Bademcik ameliyatı fobi haline gelmesin

Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Çağlar Batman; sizlerden gelen soruları yanıtladı:

Oğlumun pazartesi günü bademcikleri alınacaktı. Ancak çıkan haberlerden sonra çok korktum. Biraz daha beklemeli miyim?
Bence hiç korkmayın. İstanbul'da her sene 10 binlerce bademcik ameliyatı yapılıyor. Bu çok küçük bir olumsuz örnektir. Bu sonuç, milyonda bir ihtimal. Eğer iyi bir hastanede ameliyat olunacaksa hiç korkmayın.

Oğlum Bartu 4.5 yaşında. Temmuz ayı ortalarında geniz eti alınıp bademcikleri küçültülecek. Ben bugüne kadar bu şekilde yapılan bir operasyon duymadım. Böyle bir operasyonun riski var mıdır? Hangi durumlarda küçültme tekniği kullanılıyor?
Küçültme tekniği, bademciğin çok büyük olduğu durumlarda kullanılıyor. Bizim tercih ettiğimiz bir teknik değil. Çünkü bademcik küçültüldükten sonra yıllar içinde küçük kistlerin gelişme ihtimali var. Bu yüzden tercih etmiyoruz. Bu ameliyatta bademciğin içine belli bir derecede ısı veriliyor. Bademciğin içindeki proteinler natüre oluyor ve doku büzülüyor. Bedemciğin içindeki kanallar tıkanınca ufak tefek kistler oluşabiliyor. Bu ameliyatın bir riski yoktur fakat ben tercih etmiyorum.

3 YAŞ ALTI DA ALINABİLİR
Oğlumun bademcikleri 2 yaşında alındı. Şu an 8 yaşında. Bir sorunu yok ancak bu kadar erken yaşta bu operasyonun yapılması doğru mu?
Erken yaşta alınan bademcikler, tıbbi gereklilikler değerlendirilerek işlem yapıldığından, hayatının ilerleyen zamanlarında herhangi bir sorun yaşatmaz. Bademcik ameliyatları, zorunlu haller dışında üç yaşın altında genellikle uygulanmaz. Ancak solunumu ileri derecede engelleyen büyük bademcikler, üç yaşın altında da alınabilir. Genellikle bademcik ameliyatlarının en sık yapıldığı yaşlar 3 ila 10 arasıdır. Bununla birlikte 20'li yaşlarda da zaman zaman ameliyat gerekli olabilir.

Gittiğimiz doktor yedinci sınıfa giden oğluma sürekli ilaç yazarak eve gönderiyor. Bademciklerini aldırmak için geç kalmış olabilir miyiz?
Bademciklerdeki şişme, her zaman bakteriyel enfeksiyon anlamına gelmez. Yapılacak bazı kan tetkikleri enfeksiyon nedenini ortaya çıkarabilir. Bilindiği gibi viral hastalıklarda antibiyotik kullanılmasının yararı yoktur. Ancak bakteriyel enfeksiyonlarda genellikle ateş, 4-6 saatte bir yükselme eğilimi gösterir. Bu durumda ilk yapılması gereken; boğaz kültürü alınmasını takiben, kültür sonucu beklenmeden tedaviye başlanmasıdır. Bakteriyel bademcik iltihaplanmalarında; uygun antibiyotikler verilmeli, ateş yakından takip edilmeli, 38 derecenin üzerine çıkarsa düşürülmeli, çocuğa istirahat uygulanıp, ilk günlerde boğaz ağrısının yoğunluğu nedeniyle katı gıdalardan kaçınılması sağlanmalı ve ateşe bağlı su kaybı olacağından, bol su, sıvı ve yumuşak gıdalardan yararlandırılmalı. Bademcik iltihaplanması esnasında, çok özel bazı durumlar dışında ameliyat düşünülmemeli. Bademciklerin alınması gerekliliği varsa, bu işlem tedaviyi takiben en erken 10-15 gün sonra planlanır.

Çocuğum 5 yaşında; bademciklerini aldırırsak ilerleyen yıllarda sorun yaşatır mı?
Bademcikleri alınanlarda herhangi bir sorun meydana gelmez. Halk arasında söylenti olarak dolaşan, bademciklerin alınmasının potansiyel akciğer enfeksiyonlarına yol açabileceği görüşü asılsızdır. Bademcikler bilindiği gibi lenfatik organ olup, 8 yaşına kadar olan çocuklarda bölgesel bağışıklığı sağlar. Bu nedenle, işlev gören ve sorun yaratmayan bademciklerin alınmasını tavsiye etmiyoruz. Ancak, bademciklerde sık tekrarlayan, bakteriyel üremeye yol açan, çocuğu korumaktan ziyade hasta olmasına yol açan problemler varsa; bu bademciklerin, bağışıklıkta rol alabileceğini söylemek mümkün değildir.

HER ŞEY KONTROL ALTINDA!
Anestezinin riski var mı?
Çağdaş tedavide artık anestezi direkt olarak özel bir ilaçla yapılıyor. Hastaya verdiğimiz başka bir ilaçla da yeniden uyandırılıyor. Eskiden yapılan uygulamalarda anestezi verilince hastanın karaciğer ve diğer organlarının kanı uzaklaştırması beklenirdi. Birtakım enzimlerin durumuna bakılırdı. Bazen o enzimi olmayan veya eksik olanlarda uzun süre uyuma ya da o enzimi içeren taze kan vermek gerekebiliyordu. Güncel tedavilerde ise tek bir ilaçla uyutup tek ilaçla ayıltıyoruz. Yani, her şey kontrolümüz altında!