Bir rüya gerçekleşiyor!

Orta Asya ve Hazar havzası petrollerini Türkiye üzerinden dünya pazarlarına açacak Trans Anadolu (Samsun-Ceyhan) Ham Petrol Boru Hattının temeli, düzenlenen törenle atıldı.

Temel atma töreninde konuşan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, Samsun-Ceyhan projesinin önemine işaret ederek, ''ya kaynak coğrafyası ya geçiş coğrafyası olacaksınız, Türkiye ikisini de değerlendiriyor'' dedi.

Bu projenin bir an önce hayata geçmesi için üzerlerine düşen tüm özveriyi göstereceklerini belirten Güler, ''arz güvenliğini sağlayacak olması nedeniyle bu projeyi çok önemsiyoruz. Bu tip projelerde kararlılık ve emin adımlarla yürümek son derece önemli. Proje, planladığı süre içinde tamamlanacaktır. Bundan eminiz.

Ancak, bu projelere önceleri hep şüpheyle yaklaşılıyor. Mavi Akım'da da BTC'de de öyle olmuştu'' diye konuştu.

İtalya Ekonomi ve Kalkınma Bakanı Pier Luigi Bersani'nin de katıldığı törende, her iki bakan temel atma butonuna birlikte basarak, projeyi başlattılar.

TEHDİT UNSURUR OLARAK KULLANMAYACAĞIZ

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, ''Türkiye, petrol, doğal gaz ve elektrikte geçiş noktası konumunu güçlendiriyor, ancak bunu tehdit unsuru olarak kullanma niyetinde değiliz'' dedi.

Güler, Trans Anadolu (Samsun-Ceyhan) Ham Petrol Boru Hattının temel atma törenindeki konuşmasında, yaklaşık 10 ay kadar önce Hazar Denizini Akdeniz ile buluşturan Bakü- Tiflis- Ceyhan (BTC) Ham Petrol Boru Hattını açtıklarını, proje sayesinde 150 milyon varil yüklenmiş petrolün buradan dünya pazarlarına gönderildiğini anımsatarak, ''Bugün ise iki denizi, yani Karadeniz ve Akdenizi birleştiriyoruz'' dedi.

Projenin gerçekleşmesinde büyük deneyime sahip Türk mühendisleri ve teknisyenlerinin en önemli unsur olacaklarını ifade eden Güler, projenin aynı zamanda en önemli özelliğinin Türkiye'nin stratejik konumunu yükseltmesi olduğunu kaydetti. Güler, şöyle devam etti:

''Türkiye, petrol, doğal gaz ve elektrikte geçiş noktası konumunu güçlendiriyor, ancak bunu tehdit unsuru olarak kullanma niyetinde değiliz. Bu yüzden ortak projeler yapıyoruz. Türkiye enerjide yaptığı çalışmalarla dünyanın en etkin ülkelerinden biri haline geldi. Avrupa elektrik networküne de girdiğinde Türkiye sadece petrol ve doğal gazla değil elektrik konusunda bir terminal noktasına gelecek. Bizim inancımız şudur ki Türkün azminin elinden hiçbir şey kurtulmayacaktır.''

Bakan Güler, bu projenin ekonomik olmasının yanında çevreye de duyarlı olacağını ifade ederek, ''boru hattı yapımında tıpkı BTC projesindeki gibi çevreye duyarlı olunacak. BTC projesinde 10 bin kişi çalıştı 300'e yakın ırmak yer değiştirdi ancak, çevreye son derece duyarlı davranıldı. Bu proje de öyle olacak. Çünkü Akdeniz aynı zamanda caretta-carretların yumurtladığı önemli bir bölge. Bunun için her türlü çevre tedbirleri alınacak'' diye konuştu.

İTALYAN BAKAN BERSANİ

İtalya Ekonomi ve Kalkınma Bakanı Pier Luigi Bersani de, projenin Asya'dan Ceyhan'a kadar daha düşük maliyetle petrol taşınacağını, aynı zamanda Türkiye'nin üretim noktaları ile tüketim noktaları arasında köprü görevi göreceğinden stratejik öneminin artacağını bildirdi.

İtalya ile Türkiye arasında artık gerçek bir ortaklık çıktığının teyit edildiğini, bu ortaklığın hem ekonomik hem de stratejik olduğunu ifade eden Bersani, şunları söyledi:

''Türkiye ile İtalya arasında geçen yıl ticaret hacminde bir önceki yıla göre yüzde 16'nın üzerinde bir artış olmuştur. Şu anda 500'den fazla İtalyan şirketi Türkiye'de yatırım yapmaktadır. İtalyan mevcudiyeti bu ülkede dinamiktir. Birlikte daha çok işler yapacağız. Çünkü hükümetlerimiz çok iyi anlaşıyor. Bunun yanı sıra Türkiye'de ekonomik istikrar var.''

