Düzensiz uyku seksin bir numaralı düşmanı

ASM Cinsel İşlev Bozukluğu Kliniği'nden Psikiyatrist Dr. Evrim Erbek, uykusuzluğun cinselliğe etkisini anlattı:

Uykusuzluk cinsel işlev bozukluklarına neden olabilir mi? Uykusuzluk, sebebine bağlı olarak tabii ki cinsel sorunlara yol açabilir. Cinsel işlev bozukluklarına en çok uyku apnesi sendromunda (uykuda solunum durması) rastlanır. Apnesi olanlarda genellikle cinsel isteksizlik ve cinsel fonksiyon bozukluğu görülür. Mesela birine uyku apne sendromu teşhisi konulurken 'horlama var mı, uyku sırasında nefes durması var mı, gece terlemeleri oluyor mu?' gibi bazı klasik sorular sorarız. Bu soruların yanı sıra kişiye 'cinsel fonksiyonlarda bir azalma var mı?' sorusunu da yöneltiyoruz. Bunların hepsi tabii ki uyku apnesine işaret etmez ama bunlarla beraber cinsel fonksiyonlarda da bir bozukluk olduğunu söylerse, hastayı apne sendromuna daha yakın düşünürüz.

Neden uyku apnesi olanlarda cinsel işlev bozukluğu daha fazla görülüyor? Uyku apnesi olanlarda genel olarak kandaki oksijen seviyesi düşer ve bu durum yağ oranının artmasına neden olur. Kandaki oksijen seviyesinin düşmesi de, cinsel fonksiyonun yeterince yerine getirilememesine neden olur. Bir de uyku bozuklukları gün içinde halsizlik ve konsantrasyon bozukluğu yaptığı için kişi akşam eve geldiğinde zaten halsiz ve uykulu oluyor. Onun için, doğrudan uyumak istiyor ve bu da cinsel isteksizliğe neden oluyor. Ama o uykusu da sağlıklı olmadığı için bir işe yaramıyor bu uyku. Yapılan araştırmalar; uyku apne sendromu olan bireylerdeki cinsel sorunların, dolaşımdaki testosteron miktarının azalmasıyla ilişkili olduğunu ortaya koymuştur.

SUÇLU UYKU APNESİ

Uyku apnesi tedavi edilirse cinsel işlevler düzelir mi? Uyku apne bozukluğuna bağlı sertleşme bozukluğu olan hastalarda, apnenin cerrahi veya CPAP yöntemiyle tedavisinden sonra testosteron düzeyleri de normale dönüyor ve sertleşme bozukluğu düzeliyor. Testosteron erkek ve kadında cinsel dürtü ile ilişkili bir hormondur ve kandaki düzeyi; stresten, uyku ve duygu durumundaki değişikliklerden etkilenir. Cinsel sorunlara neden olan tıbbi bir neden saptandığında, hastaların psikiyatrik açıdan da desteklenmesi tedaviyi olumlu etkiler. Çünkü psikolojik nedenler var olan cinsel sorunu daha da olumsuz etkiler.

Erkekler kadınlara göre daha mı fazla etkileniyorlar bu durumdan? Uykusuzluk, hem kadını hem de erkeği cinsel yönden etkiliyor. Ancak erkekler, muayene sırasında cinsel isteksizliklerini kadınlara göre daha çok dile getiriyorlar ve yardım arayışına giriyorlar. Cinsel isteksizlik ve uyarılma sorunları olan kadınlar cinsel ilişkiye aktif olarak katılabilir ancak erkekte sertleşme problemi cinsel ilişkiyi imkansız ve doyumsuz kılar. Bu nedenle, kadınlar genellikle bunu bir sorun olarak dile getirmezler.

HORMONLARI ETKİLİYOR

Uyku sırasında vücudun salgıladığı hormonların, uykusuzluk nedeniyle salgılanamamasının cinsel fonksiyonlarda bir etkisi oluyor mu ? Aslında bu konuda net bir şey yok. Ancak uykusuzluk halinde stres hormonlarından kortizol salınımının arttığını ve testosteron salınımının azaldığını, bu hormonların düzeylerindeki değişikliklerin cinsel istekte azalmaya neden olduğunu gösteren araştırmalar var.

Yaş ile uykusuzluk birleştiğinde cinsel fonksiyonlardaki etkisi artıyor mu? Yaş ilerledikçe uyku bozuklukları, özellikle de uyku apnesi sendromu, daha fazla ortaya çıkıyor. Çünkü bu dönemde hayat biraz daha hareketsizleşiyor, insan daha az yoruluyor, buna paralel olarak da uyku saatleri kaymaya başlıyor. Yaşla birlikte şeker hastalığı, hipertansiyon, kolesterol ve kullanılan ilaçlar gibi diğer tıbbi nedenlerle cinsel fonksiyonlarda ister istemez azalma oluyor. Bunlar birleştiğinde cinsel performansı tabii ki olumsuz etkiliyor.

Fazla uyumanın cinsel fonksiyonlara bir etkisi olabilir mi? Fazla uyumanın cinsel fonksiyona direkt bir etkisi olmaz. Ama fazla uyuma şöyle bir sorun yaratabilir: Fazla uyuyunca, vücut kortizolu çok fazla salgılıyor ve kortizol salgısı fazlalaşınca da kilo artışı oluyor. Bu nedenle vücut hantallaşıyor ve hareketler zorlaşıyor. Bu da her türlü fiziksel ve zihinsel fonksiyon gibi cinsel fonksiyonları da olumsuz yönde etkiliyor.