Devlete genetik müdahale

Yeni hükümetin programı üzerinde hummalı bir çalışma sürüyor. Başbakan Tayyip Erdoğan'ın ikinci reform rüzgarı ise üç ana yönden esiyor.
1- Kamuda ve personel rejiminde yeniden yapılanma.
2- Global likidite iştahındaki azalmaya paralel olarak cari dengeyi düzeltici yapısal önlemler.
3- İş ortamını iyileştirme, rekabeti ve istihdamı arttırma. Ancak bu haftasonu iş başı yapması beklenen 60. Hükümet, seçim sürecinin yarattığı bir dizi handikapla yola çıkıyor. Çünkü yeni Bakanlar Kurulu'nun sadece 2008 yılı için 5.6 milyar YTL gelir kaybına yol açan üç kritik kararı gözden geçirmesi gerekiyor.
- Sosyal güvenlik priminde 5 puan indirim.
- Turizm sektörü KDV'sinde 10 puan düşüş.
- Yerel yönetimlerin bütçeden aldığı payın arttırılması.

Devlette büyük ayıklama
59. Hükümet'e kıyasla ekibini iki bakanla takviye edeceğini açıklayan Başbakan Erdoğan, eş zamanlı olarak devletin genetik şifresini değiştirmeyi hedefliyor. DPT tarafından hazırlanan "Devlette Genel Kurumsal Yapının Gözden Geçirilmesi Raporu" esas alınarak kamu kurumlarının, halkın beklentilerini karşılamaktan uzak örgütlenmesi değiştiriliyor. Örneğin gümrükleri Maliye Bakanlığı'na, Karayolları'nı Ulaştırma'ya bağlamayı düşünen yaklaşımla "Kamu kurumlarının asli görevleri ile teşkilat yapısı arasındaki uyumsuzluk çözülecek. Teşkilat yasaları gözden geçirilecek. Gereksiz birimler kapatılacak. KİT'lerin zarar eden birimleri tasfiye edilecek." Sancılı geçmesi beklenen bu dönüşüm için zamana karşı yarış yapılacak. Muhtemelen, sınırlı süreli bir yetki yasası Meclis'ten süratle geçecek. Birbiri ardına çıkarılacak kararnamelerle bakanlıklarda radikal değişimler yaşanacak. Ayrıca, ülke genelinde belirli bir kalitede hizmet sağlanabilmesi için asgari standartlar belirlenecek. Kamu kuruluşlarının karar alma süreçleri açık takvime bağlanacak. Hangi devlet dairesinde, işin ne kadar sürede bittiğini işadamı da sade vatandaş da bilecek. Bu kapsamda 2007'de 31, 2008'de 60, 2009 yılında 40 kamu kuruluşu stratejik planlarını gözden geçirecek. Kamu personel rejiminde köklü değişiklik öngören taslak çalışması da tamamlanacak. 2008'de kamu kadrolarının yeni statülere uyumu sağlanacak.

Hasar tespit çalışması
Yılın ilk çeyreğinden itibaren hız kazanan siyasi gelişmeler, uluslararası koşulların olumsuza döndüğü bir dönemde ekonominin ihmal edilmesine neden oldu. Bu yüzden, bakan olacağını bilen bazı isimler şimdiden gizli brifingler almaya, hasar tespiti yapmaya başladı bile. Şimdilik görünen şu: "Kamu kesimi genel dengesinde 2008'de açık verilecek. Bu trend ancak 2009'da düzelecek. Denk bütçe hazırlanacak. Faiz dışı harcamaların gayri safi yurtiçi hasılaya oranı yüzde 35, vergi ve benzeri yükler yüzde 31 seviyesinde tutulacak. Kamu yatırımlarının ortalama 5.8 yıl olan tamamlanma süresi 5 yıla indirilecek."
Bu arada rekabete, istihdama ve üretime dönük reçeteler üzerindeki kısıtlar da artıyor. Nitekim, kamu finansmanının verdiği imkanlar ölçüsünde istihdam üzerindeki vergi ve benzeri yüklerin düşürülmesine devam edilecek. Geleneksel üretimde özellikle tekstilde bundan böyle katma değeri yüksek ürünlere, marka, tasarım ve tanıtıma odaklı teşvikler verilecek. Sermaye ve bilgi yoğun, yeni teknoloji özelliği olan ürünlerin ihracatı özendirilecek. Ar-Ge alanında özel sektörü ön plana çıkaran "Ulusal Yenilik Sistemi" kurulacak. Yurtiçi üretimin ithalat bağımlılığını azaltmak için ithal ana girdilerin yurtiçinde üretimi desteklenecek. Yeni teşvik sistemi kapsamında işletmeler sektörel gelişme bölgelerinde yoğunlaştırılacak, kurulu tesislerin bu merkezlere nakli temin edilecek. Yeni gelişme odakları aynı zamanda bölgesel göçü önleyici rol üstlenecek. Esnek iş piyasası ile iş güvencesi arasında denge kurulacak. İş güvencesi ve kıdem tazminatı rekabeti güçlendiren farklı mekanizmaya dönüştürülecek. İhtiyaç duyulan nitelikte işgücü eğitimi için sanayi envanteri çıkarılıp müfredat güncellenecek.