Cumhurbaşkanlığı seçimi arifesinde pek geleneksel olmayan biçimde Genelkurmay Başkanı'nın basın toplantılarından birini dün izledik. Biriken ve yanıtlanması gereken konular ve sorunlar da vardı. Ancak piyasaların özellikle pür dikkat kesildiği konu Genelkurmay Başkanı Yaşar Büyükanıt'ın Cumhurbaşkanlığı seçimine ilişkin sözleri olacaktı. Nitekim öyle de oldu.
Konuşan bir asker. Ama konuşmaya bakınca da tam bir diplomatik dil. İki tarafa da çekilebilir ve yorumlanabilir ifadeler var. Ancak "Sözde değil, özde laiklik istiyoruz" sözüyle Genelkurmay Başkanı söyleyeceğini söyledi. Sorulara verdiği yanıtlarda veya vermediği yanıtlarla söylediklerinin vurgusunu artırmayı tercih etmedi.

- Tarihe not düşmek - Bu hareketiyle Cumhurbaşkanlığı seçimine örtük bir onay verdiği kanaati oluşabilir. Ama asgari olarak tarihe bir not düştüğü ve şerhini koyduğu yorumu da yapılabilir. Dünkü ifadeler askerin artık seçilecek kişinin kimliğine bakmadığını ama daha sonraki tutumuna bakacağının ve izleyeceğinin işaretlerini verdi. Bu, aynı zamanda önümüzdeki dönemde izlenecek yol haritasının ana çizgisini de ortaya koydu. Eğer gerginlik olacaksa bu zeminde olacak.

- Sorunsuz seçim - Cumhurbaşkanlığına en yakın aday Başbakan Recep Tayyip Erdoğan gibi görünüyor. Piyasalar da Sayın Erdoğan'ın bu makama çıkmasına alıştı gibi. Tersine bir reaksiyon yok. Askerden de şartlı bir onay geldi diyebiliriz. Bu durum, piyasaların daha önceden seçim öncesinde beklediği gerginliğin pek gerçekleşmeyeceğini, en azından şimdilik gösteriyor. Gerçekleşmeler de böyle olursa, cumhurbaşkanlığı seçiminin sorunsuz geçeceği ortaya çıkar. Seçimin tamamlanmasıyla önemli bir stres kaynağı ortadan kalkar. Böyle bir durum, finansal piyasalar tarafından belli ölçüde fiyatlanmış ve halen de satın alınmaya devam edilebilecek bir durumdur.

- Piyasalara etkisi - Dünkü açıklamalara karşı piyasa tepkisi oldukça yumuşaktı. Öncesinde kısmen gerginlik varken konuşmayla borsada hafif toparlanma ve dolarda 1 kuruşluk artış meydana geldi. Piyasalar, günü genelde küresel etkiyle hafif bir bozulma eğilimi içinde geçirdiler. Cumhurbaşkanlığı seçiminin sorunsuz atlatılacağının olumlu etkisini pek göremedik. Neden acaba?
Çünkü Cumhurbaşkanlığı seçimi bir aşama. Seçim sorunsuz geçilse bile 17 Mayıs'ın sonrası var. Koltuğuna oturduktan sonra yeni cumhurbaşkanının ortaya koyacağı tutum belirleyici olacak . Örneğin, yeni Cumhurbaşkanı bürokrat atamalarında aceleci davranıp erken bir gerginliğe yol açabilir de, bunu zamana yayıp gerilime meydan vermeyebilir de.

- Kuzey Irak'a hareket - Bir de, Genelkurmay Başkanı'nın Kuzey Irak'a askeri harekatın gerekli olduğu ifadesi var. İşte bu önümüzdeki dönemin belki de ana sorunlarından biri. Milli Güvenlik Kurulu'ndan sonra böyle bir açıklamanın yapılması, sanki Cumhurbaşkanlığı seçimi sonrasında harekete geçmek için düğmeye basılabileceğini düşündürüyor. Dolasıyla bu ifade tek başına piyasaları negatif etkileyecek bir gelişme.
Cumhurbaşkanlığı seçiminin sorunsuz atlatılacağına ilişkin beklentinin olumlu etkisi, daha sonrasında ortaya çıkacak muhtemel sorunların varlığıyla dengelendi. Bu durumda piyasalar, belki kısa bir süre daha küresel piyasaların yörüngesinde döner. Sonrası önümüzdeki günlerdeki gelişmelere bağlı.

- Sonuç - "Dünya çok çabuk döndüğü için rengi belirsizdir" Cenap Şahabeddin