  |
|
Osmanlı bir gecede kurulmadı
Yaşamını İngiltere'de sürdüren Bafralı İsmail Tokalak, Bizans-Osmanlı Senteziadlı kitabında 150 yıl birlikte yaşayan iki halkın benzer yanlarını ve başörtüsü, Alevilik gibi konularda tepki çekebilecek düşüncelerini anlatıyor.
İngiliz eşiyle 27 yıldır Londra'da yaşayan İsmail Tokalak, aslında bir işadamı. Uzun yıllar Türkiye'den İngiltere'ye çorap ihraç etmiş. 45 yaşına kadar Londra'da amatör kümede futbol oynamış. Şimdi de oturduğu bölge olan Barnet'ta 14-15 yaş grubu genç futbol takımının antrenörlüğünü yapıyor. Ekonomi eğitimi aldıktan sonra çalışmalarını tarih üzerinde yoğunlaştıran Tokalak, Osmanlı-Bizans Sentezi (Bizans Kültür ve Kurumlarının Osmanlı Üzerindeki Etkisi) adlı kitabında 150 yıl birlikte yaşayan iki halkın benzerliklerini belgelerle ele alıyor.
- Tekstil sektöründe çalışan, ekonomi eğitimi almış bir işadamı olarak araştırmalarınızı neden tarih üzerinde yoğunlaştırdınız?
- Tarihi gelişimlerle ekonomik gelişimlerin birbirinden ayrılmaz bir parçası olduğu tartışılamayacak bir gerçek. Ben aslında tarih, sosyoloji, felsefe, din ve dinler tarihi üzerine 20 yaşımdan beri çeşitli kitaplar okuyordum. Kitap yazmak gibi bir amacım yoktu, sadece merak ettiğim şeyleri öğrenmek istiyordum. Zamanla okuduklarımın çoğunu unutmaya başlamıştım. Bunu önlemenin yolunu, ilgimi çeken konular üzerinde notlar almakta buldum. Bu çalışmam 10 yıl sürdü
TARİHİ BİLGİLER ÇOK YÜZEYSEL
- Tarihçilerin tepkilerine ve eleştirilerine açık mısınız?
- Olumsuz eleştirilere hazırlıklıyım. En azından bir tartışma ortamı yaratılır. Benimle yapılan bir röportajda denizciliği Bizans'tan öğrendiğimizi belirttim. Bu benim görüşüm değil, İbni Haldun da açıkça belirtiyor. Orta Asya'dan gemilerle değil at sırtında geldiğimize göre de denizciliği Anadolu'da Bizanslılardan öğrendik. Ayrıca meşhur deniz Amiralimiz Barbaros Hayrettin Paşa da Türk değil, bir Hıristiyan dönmesidir. Bunu da ben söylemiyorum, 1960'lı yıllarda Atatürk'ün hayatını yazsın diye resmi olarak devlet eliyle davet ettiğimiz, herkesin girmediği askeri arşivlerini açıp hizmetine sunduğumuz Lord Kinross Osmanlı Tarihi adlı kitabında yazıyor. Röportajı yapan gazeteciyi Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'ndan arayıp Barbaros'un babasının sipahi olduğunu söylemişler. Evet, doğrudur, Barbaros'un babası sipahidir, ama Midilli Adası gibi Rum çoğunluğun olduğu bir yerde doğan Barbaros'un babasının sipahiliği de Hıristiyan kökenlidir.
- Türkiye'de Cumhuriyet'le birlikte gerek Osmanlı gerek Bizans dönemine ilişkin ciddi bir 'unutma' sürecine girilmişken sizin yüzlerce yıllık bu iki imparatorluğa bir 'sentez' içinde yaklaşmanız cesaret işi değil mi?
- Zaten her şey bu soruda odaklanıyor ve bu sorunun cevabında çözümleniyor. Türk tarihi ile ilgili gerçeklerimizin birçoğu yüzyıllar boyunca ya görmezlikten gelindi ya bize başka şekilde aktarıldı. Bunun nedeni Osmanlı'daki tarih yazarlarının sultanın ve devlet adamlarının himayesinde olmalarıydı. Türkiye Cumhuriyeti'ndeki tarih yazımı da Ulus Devletin oluşum politikasına göre şekillendirildi. Bize resmi tarih çerçevesinde öğretilenlerin çoğunun yetersiz ve çarptırılmış tarihi gerçekler olduğunu görmeseydim, tarihi yeniden öğrenmek, kendimi yeniden eğitmek için yüzlerce kitabı okumak zorunda kalmayacaktım.
Figen YANIK
|
