|
|
|
|
|
|
'Memedeki her kitle kanser değil ama iyi araştırılmalı'
Türk Kanserle Savaş Vakfı Başkanı Prof. Dr. Metin Ertem, memede ele gelen her kitlenin kanser olmadığını ama mutlaka iyi incelenmesi gerektiğini vurguluyor. Çünkü ihmal edilen kitleler kanserden ölüme neden olurken, erken teşhis edilen tümörler başarıyla tedavi edilebiliyor
Bir kadın için memesini kaybetmenin acısı ile eşini yatakta başka biriyle yakalamanın verdiği acının eş değer olduğunu biliyor muydunuz? Ve Türkiye'de her 11 kadından birinin meme kanserine yakalanarak bu acıyı yaşadığını... Her kanserli dört kadından biri meme kanseri nedeniyle tedavi görüyor. 35-65 yaş grubu kadınlarda ölüm nedenleri arasında meme kanseri ilk sırayı alıyor. 65 yaşından sonra ise, kalp hastalıklarından sonra ölüm nedeni olarak ikinci sırada. Tüm bu karamsar tablo sizi hemen korkutmasın. Meme kanseri önlenebilir kanserler arasında ilk sırada yer alıyor. Hazırladığımız yazı dizisinde meme kanserinden korunma ve kurtulma yollarını anlattık. Türkiye Kanserle Savaş Vakfı, Türk Meme Hastalıkları ve Meme Kanseri Vakfı ve Sağlık Bakanlığı Kanserle Savaş Dairesi Başkanı, meme sağlığı konusunda her türlü bilgiyi verdi. Hiç hastalanmamanız dileğiyle...
Meme, her kadın için kuşkusuz çok önemli bir organ. Bu organın zarar görmemesi, hastalıklardan korunması için alınması gereken bir dizi önlem ve dikkat edilmesi gereken kurallar var. Türk Kanserle Savaş Vakfı Başkanı Prof. Dr. Metin Ertem meme kanseriyle ilgili sorularımızı yanıtladı, meme kanserinden korunma yollarını anlattı...
Meme kanseri nedir? Meme dokusu süt bezleri, bu bezlerden meme başına uzanan kanalcık ve kanallardan oluşur. Bu süt bezlerini ve kanalları döşeyen hücrelerin kontrol dışı çoğalarak büyümeleri, meme kanserini oluşturur. Kötü huylu denen bu hücrelerin vücudun çeşitli yerlerine giderek çoğalmaya devam etmelerine 'metastatik meme kanseri' denir.
Meme kanseri önlenebilir mi? Oluşumu hakkında yoğun çalışmaların devam ettiği günümüzde henüz meme kanserini kesin olarak önleyen bir yöntem söz konusu değil. Bilinen tek çözüm; erken tanıdır. Erken tanı sayesinde hastalığın kontrolü mümkün olurken, yaşam süresi ve kalitesi önemli ölçüde artırılabilir. Erken tanı için bilinen en etkili çözüm, kadınların muayene ve takip protokollarının uygulanmasıdır.
Meme kanseri nasıl erken tespit edilir? Meme kanserinde erken tanı yöntemleri, kişinin taşıdığı risk faktörlerine göre değişebilir. Bu risk faktörlerinin arasında en başta yaş gelir. Daha genç yaşlarda ortaya çıkabilmesine rağmen, ilerleyen yaş gruplarında risk artmaktadır. Bu nedenle, ilerleyen yaş gruplarında erken teşhis için alınması gereken önlemler farklılık gösterir. 20 yaş üzerindeki kadınlar, adet bitimini takip eden günlerde kendi kendilerini muayene etmelidir. Bu muayene sırasında meme dokusunda farklılık olup olmadığı araştırılır. Eğer bir değişiklik belirlenirse, hemen hekime başvurulmalıdır. Bir değişiklik saptanmasa bile, kadın üç yılda bir kez muayene edilmeli. 40 yaşına gelen kadınların elle muayeneye ek olarak her yıl bir kez hekim tarafından muayene edilmeleri, her yıl veya iki yılda bir mamografi çektirmeleri gerekir. 50 yaşından sonra kadınlar kendi kendilerine muayenelerine ve her yıl bir defa hekim muayenesine devam etmeli, mamografi çektirmelidir.
