 Türkiye büyümede AB lideri
Türkiye yüzde 9.6 büyümeyle AB üyesi ve adayları arasında ilk sırada yer aldı.
Türkiye, Katılım Öncesi Ekonomik Program'da yer alan 2004 yılı tahmini yüzde 9.6'lık büyüme rakamıyla, Avrupa Birliği (AB) üyesi ve adayları arasında ilk sırada yer aldı.
Bu arada 2004 yılına ilişkin büyüme beklentisi, piyasada son durumda yüzde 8.5'ler düzeyinde bulunuyor. Büyüme bu oranda gerçekleşse bile, Türkiye geçen yıl AB ülkelerinin üzerinde büyümüş olacak.
Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) verilerine göre, AB üyesi ülkeler ile aday ülkeler arasında geçen yıl, Türkiye'den sonra en fazla büyüme gösteren ülke yüzde 7.5 ile Letonya oldu. Bu ülkeyi yüzde 7.2 ile Romanya, yüzde 7.1 ile de Litvanya takip etti.
2004 yılında AB üyesi 15 ülkenin ortalama büyüme oranı yüzde 2.3 olarak gerçekleşirken, 10 yeni üye devletin büyümesi yüzde 4 olarak hesaplandı. 25 AB üyesinin ortalama büyümesi ise yüzde 2.5 olarak belirlendi.
Öte yandan bu yıl Türkiye'nin, yüzde 4.8'lik büyüme ile bu alandaki şampiyonluk bayrağını, diğer ülkelere teslim edeceği hesaplanıyor. Bu yıl ve 2006 yılında yüzde 6.7 ile en yüksek büyümenin Letonya'da görüleceği düşünülüyor.
ENFLASYONDA ŞAMPİYONLUĞU BIRAKTIK
Öte yandan Türkiye, 2004 yılında TÜFE'de yüzde 9.32'lik (uyumlaştırılmış yüzde 10.7) enflasyon oranıyla, yıllardır elinde bulundurduğu enflasyon liderliğini nihayet teslim etti.
2004 yılında yüzde 12 ile en yüksek enflasyon, Romanya'da gerçekleşti. Buna karşılık bu yıl yüzde 8'lik (uyumlaştırılmış yüze 9.6) enflasyon ile Türkiye'nin, Romanya ile yine yarışacağı görülüyor. Romanya'da bu yıl enflasyonun yüzde 9.5 seviyesinde görüleceği hesaplanıyor.
YÜZDE 10 İŞSİZLİK
Türkiye ayrıca 2004 yılında, önceki yıla kıyasla yüzde 2.4'lük istihdam artışı ile AB üye ve adayları arasında en yüksek oranda artış sağlayan ülke olmasına karşılık, yüzde 10'luk işsizlik oranı ile orta sıralarda yer aldı.
Türkiye'nin bu yıl ve gelecek yıl da, yüzde 2.5'ler düzeyinde istihdam artışı sağlayacağı öngörülüyor. İşsizlik oranı geçen yıl itibariyle, İspanya'da yüzde 10.9, Letonya'da yüzde 10.3, Litvanya'da yüzde 11.5, Polonya'da yüzde 19.6, Slovak Cumhuriyeti'nde yüzde 16.5, Bulgaristan'da yüzde 12.2, Hırvatistan'da da yüzde 14.7 seviyesinde bulunuyor.
BORÇ STOKU
Genel devlet toplam borç stokunun gayri safi yurtiçi hasılaya oranı açısından ise Türkiye, yüzde 78.4 ile Yunanistan, İtalya ve Belçika'nın ardından dördüncü sırada yer alıyor.
Türkiye'nin borç rasyosunun bu yıl 75.3'e, gelecek yıl da yüzde 72.2'ye düşmesi öngörülürken, AB ortalamasının yüzde 63.3 olacağı göz önüne alındığında, burada alınması gereken mesafe bulunduğu görülüyor.
İTHALAT ARTIŞINDA DA LİDER TÜRKİYE
Mal ve hizmet ihracatını geçen yıl yüzde 12 oranında artıran Türkiye, AB-25 ortalamasının üzerinde bir artış sağladı. Türkiye'nin ihracat artışının bu yıl yüzde 13, gelecek yıl da yüzde 13.2 oranında artışı bekleniyor. 2004 yılı mal ve hizmet artışı lideri ise yüzde 17.9 ile Romanya oldu.
Buna karşılık yüzde 23.3'lük mal ve hizmet ithalatı artışı ile geçen yıl Türkiye AB üye ve adayları içinde ilk sırada yer aldı.Türkiye'nin bu yıl yüzde 16'lık, gelecek yıl da yüzde 16.8'lik ithalat artışı ile yine ilk sırada yer alması bekleniyor.
CARİ İŞLEMLER DENGESİ VE KİŞİ BAŞINA GELİR
Cari işlemler dengesinin gayri safi yurtiçi hasılaya oranı açısından ise Türkiye, yüzde 4.9'luk rakamla orta sıralarda yer aldı. Türkiye'nin bu yıl yüzde 4.4, gelecek yıl da yüzde 4 oranında cari işlemler açığı vereceği tahmin ediliyor.
Satınalma gücü paritesine göre kişi başına gayrisafi yurtiçi hasıla açısından ise Türkiye, 2004 yılında 6 bin 400 avro ile son sırada yer alıyor. Türkiye'ye en yakın ülkeler 6 bin 900'ar avro ile Romanya ve Bulgaristan olarak görülüyor.
Türkiye'nin kişi başına gayrisafi yurtiçi hasılası, 2003 yılında AB ortalamasının yüzde 28'inde kalırken, bu oranın 2005'te yüzde 30'a, gelecek yıl da yüzde 31'e çıkması bekleniyor.
|
