kapat
   
SABAH Gazetesi
 
    Son Dakika
    Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Dosyalar
    Arşiv
    Etkinlikler
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
  » Cumartesi
    Aktüel Pazar
    Otomobil
    Sinema
    Çizerler
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Kadeh içkinin tadına tat katar
Kadeh içkiye lezzet katar

Şarap kadehi renksiz ve saydam olmalı. Çünkü renk ayrıntıları şarap hakkında bilgi verir.


Kadeh içkinin tadına tat katar

Çay ve suda olduğu gibi şarapta da kadehin renksiz ve saydam olanı tercih edilmeli... Çünkü renk ayrıntıları şarabın genel özellikleri hakkında önemli ipuçları verir.

Herkesin kendine göre bir su içme alışkanlığı var. Kimileri küçük bir bardaktan, ufak yudumlar halinde içer suyunu. Kimileri de benim gibi, olabildiğince büyük, ince cidarlı bir bardaktan kana kana içmeyi tercih eder. Herhalde bunda alışkanlığın rolü olmalı. Gerçi suyun kokusu, tadı yok; dolayısıyla bardağın şeklinin, renginin fazla önemi olmadığı düşünülse de kendi adıma ben, renkli, içindeki suyun berraklığını göremediğim, ufak bir bardaktan içtiğim suyun keyfine kesinlikle varamam. Çay konusunda ise genelde insanlar ikiye ayrılırlar. Onu Batılı usulde, hele hele süt katarak içmeye alışmış olanların tercihi genelde fincan olur. Ancak ince belli cam bardağın avantajı da içindeki çayı, güzelim rengini seyrederek, kışın soğuk günlerinde avucunu ısıtarak içmeye olanak tanıması. Belki abartılı bulabilirsiniz ama fincandan içtiğim çayın tadını gereği gibi alamıyormuşum gibi gelir bana. Bardak mutlaka ince belli ve büyücek olmalı, üzerinde kesme desenler bulunmamalı ve mümkün olduğu kadar ince cam ya da kristalden yapılmalı.

TADIM KADEHİ FARKLI
Su ve çayda nispeten kişisel sayılabilecek tercih kriterleri, şarap söz konusu olduğunda, alışkanlığın ötesinde, şarabın niteliklerini algılayabilmek açısından bazı zorunluluklar getiriyor. Ancak tek bir ideal şarap kadehinden söz etmek mümkün değil. Genellikle, mesleği gereği sürekli şarap tadıp değerlendirenler uzunca, lale şeklinde, ayaklı kristal kadehleri kullanırlar ve her seferinde farklı biçimlerdeki kadehlerden tadım yapmazlar. Ben de içkilerin özelliklerini değerlendirmek için de evde onların tadını çıkarmak için de hep uluslararası yarışmaların ve tadımların klasik kadehini kullanmayı yeğliyorum. Ancak kuşkusuz şık bir davette başkaları servis takımlarının parçası olan kadehlerden içerken, kendi tadım kadehinizi kullanamazsınız. Bu nedenle cam ve kristal endüstrisinin geliştirdiği, çeşitli içkilerin özelliklerine göre, onları en iyi biçimde algılayabileceğimiz kadeh modelleri arasından tercih yapmak gerekir. Öncelikle tek bir ideal şarap kadehinin olmadığını söylemeliyim. Ancak tipik şarap bardağı formları için bazı temel kurallar var.

SAPI UZUN OLMALI

Her şeyden önce kadehin dudaklarla temas eden kenar kısmı pürüzlü ve kabarık olmamalı. Sonra bardak çeperleri mümkün olduğunca ince olmalı. İnce çeperli bir kadeh kendi sıcaklığını şaraba daha az iletir, kadeh tokuştururken daha iyi ve net bir ses verir. Çay ve suda olduğu gibi, şarapta da kadehin tümüyle renksiz ve saydam olması tercih edilmeli. Özellikle şarap içerken önce gözle değerlendirme yapılacağı ve renk ayrıntıları şarap hakkında birtakım ipuçları vereceği için bu husus çok önemli. Yine aynı nedenden, yani şarabın görüntüsünün bozulmaması için, kadeh parlak, kesmesiz cam ya da kristalden olmalı. Elin sıcaklığıyla şarabın ideal ısısının değişmemesi için, şarap kadehinin bir sapı bulunmalı ve bu saptan tutulmalı. Kadehin biçiminin, içindeki şarabın niteliklerini algılamakta ne denli önemli rol oynadığı çeşitli bilimsel deneylerle kanıtlanmış ve firmalar bu konuda oldukça başarılı modeller çıkarmışlar. Örneğin kırmızı şaraplarda en yaygın kullanılanlar Bordo tipi kadehler. Bunlar özellikle şarabın renginin iyi algılanabildiği, yıllanmış şarabın kompleks aromalarının iyi hissedilebildiği, güçlü tanenleri ve meşe fıçı aromalarını yumuşatacak biçimde uzunca, hafif karınlı kadehler. Burgonya kadehleri ise Bordolara göre biraz daha hacimli, hazneli. Bunlar ilkten kapalı aromalara sahip kırmızı şarapları "açan" kadehler. Meyvemsi canlı aromalar daha iyi ortaya çıktığı gibi, nispeten dar ağzı sayesinde aromalar korunuyor, içim sırasında şarap tüm özellikleri ile algılanabiliyor. Beyaz şarap kadehleri kırmızı şarap kadehlerine göre daha ufak. Bunun ana nedeni, servis sıcaklığı kırmızıya göre daha düşük olan beyaz şarapların kadehte uzun süre bekleyip ısınmasını engellemek. Bu nedenle beyaz şaraplar kadehin üçte birini oluşturacak kadar doldurulur ve kadehte tümüyle tükenmeden üzerine ilave edilmez. Chardonnay gibi aromatik beyaz şarapların zengin aromalarını en iyi şekilde ortaya çıkarmak için, kadehler, diğer beyazlar için üretilenlere göre daha geniş hazneli tutuluyor.

