Mayıs ve Haziran'da keskin düşüşlerin gerçekleştiği piyasalarda bugün ikinci bir düşüş dalgası yaşanıyor. Asya ve Avrupa borsalarında satışlar gözlenirken, İMKB de günü % 3.71 oranında gerileyerek 36 bin 390 puandan tamamladı. Gün içinde 1.53 YTL'yi aşan ABD Doları kapanış saatlerinde 1,5240 YTL oldu.
İstanbul Menkul kıymetler Borsası Bileşik Endeksi ilk seanta yüzde 3.33 oranında gerileyerk 36 bin 531 puandan kapandı. İkinci seansta da satıcılı seyir sürüyor. TAHVİL-BONO
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Tahvil ve Bono Piyasası Kesin Alım Satım Pazarında işlem gören 16 Temmuz 2008 vadeli, bugün valörlü tahvilin basit getirisi yüzde 23,73, bileşik getirisi yüzde 21,81'den kapandı. Bu kağıdın dünkü kapanıştaki basit getirisi yüzde 22,04, bileşik getirisi yüzde 20,36 olmuştu.
DÖVİZ
Serbest
piyasada gün içinde 1,53 YTL'yi aşan doların satış fiyatı 1,5240 YTL, avronun satış fiyatı 1,9480 YTL oldu. Piyasanın kapanışı itibarıyla Kapalıçarşı'da 1,5220 YTL'den alınan dolar, 1,5240 YTL'den satıldı.
1,9460 YTL'den alınan avronun satış fiyatı ise 1,9480 YTL oldu. Serbest piyasada dünkü kapanış saatlerinde 1,4800 YTL olan dolar güne 1,5180 YTL'den, 1,8820 YTL olan avro ise 1,9400 YTL'den başlamıştı.
DÜŞÜŞ DALGASININ NEDENLERİ
Gelişmekte olan piyasaların para birimlerine, borsalarına ve tahvillerine global ekonominin BD önderliğinde yavaşlayacağı kaygıları ve sektör genelinde Polonya'nın başı çektiği ve bu ülkede koalisyon hükümetinin çökmesiyle artan siyasi gerginlikle yoğun satış geldi.
Dünya ekonomik büyümesinin lokomotifi olarak düşünülen ABD'de ekonomik yavaşlama ile ilgili kaygılar, Philadelphia Merkez Bankasının iş faaliyeti araştırmasıyla daha da arttı. Endeks, üç yıldan sonra ilk defa sıfırın altına indi ve Orta Atlantik bölgesinde imalatın düştüğüne işaret etti. Raymond James Başekonomisti Özgür Altuğ, gelişmekte olan piyasalardaki satışlarda etkili olan gelişmeleri şöyle sıraladı: *Macaristan son politik olaylar, kredi görünümünün düşürülmesi, * Ekvator'un dış borçlarını ödememeyi gözden geçirebileceğini açıklaması * Düşen petrol fiyatlarının Rusya'ya ve Brezilya'ya olumsuz etkisi * Brezilya'da hemen seçim öncesi artan politik tansiyon, * Güney Afrika'da dün açıklanan ve son 25 yılın zirvesine işaret eden cari açık *Tayland'daki darbe, * Polonya'da 2007 bütçe görüşmeleri sırasında ayrılma noktasına gelen koalisyon partilerinin yarattığı gerginlik. Analistler, Türkiye'nin yüksek cari açığı ve 2007 yılında cumhurbaşkanlığı ve genel seçimler ile AB ile ilişkiler nedeniyle gelecek aylarda yaşaması muhtemel siyasi gerginliklerin kırılganlık yarattığına işaret ediyorlar.
Londra'daki BNP Paribas gelişmekte olan piyasa stratejisti, Elisabeth Gruie, "Şu an gördüğümüz, gelişmekte olan piyasalarda global bir satış dalgası" dedi.
Gruie, aynı zamanda "ABD ve global büyüme ile ilgili kaygılar, (yatırımcıların) yönlerini, gelişmekte olan piyasalardan dönmelerine neden oluyor ve piyasa genelinde bocalayan siyaset, Ekvador'un borçlarını ödeyememesi ile ilgili kaygılar ve emtia fiyatlarındaki geri dönüş; bunların hepsi para birimlerindeki genel düşüş beklentisi dalgasına katılıyor" dedi.
Analistler, olumsuz havanın, veriden sonra Wall Street ve Latin Amerika'daki aktiflerinin satılmasıyla güçlendiğini söyledi. Royal Bank of Canada yayımladığı notta, "ABD doları için olumsuz olmasına rağmen, (Philly Fed), likiditenin gelişmekte olan piyasalardan uzaklaşmasını hızlandırdı" dedi.
ABD ekonomisinin keskin şekilde düşeceği yönündeki kaygılarla, önde gelen Asya ve Avrupa borsaları da geriledi.
Polonya'da yönetimde olan muhafazakârların, solcu parti ile olan koalisyonlarına son vererek ülkeyi seçimin eşiğine getirmeleriyle, Polonya para birimi ve Varşova borsası yaklaşık yüzde 1 geriledi. . Brezilya para birimi, dün iki ayın en düşük seviyesine geriledi. Diğer Orta Avrupa para birimleri de değer kaybettiler.
MSCI gelişmekte olan piyasa borsa endeksi yüzde 1 gerilerken, JP Morgan gelişmekte olan piyasa tahvilleri endeksi gösterge devlet tahvilleri , dünkü 13 baz puanlık genişlemenin ardından, ABD Hazine tahvillerine göre 2 baz puan genişledi.
Piyasa genelinde Türk Lirası ve Güney Afrika randı şu anki cari açıklarıyla birlikte en olumsuz etkilenenler oldu. Güney Afrika randı ülkenin cari açığının 24 yılın en kötü seviyesine yakın olduğunu göstermesinin ardından dolar karşısında üç yılın en düşüğüne geriledi.
ATA YATIRIM: DÖVİZ HAREKETLERİ SPEKÜLATİF
Ata Yatırım Baş Ekonomisti Nurhan Toguç, bugün sabah saatlerinden itibaren yükselişe geçen döviz fiyatları konusunda, ''Döviz hareketinin spekülatif olduğunu düşünüyorum'' dedi.
Dövizin yukarı doğru seyir izleyen hareketinde Merkez Bankasının etkisinin olduğunu söyledi.
''Döviz hareketinin spekülatif olduğunu düşünüyorum'' diyen Toguç, Merkez Bankasının açıklamalarında YTL'nin yüzde 15 değerli olduğuna işaret ettiğini anımsattı. Bugünkü ekonomik göstergelere bakıldığında, borsada bir düşüş gereği olmadığının görüldüğünü dile getiren Toguç, şunları söyledi:
''Cari açık rakamları bahane ediliyor. Petrol fiyatlarındaki gerileme sürerse cari açıkta da gerileme yaşanacak. Amerika Merkez Bankasının faiz artırmama kararının, global piyasalardaki likiditede artışına neden olması bekleniyordu. Kesinlikle piyasalarda ikinci bir kriz beklemiyoruz. Merkez Bankası rezervleri yeterli düzeyde. Artık Türk ekonomisi çalkantılara açık bir ekonomi değil.''
Şu aşamada belirsizlik nedeniyle doların 1,6000 seviyelerini görme olasılığı bulunduğunu ifade eden Toguç, endeksin düşüşte olacağını söyledi. Toguç, piyasalarda bugün yaşanan hareketliliğin geçici olduğunu düşündüğünü sözlerine ekledi.
Dolar yükseldi, borsa düştü!
