  |
|
Belediyeler ve Kurumsal Yönetim
Performans ve kurumsal yönetim teknikleri belediyelerde ne kadar uygulanıyor? Doğrusu yerel demokrasi geleneğinin zayıf olduğu Türkiye'de bu soruya doyurucu cevap vermek zor. Ancak, AB'den tarih alan bir Türkiye ve özellikle de İstanbul'da demokrasinin temel ilkesi olan 'saydamlık ve hesap verebilirlik'ten kaçış artık mümkün değil. Bu nedenle "Kurumsal yönetim" (corporate governance) yerel yönetimlerin vazgeçilmezleri arasına girecek.
Bu işin Türkiye'deki uzmanlarından Prof. Dr. Çelik Kurdoğlu şunları söylüyor: "Yerel yönetimlerin sahip olduğu ekonomik güç ve taşıdığı sorumluluk onları tıpkı ticari işletmeler, yatırımcı firmalar gibi bir konuma getiriyor."
Kurdoğlu, yerel yönetimleri 'bir şirket gibi' ele almak gerektiğini düşünüyor ve şöyle bir örnekle açıklıyor: "İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve ona bağlı belediyeler ekonomik güç itibariyle dünyanın önemli şirketleriyle boy ölçüşebilecek düzeyde. Öte yandan bu birimleri hizmet ve ürün sattıkları nüfus kitleleri bakımından adeta doğal tekel ayrıcalığına sahip. Diğer yandan belediyeler birer girişimcilik ürünü değil, ulusal yönetimin yerel planda faal platformları."
Kurdoğlu, yerel yönetimlerin 'temettü ödemek' gibi bir sorumlulukları olmadığını ama aynı zamanda 'doğal tekel' konumu nedeniyle 'piyasa olanakları'nı kullanabileceklerini belirtiyor ve ekliyor: "Ama yerel yönetimler birer işletme gibi çalışma imkânına kavuşturulmadığı için bu fırsatlar değerlendirilemiyor. Sonuçta yatırımlar yapılamıyor, yapılanlar ise mevcut imkânlardan yararlanamıyor."
Yerel yönetimlerin bu çağdaş yönetim teknikleriyle yönetilmesi için ne yapılmalı? Yerel yönetimlerin dünyanın her köşesinde hem fayda üreten, hem de suiistimallere sahne olan platformlar olduğunu dile getiren Kurdoğlu, bu soruyu şöyle cevaplıyor: "Tıpkı bir ticari işletme ve yatırım şirketi gibi kararlar alıp uygulamak durumunda bulunan belediyelerin örgütlenmesi, çalıştırdığı insanların nemalandırılması, yönetim ve danışma organlarının oluşturulması gibi hususlarda yine siyasal baskı ve tercihlerden uzak olarak çalışabilecek bir 'kurumsal yönetim-atama-ücretlendirme' komitesi oluşturulmalıdır."
Çağdaş dünya şirketlerinin vazgeçilmezleri arasına giren, 'kurumsal yönetim teknikleri'yle yönetilen bir yerel yönetim acaba nasıl bir hizmet üretir? Doğrusu merak ediyoruz.
|
