhurbaşkanlarının ikametgâhı olarak kullanılan pembe köşke varıncaya kadar tüm bölümler, ilk kez basına açıldı.
KÖŞK'ÜN BİLİNMEYENLERİ GÜN IŞIĞINDA HABER VİDEOSUNU İZLEYİNİZAbdullah Gül'ün Cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından yaşanan ilkler bunlarla sınırlı kalamayacak. Sırada Köşk'ün kapılarının halka açılması var. Bunun için de Cumhurbaşkanlığı, bir komisyon oluşturup bu konuda nasıl bir yol izleneceği karara bağlanacak ve Köşk'ün kapıları halka da açılacak.
* FOTOĞRAFLARLA ÇANKAYA KÖŞKÜ...Cumhurbaşkanlığı Köşkü, 100'e yakın gazeteciyi ağırladı. Köşk'ün, rutin faaliyetler çerçevesinde görülen bölümlerinin dışında Cumhurbaşkanlarının ikamet ve çalışma için kullandıkları alanları gezen gazeteciler, bu yerler hakkında bilgi aldı.
Cumhurbaşkanlığı Köşkü'nün basın mensuplarına tanıtımı için düzenlenen tur, 2,5 saat sürdü. Basın turu kapsamında, Yeni Hizmet Binası, Pembe Köşk (Çankaya Köşkü) Başyaverlik Binası, Camlı Köşk ve Sosyal Tesisler gezildi.
Gezi sırasında gazetecilere, Cumhurbaşkanlığı Basın Başdanışmanı Ahmet Sever, Köşk, İdari İşler ve Sosyal Hizmet Müdürü Burhan Eryılmaz, Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezi Müdürü Figen Türkvan ile Basın Merkezi'nin çalışanları eşlik etti.
Ahmet Sever, Yeni Hizmet Binası'nın girişinde gazetecilere yaptığı açıklamaya, ''Bugün burada bir ilki yaşıyoruz'' sözleriyle başladı.
"NASIL BİR YAŞAM VAR BU DUVARLARIN ARKASINDA?"
Gazetecilik yaptığı dönemde belli bir güzergahla resepsiyon ya da kabul salonuna alındığını, bugün de gazetecilerin aynı yolla Köşk'e
girebildiklerini dile getiren Sever, bir gazeteci olarak Köşk'ü hep merak ettiğini söyledi. Sever, ''Nasıl bir yaşam var bu duvarların
arkasında diye merak ederdim. Yerleşkeler nedir? Ne tür faaliyetlere yarar? Eminim siz de, sizinle birlikte kamuoyu da merak ediyordu.
Dolayısıyla bu merakı gidermek amacıyla bugün böyle bir başlangıç yapıyoruz, bir ilki gerçekleştiriyoruz. Sizin vasıtanızla kamuoyunu da bilgilendirmek amacını güdüyoruz'' diye konuştu.
Sever, bir gazetecinin, ''Köşk halka ne zaman açılacak?'' sorusuna karşılık, konuyla ilgili çalışmaların sürdüğünü söyledi. Sever, bu
sürecin zaman alacağını belirterek, ''Belli bir sistem oturtmak lazım. İnternet üzerinden başvurular alınacak ve belli gruplar halinde, haftanın belli bir günü yine rehberler eşliğinde Köşk halka açılacak'' dedi.
Köşk'ü gezmek üzere başvuru yapan vatandaşlarda hangi nitelikler aranacağının ve bir kriter belirlenip belirlenmediğinin sorulması
üzerine de Sever, ''Kriter belirleme çalışmaları da bir yandan devam ediyor. Ama mümkün olduğunca geniş bir kesime açmayı düşünüyoruz'' dedi.
PEMPE KÖŞK'ÜN TADİLATI İÇİN PROFESÖRLERE BAŞVURULUYOR
Ahmet Sever, konut olarak kullanılacak Pembe Köşk'ün tadilata alınıp alınmayacağının sorulması üzerine de, ''Üniversitelerden mimar
profesörlerden bir komisyon kuruldu. Komisyon gerekli incelemeleri yapıyor. Onların tavsiye ve görüşleri doğrultusunda hareket edilecek'' diye konuştu.
YENİ HİZMET BİNASI
Sever'in açıklamalarının ardından basın mensupları Yeni Hizmet Binası olarak adlandırılan ve 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren döneminde, Çankaya Köşkü'nün hem hizmet binası hem de ikametgah olarak yetersiz kaldığının değerlendirilmesi üzerine yapılan binayı gezdiler.
İnşaatına 1986 yılında başlanan ve 7 yılda tamamlanarak 29 Ekim 1993'te kullanıma açılan binada, Cumhurbaşkanlığı birimlerinin çalışma alanları, toplantı, kabul, resepsiyon salonları ile Cumhurbaşkanı'nın makam ve çalışma odaları bulunuyor.
