Bu tabloyu yıl sonuna kadar sürdürürse heykeli dikilir
Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'ın açıkladığı ocak ayı bütçe sonuçları IMF baskısıyla bunalan hükümetin yüzünü güldürdü. Bütçedeki performansın yılsonuna kadar sürmesi halinde IMF'nin mali disiplin kaygılarının sona ereceği görüldü. Ekonomi çevreleri, bütçe açığının geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 80 azaldığına dikkat çekerken, "Böyle giderse Maliye Bakanı'nın heykeli dikilir" yorumları yapıldı. Ocak ayında vergi gelirleri de geçen yılın aynı ayına göre yüzde 37.4 arttı. Bütçe, IMF tanımına göre fazla 2.9 milyar YTL, Maliye tanımına göre 4.2 milyar YTL faiz dışı fazla verdi.
UMUT VEREN BÜTÇE DENGESİ 2005 Ocak ayında bütçe giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7.4, faiz hariç giderler yüzde 2.3, faiz giderleri yüzde 12.5 azalış gösterirken, bütçe gelirleri yüzde 49.8, vergi gelirleri yüzde 37.4 ve diğer gelirler yüzde 103.4 arttı. Gelirler artarken giderlerde de tasarruf
sağlandı. Geçen yılın aynı döneminde 12 milyar YTL olan konsolide bütçe giderleri bu yıl yüzde 7.4 azalarak 11.1 milyar YTL'ye indirildi. Geçen yıl 6.9 milyar YTL olan faiz giderleri ise yüzde 12 azaldı ve bu yıl 6.2 milyar YTL olarak gerçekleşti. Unakıtan 2004 yılında büyümenin yüzde 9'u geçeceğini söyledi.
VERGİDE REKOR ARTIŞ Unakıtan, vergi gelirlerinde 2005 yılı bütçe hedefinin üzerinde gerçekleşen yüzde 37.4'lük artışa dikkati çekti. Bu artışın büyük bölümünün dahilde alınan KDV'den kaynaklandığını anlatan Unakıtan, KDV'de yüzde 40.5, ÖTV'de yüzde 37.6, Gelir Vergisi'nde yüzde 30.2, Motorlu Taşıtlar Vergisinde yüzde 174, Özel İletişim Vergisi'nde yüzde 191.5 artış olduğunu bildirdi. Vergi kalemlerindeki artış şu nedenlerden kaynaklandı:
* ÖZEL İLETİŞİM VERGİSİ: Vergi bazı değiştirildi. 2004 yılı ortalarından itibaren Telekom hasılatından alınan pay kaldırılarak aynı tutar Özel İletişim Vergisi olarakalınmaya başladı. Bu nedenle vergi matrahı ve tahsilat arttı. Ayrıca, cep telefonu şirketleri önceki yıllara ait ihtilaflı borçlarını ödemeye başladı.
* MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ: 2003'de tahsil edilen Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi geçen yıl iade edildiği için 2004'te tahsilat düşük gerçekleşti. Bu yıl normal tahsilat yapıldığı için hasılat yüksek çıktı.
* ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ: Petrol ürünlerinden alınan vergi bütçe hedeflerine uyumlu seyretti. Sigarada ise geçen yıl ortasında şark tipi tütün miktarına göre vergi oran ve tutarları değiştirildi. ÖTV ayarlamaları gelir akışını hızlandırdı.
* KATMA DEĞER VERGİSİ: Yılın ilk ayında kredi kartı kullanımının yaygınlığı, bayram ve yılbaşı harcamalarının etkisi, süpermarketlerdeki kayıtlı alışverişin performansı KDV tahsilatına olumlu yansıdı.
* GELİR VERGİSİ: Geçen yıl asgari ücrete yapılan artış, teşvik tedbirlerinin istihdamda kıpırdanmaya yol açması ve kayıtdışı istihdamla mücadele önlemleri meyvelerini vermeye başladı.
alınmaya başladı. Bu nedenle vergi matrahı ve tahsilat arttı. Ayrıca, cep telefonu şirketleri önceki yıllara ait ihtilaflı borçlarını ödemeye başladı.
