Özelleştirmeleri yaptık sırada yeni yatırımlar var
Özelleştirmeden 2006 için büyük beklentileri olmadığını söyleyen YASED Başkanı Erdikler, "Şirket satın alma ve birleşmeler bir yere kadar. Bu yıl sıfırdan yeni yatırımlar gelecek" diyor.
Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED) Başkanı Şaban Erdikler'e göre, 2006 yılı yabancı sermaye açısından 2005 kadar verimli olmayacak. Ne de olsa, Türkiye, 25 yılda aldığı yabancı sermaye yatırımlarını sadece bir yılda almayı başardı ve 9.7 milyar doların altına imza attı. Ama Türkiye, hâlâ yatırım ortamını olması gerektiği kadar iyileştiremediği için potansiyelinin altında yabancı sermaye çekiyor. Erdikler, Misafir Odası söyleşisi için 2006 yılının beklentilerini yonumladı.
1 milyar dolarlık yabancı sermayeyeulaşamadığımız günleri hatırlıyorum. Ama 2005 yabancı sermayenin adeta akın ettiği bir yıl oldu değil mi? Geçen yıl hakikaten çok iyi, uzak ara en iyi yıldı. 1990-2000 yılında gelen yabancı sermaye bir yılda geldi. Daha geriye gidersek, 25 yılda gelen yabancı sermaye bir yılda geldi.
İŞLER İYİ DİYENLER ÇOK 2005'in bu kadar iyi bir yıl olması, Türkiye'nin hak ettiği yabancı sermayeye kavuştuğu anlamına gelmiyor olmalı... Rakamlara bakalım. 10 milyar doları buldu gelen yabancı sermaye. Ama Türkiye'nin gayri safi milli hasılasının ne kadarı diye baktığımızda, yüzde 3'ünü görüyoruz. GSMH'nın yüzde 15'i oranında yabancı sermaye çeken Romanya, Bulgaristan, gibi ülkeler var. Yani ulaştığımız rakam çok iyi ama ülkenin potansiyeli açısından çok yetersiz.
Son açıkladığınız Barometre raporunuza göre, 'işler iyiye gidiyor' diyenlerin oranı yüzde 73. Çok yüksek bir oran geldi bana bu. Demek ki yabancı şirketler hallerinden memnun. Türkiye'de faaliyet gösteren yabancı şirketlerin yöneticilerin büyük bir kısmı, Türkiye'de işlerin son altı ayda iyiye gittiğini, önümüzdeki 6 ayda daha da iyiye gideceğini ama daha da önemlisi 'uzun dönemde çok daha iyiye gidecek' diyor. Yatırım indirimini de sorduk. İlginç bir sonuç çıktı. Evet etkileyecek diyenler yüzde 40. Hayır diyenler yüzde 34. Önümüzdeki 6 ayda yeni yatırımlar yapmayı düşünüyor musunuz diye sorduk. Evet cevabı verenler de yüzde 51.
Tekstil sektörü kriz yaşıyor. Sektörde yabancı şirket sayısı fazla olsaydı böyle olur muydu? Tekstil sektöründe yabancı şirket sayısı nispeten daha az. Olanlar da üretim ayağından ziyade ihracat ayağında. Tedarik merkezi olarak Türkiye'yi kullanıyorlar. O nedenle tekstilde yaşanan olumsuz gelişmeler yabancı sermaye bakımından o kadar hissedilmiyor. Önümüzdeki dönemde sanırım böyle olmayacak. Özellikle Çin ve Hindistan AB'ye aday Türkiye'nin vaat ettiği imkanları da kullanarak Türkiye'de yatırım yapmayı planlıyorlar. Varsayım şu: Ürünün bir bölümünü kendi ülkemde, bir bölümünü Türkiye'de imal edeceğim ve Türkiye'de ürettiklerimi de olduğu gibi AB'ye satacağım.
Tekstil sektörüne o zaman hayat öpücüğünü Çin verecek belki de... Çin'in bu sektöre yatırıma gelmesini bekliyoruz. Tekstil sektöründeki patronlar artık daha fazla bu sektöre yatırım yapmak da istemiyor. O zaman Çin bakıyor; fiyatları aşağıya düşmüş, AB adayı bir ülke var karşılarında.
Türkiye'ye giren yabancı sermaye 9.7 milyar dolara ulaştı. 2006 yılı beklentiniz nedir? Bu yıl biz biraz mütevazı rakam söylüyoruz. 10 milyar dolar bekliyoruz diyerek. Şunu anlamak lazım: Türkiye'ye 2005'te yabancı sermaye birleşme, satın alma ve özelleştirme projelerinden geldi. Şimdi görünen o ki, 2006 özelleştirmede 2005 gibi verimli olmayacak. Özelleştirilecek kuruluşlara baktığımızda, bir Ziraat Bankası, Bir Halk Bankası, bir THY'den söz ediyoruz. Tekel yeniden gündeme gelebilir. Ama bunlar ha deyince olacak işler değil. Bir de tabii son zamanlarda yaşanan özelleştirme iptalleri de insanlarda tedirginlik yarattı.