ŞAMPANYA KADEHİ FARKLI
Şampanya ve diğer köpüklü şarapların ince ve zarif kadehlerde sunulmasının başlıca nedeni ise bunlardaki karbondioksit kabarcıklarının yavaşça şarabın yüzeyine doğru süzülmelerini ve bu sırada ortaya çıkan hoş görüntünün tadına varılmasını sağlamak. Bu ince ve uzun kadehler kabarcıkların hızla kaybolup gitmesini engeller, aynı zamanda şarabın aromalarının kontrollü olarak salıverilmesine katkıda bulunur. Kuşkusuz şaraplarda bu sözünü ettiğim belli başlı kadeh formları dışında birçok ara biçimler de var. Bunların her biri belirli özelliklere sahip şarapların daha iyi algılanmasına yardımcı oluyor. Brendi ve konyak kadehleri ise çok bombeli bir gövdeye sahip. Bunun sebebi, içki yüzeyinin kontrollü biçimde hava ile temas etmesini sağlaması. Kadeh hafifçe çevrildiğinde konyak iç yüzeye sıvanır ve hızla buharlaşma meydana gelir, meyvemsi ve baharatsı kokular daha iyi algılanır. Rakı kadehlerine gelince, nasıl olup da limonata kadehlerinin rakı kadehine dönüştüğünü kimse bilmiyor. Zira daha önce rakı minik, çok ince cidarlı kadehlerden içilmekteydi. Üzerine buz doldurmak gibi bir uygulama da yoktu. Rakıdan bir yudum, üzerine ikinci bir bardaktan sudan bir yudum alınırdı. Zamanla kalın camdan, ağzı muntazam kesilmemiş kaba limonata bardakları bu zarif kadehlerin yerini işgal etti. Her ne kadar son zamanlarda yeni rakı markalarıyla bazı rakı kadehi denemelerini de gözlenmekteyse de, hala limonata kadehlerinin egemenliği bütün hızıyla sürüyor. Ancak limonata kadehinden rakının daha iyi algılandığına kesinlikle inanmıyorum. Bu yazımda belli başlı kadeh tiplerini tanıtmaya çalıştım. Bir içkinin tadını, onun aromalarını en iyi biçimde algılamak için yalnızca kadehlerin biçimi yeterli değil, içkinin servis sıcaklığı, içildiği ortam, yanında yenen yiyecekler ve daha nice ince ayrıntı da çok önemli. Zaman zaman bu konulara da değineceğiz.
DİĞER GURME HABERLERİ
 21. yüzyılın modern eczanesi
 Anadolu'dan dünyaya şarap turu başlıyor
 Tekila yıllar sonra geri döndü
 Bir film şarap kurtaracak
 Kalbiniz için iki kadeh yeterli
 Baharatlı ya da fesleğenli çikolata denediniz mi?
 Hangisi sahte hangisi hakiki?
 Tarihi yalıda evlenmek hayal değil
 Turizmimiz Rus ruleti gibi
 Okyanus ıstakozları markette
 Ultra lüks harman viskiler
 Clinton da burada puding yedi
 Farklı Mekanlar Denemek İsteyenlere
 Yunan mutfağı İstanbul'da
 Şarap karafta sunulur
 Bağcılara üzümü öğretecek
 Hakikat şarapta gizlidir
 Romun yeni hedefi Türkiye
 Alkolü az aroması çok hoş
    Cumartesi Yazarlar
    Güncel
    Yaşama Dair
    Sinema
  » Gurme
AHMET ÖRS
Şarap yudum yudum içilir
Şarap kültürüne sahip olmak...
Hiçbir Amerikalı star Türkiye'ye gelmek istemedi
Hiçbir Amerikalı star Türkiye'ye gelmek istemedi
Avrupa'da izlenme rekorları kıran 'Wetten, dass...?'ın (Bahse Var...
Geleceğin ressamları
Geleceğin ressamları
Burhan Doğançay'ın açtığı "Doğançay Modern Sanat Müzesi"nin...
Özgür ilişkiler insan doğasına aykırı
"Sevişme Gerginliği" kadın-erkek ilişkilerine yeni bir yorum...
Mankenliği doğru bulmadım
Genç oyuncu Burcu Kara Bursa'da başlayan "ünlü" olma yarışını...
Üçüncü Episod'la tüm efsane bütünleniyor
Efsane bitiyor: "Star Wars" serisi altıncı ve son bölümüne kavuşuyor. Ama, aynı...
Şiddet ve dehşetin egemen olduğu filmler
Ustaların en son filmleriyle yarıştıkları bu yılki festivalde, şiddet, dehşet,...
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.