RESEPSİYONLARIN YAPILDIĞI SALONGazeteciler ilk olarak, resepsiyon ve resmi kabullerin yapıldığı, birbirinin içinden geçilen ve toplam 2 bin 500 kişiye ev sahipliği
yapabilen 1, 2 ve 3 numaralı resepsiyon salonlarını gezdiler. Bu salonlardan 50 kristal avizenin süslediği, resepsiyonlara ve yabancı
devlet başkanları için verilen resmi yemeklere ev sahipliği yapan, yaklaşık bin 700 kişi kapasiteli 3 numaralı resepsiyon salonunun 29 Ekim 1998'de hizmete girdiği belirtildi.
Yeni Hizmet Binasındaki resepsiyon salonunun ve basın toplantısı salonunun yetersiz olması nedeniyle hayata geçirilen proje kapsamında, toplam 2 bin 650 metrekare alana sahip bir resepsiyon salonu ile basın toplantı salonu yaptırıldığı kaydedildi.
Resepsiyon salonunun ardından, 29 Ekim 1999'da kullanıma açılan basın toplantısı salonuna geçildi. Yeni Hizmet Binası ile bağlantılı olarak yapılan ve yer altında bulunan bu salonun, doğal yapının bozulmaması için bu şekilde tasarlandığı öğrenildi. Salon girişindeki tavanda bulunan cam piramit sayesinde bu bölüm ışık alıyor.
TÜRK ASKERİ, MİMAR SİNAN, NAMIK KEMAL ve PİRİ REİS BÜSTLERİ
Basın toplantısı salonunun üstündeki giriş katında yabancı devlet başkanlarının karşılandığı ''A Kapısı'' bulunuyor. A Kapısı'ndan girilen bölümde, altında Atatürk'ün ''Dünyanın hiçbir ordusunda yüreği seninkinden daha temiz, daha sağlam bir askere rast gelinmemiştir'' sözlerinin yazılı olduğu bir Türk askeri heykeli ile Mimar Sinan, Namık Kemal ve Piri Reis'in büstleri bulunuyor.
KIRMIZI SALONKırmızı ve beyaz mermerle döşeli alandan üst kata çıkılarak resmi kabullerin yapıldığı ''Kırmızı Salon''a geçiliyor. Bu salonun girişinde yabancı devlet başkanlarının cumhurbaşkanlarına sundukları hediyeler camekanların içerisinde korunuyor.
Tanıtım gezisi sırasında, Kırmızı Salon'un ardından Milli Güvenlik Kurulu toplantılarının yapıldığı ve tutanakla açılıp kapatılan salona geçildi. Bu salonun duvarlarında da kabartmalı Türkiye ve dünya haritaları olduğu görüldü.
PEMBE KÖŞKGazeteciler daha sonra, Yeni Hizmet Binası'ndan, 1993'ten sonra cumhurbaşkanlarının ikametgah olarak kullandıkları Çankaya Köşkü'ne
(Pembe Köşk) götürüldü. Pembe Köşk, Atatürk'ün ilk ikametgahı olan ve bugün ''Müze Köşk'' olarak adlandırılan binanın yanında bulunuyor.
Köşk Müdürü Burhan Eryılmaz, Çankaya Köşkü'nün yapımına 1930 yılında karar verildiğini ve yeni binanın Atatürk'ün isteği ile Avusturyalı ünlü mimar Prof. Dr. Clemens Holzmeister tarafından projelendirildiğini anlattı.
Çankaya Köşkü'nün 1,5 yılda tamamlanarak 1932'de teslim edildiğini aktaran Eryılmaz, Köşk'ün zemin ve birinci kat olmak üzere iki kattan oluştuğunu dile getirdi. Köşk'ün giriş katının Yeni Hizmet Binası'nın tamamlanmasına kadar çalışma ve konukların kabulü için kullanıldığını söyleyen Eryılmaz, o dönemde sadece üst katın ikametgah olarak düzenlendiğini ifade etti.
1932 yılından ölümüne kadar Atatürk'ün ikametgahı ve çalışma alanı olan Köşk'ün girişinde uzun bir hol ve solda hole paralel olarak uzanan iç içe geçen üç oda bulunuyor.
Eryılmaz, Köşk'ün girişinde solda bulunan ilk bölümün, bir gün boyunca Cumhurbaşkanı'na eşlik eden refakat yaverinin odası olduğunu, bu odada Atatürk döneminde bilardo masası bulunduğunu aktardı.
''Mavi Salon'' olarak adlandırılan ve Cumhurbaşkanlarının 1993'e kadar resmi kabul odası olan bölümde, 3 kristal avize, mavi kadife perdeler göze çarpıyor. Bu salonun 1993'ten sonra özellikle Cumhurbaşkanlarının eşleri tarafından düzenlenen faaliyetler için kullanıldığı öğrenildi.