Kendi kendine muayene nasıl yapılmalı? Erken tanı için her kadına adet bitimini takip eden günlerde kendisini muayene etmesi önerilir. Her ay düzenli olarak kendisini muayene eden kadın, ortaya çıkan değişikliği çok daha erken fark edebilir.
Muayene sırasında fark edilecek değişiklikler nelerdir? Memede iki haftadan uzun süre ele gelen sertlik veya kitle, meme derisinde kalınlaşma, şişme, renk değişikliği , meme başında kalınlaşma, kızarıklık, yara bulunursa, memede veya meme başında içeri doğru çekinti, memenin şeklinde değişiklik, meme başlarında pozisyonda değişiklik ya da meme başında ortaya çıkan akıntı durumunda hemen doktora başvurmalıdır.
Mamografi nedir? Mamografi, düşük dozda çekilen bir meme röntgen filmidir. Memede muayene ile saptanamayacak kadar küçük boyuttaki anormalliklerin tespit edilmesi amacı ile çekilir. 40 yaşını geçen kadınlar her yıl veya iki yılda bir mamografi çektirmeli, her yıl hekime meme muayenesi yaptırmalıdır. 50 yaşını geçen kadınlar ise, her yıl mamografi çektirmeli ve hekime muayene olmalıdır.
Mamografi ne zaman çektirilir? Mamografi çekilirken meme, iki tabaka arasında birkaç saniye hafifçe sıkıştırılır. Bu nedenle, memelerin en az hassas olduğu zamanda mamografi çekilmesi önerilir. Adet bitimini takip eden hafta, memelerin hassasiyetinin en az olduğu zamandır. Ayrıca, adet bitimini takip eden hafta hormonal nedenlerle memelerin şişliği en alt düzeydedir ve bu sırada daha iyi sonuçlar alınmaktadır. Bu nedenlerden dolayı, özel bir durum olmadıkça mamografi çekimi adetin bitimini takip eden haftada yapılmalı.
Mamografi çektirmeye giderken nelere dikkat etmeli? Mamografi çekilirken belden yukarısı çıplaktır. Bu nedenle çekime gelirken iki parça elbise giyilmeli. Bu sayede çekim sırasında belden üstü kolaylıkla çıkartılabilir. Filmi etkileyebileceğinden koltuk altlarına deodorant, talk pudrası, losyon gibi şeyler sürülmemelidir.
Memede bir kanser varsa, mamografi ile mutlaka tanı konur mu? Bazı meme kanserlerini mamografi ile görmek mümkün olmaz. Bu nedenle mamografiyi değerlendiren hekimin tecrübe ve bilgisi çok önemlidir. Buna ek olarak, mamografiyi çeken teknisyen bile önem taşır. Mamografiyi çeken aygıtın son teknolojiye uygun olması, aletin sürekli teknik bakımının ve kalibrasyonunun yapılması, filmin kalitesini yükseltir ve kanserin yakalanma olasılığını artırır. Bütün bu personel ve teknolojik şartlar yerine getirilse bile, mamografi ile kanserin atlanma olasılığı yüzde 20'dir. Buna rağmen mamografi hâlâ bilinen en iyi tarama yöntemidir.
Memede bir kitle tespit edildiğinde ne yapılmalı? Memede bir kitle tespit edilince, bunun kanser mi yoksa başka bir hastalık mı olduğu araştırılmalı. Çünkü memede saptanan her kitle kanser değildir. Bu nedenle memede şüpheli bir kitle saptanınca, hemen korkup telaşlanmaya ve paniğe kapılmaya gerek yoktur. Memede bir kitle saptandığında bir hekime başvurarak daha ileri inceleme yapılması şarttır. Meme muayenesi için hangi hekime başvurmak gerekir? Memede ele gelen değişiklik nedeniyle öncelikle bir genel cerraha başvurmak gerekir. Genel cerrahi pek çok konuda alt dallara ayrıldığı için meme konusunda uzmanlaşmış bir genel cerrah tercih edilmelidir.
|
|
|
|
|
|
|
|
|