|
|
|
|
|
|
İlaç niyetine Boza içilir
Farklı lezzetiyle soğuk ve uzun kış gecelerini ısıtan boza, vitamin deposu özelliği de taşıyor.
Soğuk kış gecelerinde sokaklarda yankılanmaya devam eden "boza, bozaaaa" sesleri hepimizi geçmişe götüren bir çağrı gibi... Karlı gecelerde bile sokaklarda dolaşan bozacılar, bir zamanlar sobayla ısınan evlerin kapılarında dolaşıp dururdu. Hemen herkesin sevdiği boza, artık marketlerde bile satılsa da sokak bozacıları azimle yüzyıllık bir geleneği yaşatıyor. Tabii uzun gecelerde televizyon karşısında vakit geçirenlerin de sokaktan gelen bu sesle iştahı kabarıyor. Ve davetsiz misafir bozanın eve girmesiyle aile boyu eğlence başlıyor. İşte kış aylarında pek çok evde neşe kaynağı olan boza, en eski Türk içeceklerinden biri aslında. İlk olarak Orta Asya Türkleri tarafından 900 yıllarında yapılmaya başlanmış. Değişik yerlerde farklı lezzet ve kıvamlarda tanınan bu içecek, ülkemizde ise 1870'lerde Hacı Sadık Bey'in farklı formülüyle bugünkü lezzetine kavuşmuş. O yıllarda İstanbul'da 200 civarındaki Ermeni boza ustası varken, Hacı Sadık Bey'in saray ve çevresindeki sokaklarda sattığı özgün bozası her akşam beklenir olmuş. İlgi bu kadar fazla olunca da Hacı Sadık Bey, 1876 yılında İstanbul'un Vefa semtinde "Vefa Bozacısı"nı kurmuş. Boza denilince ilk akla gelen adres hala burası. Hacı Sadık Bey'in dördüncü kuşak torunu Sadık Vefa, bozanın en lezzetli olanının Vefa'daki merkezlerinde olduğunu belirtiyor: "Mayalanma anı esas lezzetin ortaya çıktığı an. Bozanın içilebilecek kıvamını koruduğu süre 6 ya da 7 gün. Tabii uygun şartlarda muhafaza edilirse. Son birkaç senedir ulusal marketlere dağıtımla uzaktaki müşterilere ulaşıyoruz. Onu da çok taze olarak sevkiyat yapmak zorundayız. İşte o yüzden buradakiyle o lezzet tutmuyor. Ancak evde 2 gün falan bekletilirse kıvamını buluyor. Katkı maddesi koymuyoruz. Ancak her satış mağazasının iç ısısı aynı değil. Bu yüzden çabuk mayalanma olabiliyor. Çok şey denendi, pastörizasyon, şok dondurma gibi. Fakat içindeki yaşam öldüğü zaman boza kimliğini bozuyor." Darı irmiği, su ve şekerden üretilen bozanın faydaları da oldukça fazla. Bünyesinde A ve B vitaminlerinin dört türü ile C ve E vitaminleri de bulunuyor. Mayalanması sırasında ürettiği laktik asit ise ender gıda maddelerinde bulunuyor ve bu değerli asit türünün hazmı kolaylaştırıcı etkisi var. Süt yapıcı özelliği nedeniyle hamile bayanlara ve vitamin kaynağı olarak sporculara tavsiye ediliyor. Sadık Vefa, bozanın faydalarının TÜBİTAK'ta yapılan araştırmayla ortaya konduğunu söylüyor: "Kolera hastalığında bile etkiliymiş. Bir vitamin deposu aynı zamanda. İçinde ilk başta yüzde 20 şeker olsa da daha sonra yüzde 8'lere kadar düşüyor. İçindeki yağ oranı da sıfır.
Neslihan Tunç
|
|
|
|
|
|
|
|
|