Bersani, İtalyan firmaların enerji konusundaki yatırımlara büyük ilgi duyduklarını, Türk firmalarının da bu konuda tecrübe kazanması nedeniyle birlikte çok güzel ortak çalışmalara imza atıldığını anlatırken, ''Eminim ki bu arkadaşlık bu birliktelik uzun süre daha başka işlerde ortaklığı beraberinde getirecek'' dedi.

Bersani, projenin Türkiye'nin stratejik konumunu güçlendirdiğini vurgulayarak, AB'ye girişine de büyük katkı sağlayacağını ifade etti.

NOTLAR

TAP'ın temel atma törenine, Çalık Grubu Başkanı Ahmet Çalık ile İtalyan ENI şirketi CEO'su Paolo Scaroni ev sahipliği yaptı.

İstanbul ve Ankara'dan kalkan iki özel uçakla Adana Havalimanından tören alanına taşınan konuklar arasında, 45 kişilik İtalyan grup da yer aldı.Geçen yıl ''Yüzyılın Projesi'' olarak hayata geçen Bakü-Tiflis-Ceyhan Ham Petrol Boru Hattının devreye girdiği Adana'nın Ceyhan ilçesinin yanı başında bulunan Yumurtalık ilçesine bağlı Gölovası köyü yakınlarında gerçekleşen törene katılanlar, 200 şirket görevlisinin bir hafta süreyle aralıksız çalışarak hazırladığı 700 kişilik dev çadırda ağırlandı.

Tören alanı ve çevresindeki güvenlik önlemleri göze çarptı. Denizde, Sahil Güvenlik Komutanlığına bağlı ekipler botlarla görev yaptılar.

PROJESİ VE GETİRECEKLERİ

TAP, Karadeniz sahilinde Samsun'un doğusundan başlayan ve Akdeniz kıyısında Ceyhan petrol terminalinde son bulan 555 kilometre uzunluğunda, ham petrol boru hattı sisteminin geliştirilmesi ve inşaatını kapsıyor.

Çalık Enerji ve İtalyan ENI'nin yüzde 50 ortaklıkla kurdukları Trans Anadolu Petrol Boru Hattı Şirketince (TAPCO) inşaatı gerçekleştirilecek proje, Orta Asya ve Hazar Havzası ham petrol kaynaklarını, Türkiye üzerinden dünya pazarlarına açacak. Proje, Türkiye'nin stratejik önemini güçlendireceği gibi boğazların petrol trafiğini de azaltacak.

Günde 1 milyon varil kapasiteli BTC hattının geçen yıl devreye alınmasından sonra Samsun-Ceyhan hattının inşaatına başlanması, önemli enerji hatlarının Türkiye üzerinde yoğunlaştırılması ve boğazlarda çevre güvenliğinin sağlanması politikasında yeni bir adım teşkil ediyor.

Karadeniz'i Akdeniz'e bağlayarak, İstanbul ve Çanakkale Boğazları ile çevrenin ve enerji sevkinin güvenliğini garanti altına alacak projenin 1,5 milyar dolara mal olması bekleniyor.

İlk yıllarda günde yaklaşık 1 milyon varil kapasite ile çalışacak hattan sonraki aşamada günde 1,5 milyon varil petrol taşınacak. Hattın inşaatı iki yıl içinde tamamlanacak. Son 3 yılda tanker trafiği yüzde 50 artan boğazları by-pass edecek projeye ilişkin 2002 yılından bu yana fizibilite çalışması yürütülüyordu.

Boğazlarda 2013'de günde 4 milyon varil petrol ve petrol ürünleri taşıma trafiğinin olacağı tahminleri dikkate alındığında projenin önemi daha da iyi anlaşılıyor. Çünkü, normal şartlarda petrol tankerlerinin boğaz geçişi 16 saat sürüyor, kış döneminde bu süre 25 güne kadar uzuyor.

Proje ile Ceyhan, ''Doğu Akdeniz'in Rotterdam'ı'' olma kapasitesini güçlendirecek. Boru hattı, Ceyhan'ın önemli bir petrol ve petrol ürünleri ticaret merkezi olmasını destekleyecek. Ceyhan, petrol piyasasının oluşmasında etkili bir arz merkezi olacak.

Proje ülke içinde geniş ölçekli bir yatırım olacağından yerel sanayi ve yerel işgücü için yeni iş imkanı yaratacak.

Karadeniz ana yükleme limanlarından olan transit sevkıyat uzaklığını önemli ölçüde kısaltacak hattın hem boşaltma hem de yükleme terminalleri, en geniş tanker tipi olan VLCC'lerin de hizmet alabileceği özelliklere sahip olacak.

(AA)