10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in eşi Semra Sezer'in bu salonda özellikle eğitim ile ilgili kabuller gerçekleştirildiği aktarıldı. İlk yapıldığı günkü haliyle bugüne kadar gelmiş olan bu salondan, kahverenginin hakim olduğu çalışma odasına geçiliyor. Bu odanın da çalışma ofisi ve resmi kabullerin yapıldığı bölüm olduğu ifade edildi.
Köşk'ün üst katında, yaşam alanı olarak kullanılan ve kütüphane, bilgisayar, oturma grubu, plazma televizyon ve yemek masasının bulunduğu bölümde 1968 yılından sonra MGK toplantılarının da yapıldığı ifade edildi.
ÖZAL'IN KALP KRİZİ GEÇİRDİĞİ KONDİSYON ODASI
Burada Köşk ile ilgili bilgi veren Burhan Eryılmaz, bu alandan bir kapıyla geçilen ve Cumhurbaşkanlarının yatak odası olan bölümün girişinde kondisyon salonu bulunduğunu anlatarak, ''O kondisyon salonunda Sayın Özal spor yaparken kondisyon makinesinin üzerinde kalp krizi geçirdikleri ve buradan sonra hastaneye kaldırılması neticesinde vefat ettiğini tüm Türkiye şu anda öğrenmiş oldu. Sizler de ilk defa burayı görme şansı görmüş olma şansını elde etmiş olmanız münasebetiyle bu anekdota yer vermekte yarar gördüm'' diye konuştu.
Gazeteciler söz konusu bölüme ve yatak odasına giremedi. Yaşam alanından sonra Köşk'ün, açık renklerin hakim olduğu ve siyah bir piyanonun bulunduğu salonu, karşısındaki yemek bölümü ve günlük olarak kahvaltı ve yemekler için kullanılan, küçük bir oturma grubunun bulunduğu, camla kapatılmış, Ankara manzaralı bölüm gezildi.
Çankaya Köşkü'nün her iki katında da büyük çini vazolar ve duvarlarda, aralarında Rus ressam Ayvazovski'nin çok sayıda tablosunun da bulunduğu 1700'lü yıllardan kalma orijinal resimler yer alıyor.
Köşk'te cumhurbaşkanlarının yatak odası haricinde 7 yatak odası daha olduğu öğrenildi. Ancak bu alanlar gezdirilmedi. Köşk'te yer alan
eşyaların büyük bir bölümünün oymalı ve altın yaldızlı olduğu görüldü.
Pembe Köşk'ten sonra Köşk'ün yakınında bulunan Başyaverlik Binası gezdirildi. Yapım tarihine ilişkin kesin bilgi olmayan tek katlı binanın girişindeki salonda bulunan ''Defter-i Mahsusa''nın, Cumhurbaşkanlarını ziyarete gelen ancak yoğun programlar dolayısıyla görüşme şansı bulamayan valiler ile büyükelçilerin dilek ve temennilerini yazdıkları defter olduğu öğrenildi. Bu deftere yazılan mesajların bir yazı aracılığıyla en kısa sürede Cumhurbaşkanlarına iletildiği ifade edildi.
Defterin bulunduğu salonun sol duvarında da, önceki cumhurbaşkanlarının siyah beyaz fotoğrafları göze çarptı.
CAMLI KÖŞKGazeteciler, daha sonra Atatürk'ün kız kardeşi Makbule Atadan için yaptırdığı yapımı 1936 yılında tamamlanan Camlı Köşk'e götürüldü.
1951-1954 yılları arasında Türkiye'yi ziyaret eden yabancı devlet başkanlarına ikametgah olarak ayrılan köşkün, 1954-1970 yılları arasında Başbakanlık ve Senato Başkanlığı ikametgahı olarak kullanıldığı ifade edildi.
Camlı Köşk'e, 1994 yılında yapılan restorasyonla 300 metrekarelik otel ünitesi eklendiği belirtilerek, 1996 yılı başında yeniden yabancı devlet başkanlarını konuk etmek üzere kullanılmaya başlandığı dile getirildi.
CUMHURBAŞKANI'NIN SPOR ODASI
Öte yandan Köşk'te Cumhurbaşkanı'nın spor odası ve sauna da basına tanıtıldı. Masa tenisi, bilardo masası, spor salonu, sauna, personel ve aileleri tarafından kullanılan Sosyal Tesisler de basın mensuplarına gezdirildi. Burada basın mensuplarına ikramda da bulunuldu.
Yaklaşık 100 basın mensubunun katıldığı ve 2,5 saat süren gezi sonunda Ahmet Sever, Figen Türkvan ve Burhan Eryılmaz, basın mensuplarını tek tek ellerini sıkarak Köşk'ten uğurladı.
AJANSLAR