|
Özel havayolları küçülüyor
|
|
Turizm sezonunun sona ermesi ve kış sezonunun gelmesiyle birlikte iç hat yolcu sayısındaki düşüş ve yoğun rekabet sebebiyle özel havayolları çareyi ellerindeki fazla uçakları yurtdışına kiralamakta buldu. Uçakları kiraya verme, yolcu sayısının düşük olduğu kış sezonunu atlatma, özel havayolu şirketlerinin bilançolarını positife çevirmeleri açısından önemli. Havayolları wet-lease yani uçağı kokpit ve kabin ekibi ile kiralama sayesinde kış sezonunu en az zararla kapatmanın hesabını yapıyor. Ancak, bazı havayolları sezonluk değil iki yıl gibi uzun bir süre için kira kontratı yapmış durumda. 2006 sonu itibariyle Türk Sivil Havacılığı'na kayıtlı 13 hava yolu işletmesine ait 42'si yolcu, 10'u da kargo olmak üzere toplam 52 adet uçak; 16 farklı ülkenin 20 değişik hava yolu işletmesine kiralandı. Hac sezonunun bu yıl kış aylarına denk gelmesi nedeniyle de bu konuda özellikle İslam ülkelerinden yoğun talep geliyor. Hac dolayısıyla 19 adet uçak Suudi Arabistan'a kiralandı. Yurtdışına en fazla uçak kiralayan şirket ise özel sektörün en büyük havayolu olan Onur Air. Onur Air'in 12 uçağı hac operasyonu için Suudi Arabistan'a, 1 uçağı Cezayir'e, bir uçağı da Lübnan'a kiralandı. Filosunda 16 uçak bulunan Atlasjet'in 7 uçağı iki yıllık bir süre için Suudi Arabistan'a, bir uçağı Etiyopya'ya, bir uçağı da Eritre'ye gidecek. Pegasus Havayolları'nın dört uçağı Cezayir, Kazakistan, Nijerya ve Dubai'de bulunuyor. Freebird Havayolları'nın bir uçağı da Cezayir'e konuşlanmış durumda.
KÜÇÜLME % 35'İ BULDU Son üç yılda beklenmedik oranda büyüyen havacılık sektörü, Rusya, İran, Orta Doğu ve Orta Asya'da yeni pazarların açılmaması sebebiyle yaklaşık yüzde 35 küçülmeye başladı. Türkiye'nin yeni pazarlara açılma yolunda adım atmaması, hac ve umre pazarında THY tekelinin kırılmaması durumunda özel havayollarını ciddi sıkıntılar bekliyor. Özellikle Suudi Arabistan'ın hava sahasını tüm şirketlere açarak (open sky) 21 ülkeyle anlaşmalara imza atmasına rağmen özel hava yollarının bu pazara girmesindeki en önemli engel THY. Devletin bir politika belirleyerek özel şirket konumuna gelmiş THY'yi değil gerçekten özel olan havayollarını da desteklemesi gerekiyor.
GÜNTAY ŞİMŞEK
|