32 yıllık tecrübesi ile Teknik Yapı'nın patronu Nazmi Durbakayım 2006'da durulan sektörün yeniden canlanmaya başladığını söylüyor "Mortgage işledikçe faiz düşecek" diyen Durbakayım, piyasanın nabzını da ölçüyor: "Firmalar zam istiyor. Mortgage zam getirecek".
İstanbul'un Anadolu yakasında, özellikle de Bağdat Caddesi civarında inşa ettiği lüks apartman daireleri sayesinde kemikleşmiş bir müşteri kitlesi yakalayan Teknik Yapı, son olarak önce Ataşehir, ardından da Bahçeşehir'de yükselen Uphill Court projesi ile öne çıktı. Varyap-Teknik Yapı ortak girişimi olan projenin satışları yavaş yavaş tamamlanırken yeni denizlere yelken açan Teknik Yapı'nın patronu Nazmi Durbakayım da 2006'nın seçim stresiyle durgun geçtiğini anlatıyor. Fakat 2007'de etkinin dağıldığına dikkat çeken Durbakayım, mortgage kullanılmaya başlandıkça faizlerin ineceğine, fiyatların artan taleple yükseleceğine inanıyor.
FAİZLER YÜKSEK DEĞİL * Son günlerde sektörün en yoğun gündemi mortgage. Sizce işe yarayacak mı? Mortgaga uluslararası artist gibi karşılandı! Ama hangi ülkelerde kaç seneden beri var, bakmak lazım. Son günlerin flaş haberi de Amerikan mortgage firmasının çöküşü. Bakmak gerek, mortgage firması kendi zafiyetinden mi, yoksa Amerikan ekonomisinin zafiyetinden mi çöktü? Neticede menkul ve gayrimenkulü birleştiren kendi kendine büyüen bir sistem. Çalışması için önce sermaye olması gerek. Gökten zembille de para inmiyor. Demek önce para gelecek, dışarıdan. Para geldikçe sistem çalışmaya başlayacak, senetler piyasada dolaşacak ve faiz oranları o zaman düşecek. Yoksa paranın faizi zaten piyasada belli. Dolaşan kağıtlar katma değer sağlayacak. Zamana ihtiyaç var. Türkiye'de mortgage optimumda değerlenecek. İhtiyaca göre ev satın almayı öğretecek Türkler. O andaki ihtiyaca göre alıp sonrakine göre değiştirecekler. Sistem stabil kalmamalı ki kağıtlar değer kazanıp faiz oranlarını düşürsün. 20 sene sonraki ihtiyaç için bugün ev alamaya çalışırsa insanlar mortgage ataletle gelmiş olur.
* Peki faiz yüksekken insanlar mortgage kullanmaya nasıl ikna olacak? Faizlerin yüksek olduğuna inanmıyorum. Türkiye'nin gayrimenkuldeki şanssızlığı 2005'te yaşanan dönem. Balıkçılar 'voli' der buna. Ağı attıklarında hep patlayacak kadar dolu olması hayali kurarlar. Bir balıkçı bunu hayatında ya görür, ya görmez. 2005'te gayrimenkulde bu oldu. Böyle şey dünyada yok. Ama artık öyle bir şey olmaz. Taleple arz dengeli karşılanmadığında fiyatlar ya anormal çıkar ya da aşağı düşer. Fiyatlar yükselmeye başlayınca mecburen konut alacaklar. Çünkü mortgage fiyatları yükseltecek. Eskiden vatandaş beğendiğini alırdı, deprem bunu ayrıştırdı. Şimdi mortgage hukuki şartlara da sağlamlık getirecek. Mortgage sistemindeki projelerin hiçbir yerinde zaafiyet olamaz. O konutlara kesin dönüş olacak. Yüzde 50 değil, kesin.
SEÇİM STRESİ AŞILDI * Yani fiyatlar kesinlikle yükselecek... Elde mortgage'da kullanılacak yeterli mal yok. Her bina sisteme dahil olamayacak. O yüzden fiyatlar da artacak. 2006'da belirgin durgunluk yaşadık. Yani gelecek yıl seçim var diye, ameliyathaneye girmeden stres çekmeye başladı insanlar. 2007'de bu yok. İhtiyacı olan, seçim gerçeğini de kabul ederek işine bakıyor. Toz duman kalktı, fiyatlar şimdi yerine oturacak. 2007'nin ilerleyen zamanlarında da bundan kötü olacak bir durum yok. Şu anda yüzde 15 civarında bir eksiklik var piyasada. Her firma en azından yüzde 15'lik artış özlemi içinde.