Orada köyler var uzakta
Fotoğraf adlı filmiyle dünya çapında ilgi toplayan yönetmen Kazım Öz, bu kez daha alçakgönüllü bir projeyle, terkedilmiş Kürt köyleri ve yeni bir diyaspora olarak Batı'ya saçılan Kürtlerle ilişkili bir belgeselle karşımıza çıkıyor. En son Nürnberg'de yapılan Türk-Alman sineması festivalinde en iyi belgesel seçilmiş bu film... "Uzak", son derece iyi seçilmiş bir sözcük. Bir yandan anlatılan coğrafyanın bize, "İstanbul dükalığı"nda yaşayanlara ne denli uzak kaldığını simgeliyor. Öte yandan, o ırak köşelerden Batı ülkelerine göç edenlerin kendi kültürlerine ve yaşam geleneklerine ne denli uzak düştüklerini anlatıyor. Ama tarihin kimi dönemlerinde böyledir: Göç rüzgarları öyle güçlü eser ki, ortalık toz duman olur. Kazım Öz'ün saptadığı Kürt yüzleri ne güzel... Sert çizgili kadınlar, hala yakışıklı yaşlı erkekler, kartal bakışlı gençler. Kalanların hemen hepsi yaşlı. Yaşlı, yalnız ve mutsuz. Gençlerini uzaklara yolcu etmiş, yalnızlığa mahkum düşmüşler. Ama ya gidenler? Batı'nın en ileri sanayi toplumlarının, Almanya, Fransa veya Hollanda'nın soğuk kentlerinde, hiç bilmedikleri, anlamadıkları ve katılmadıkları bir yaşamı eğreti bir tanık gibi izleyenler? Ruhlarıyla, zihinleriyle, anılarıyla hala köylerinde yaşayanlar? Acaba gidenler mi daha mutsuz, yoksa kalanlar mı? İşte yanıtı gelmeyecek bir soru.
GÖÇÜN KEDERLİ YÜZÜ Kazım Öz, açıkça siyasal bir film yapmaktan, sorumlular aramaktan kaçınmış. Böylece filmi siyasaldan çok daha yüce bir sıfatı, insancıl-hümanist sıfatını hak etmiş. Ve günün koşullarının yarattığı bir göç olayı, onun filminde göç etmenin ezeli kederine, göçmenlerin hep süregelmiş değişmeyen hüznüne dönüşmüş.
UZAK * * * (Dur) Yönetmen: Kazım Öz Mezopotamya Sinema Kolektif yapımı.
|