Askeri harcamalar 10 yılda yüzde 37 arttı

Stockholm'de SIPRI tarafından açıklanan yıllık raporda, son 10 yıldır yüzde 37 oranında artan askeri harcamaların 2006 yılında 1 trilyon 204 milyar dolara ulaştığı ve bu harcamaları yapanların başında ABD'nin yer aldığı belirtildi.

Askeri harcamaların 2006'da 2005'e nazaran yüzde 3,5 arttığı kaydedilen raporda, bunun 1997'de yapılan askeri harcamalarla kıyaslandığından yüzde 37 artışı gösterdiği ve giderek artan askeri harcamaların şimdilik tersine dönmeyeceği tahminine yer verildi.

ABD'nin askeri harcamalarının 2006'da 528,7 milyar dolara yükseldiği belirtilen raporda, bunun da dünyada yapılan askeri harcamaların yüzde 46'sı anlamına geldiği kaydedildi.

SIPRI raporunda, "ABD'deki askeri harcamaların artışı geniş ölçüde bu ülkenin 'teröre karşı savaş' siyasetine ve buna bağlı operasyonlara tahsis edilen ek bütçelerden kaynaklanıyor" notu düşüldü.

Askeri harcamalar konusunda, liste başı ABD'yi İngiltere, Fransa, Çin ve Japonya izliyor. Son 10 yılda Orta Asya ülkelerindeki askeri harcamaların yaklaşık yüzde 73 oranında artış gösterdiği belirtilen raporda, bu tahminlerin çok güvenilir olmadığı, bunun da bazı ülkelerin verilerinin eksik olmasından kaynaklandığı ifade edildi.

Azerbaycan ile Belarus'un 1 yıldaki askeri harcamalarının ise büyük bir artış gösterdiğine dikkat çekilen raporda, Azerbaycan'da yüzde 82, Belarus'ta ise yüzde 56 oranında artış olduğu belirtildi.

Rusya'nın askeri harcamalarının ise geçen yıla göre yüzde 12'lik bir artış gösterdiği belirtilen raporda, Rusya'nın 2005'te de yüzde 19 oranında bir artış kaydettiği hatırlatılarak, "Rusların 1998'den beri askeri harcamalarını artırma eğilimine bağlı olarak, Rusya'da askeri harcamalar yüzde 155 oranında artış gösterdi" ifadesi yer aldı.
Raporda, Rusya'nın bütçe sistemindeki değişikliklerin kesin bir tahminde bulunulmasını zorlaştırdığı da kaydedildi.

Raporda, "Dünyadaki askeri harcamaların, hükümetlerin sosyal alanlara daha fazla kaynak aktarmalarına olanak sağlayacak şekilde hızla azalmasının şansı çok azdır. Askeri alana harcama yapan ülkeler savaşta olduğu sürece de dünyadaki askeri harcamalardaki artış eğiliminin tersine dönmesi beklenmiyor" ifadesi kullanıldı.

Çin'in askeri harcamalar açısından geçen yıl Japonya'yı geçerek bu konudaAsya'nın en fazla para harcayan ülkesi olduğunu vurgulayan raporda, Çin'in yıldan yıla artan harcamalarının 2006 yılında 50 milyar dolara yaklaştığı, dünyada bu açıdan dördüncü sıraya yükseldiği belirtildi.

Raporda, beşinci sıraya düşen Japonya'nın ise geçen yıl 43,7 milyar dolar harcadığı bildirildi. Çin ve Hindistan'ın 2002 yılından beri en fazla silah ithal eden ülkeler konumunu sürdürdükleri belirtilen raporda, ABD ve Rusya'nın yine en fazla silah satan iki ülke olduğu ifade edildi.

2007 yılının başında ABD, Rusya, Fransa, İngiltere ve Çin'in sahip olduğu nükleer savaş başlıklarının ise 26 binden fazla olduğunu belirten SIPRI, bu beş ülkenin toplam sayıyı gitgide azaltmalarına rağmen, bir yandan da nükleer silah cephanelerini güncellemek için planlar yaptıklarını kaydetti.

Öte yandan, dünyanın önde gelen silah üreticilerinin silah satışlarının da yüzde 3 oranında arttığı kaydedildi. SIPRI raporunda, geniş ölçüde Amerikan ve Batı Avrupalı şirketlerin tekelindeki piyasanın, 2005'te 290 milyar dolara ulaştığı belirtildi.