|
|
|
|
Mevsim bunalımı kapıda!
Uzmanlar güneş ışığının azalmasıyla kendini gösteren kış depresyonuna karşı uyarıyor. Kış depresyonu geçirenlerde; uyku ihtiyacı ve iştah artıyor, enerji ve keyif ise azalıyor. Korunmak için soğuğa rağmen açık havada spor yapılması öneriliyor
Özellikle içinde bulunduğumuz şu günler için, uzmanlar kış depresyonuna karşı uyarıyor. Çünkü güneş ışığının azalmasının insan psikolojisi üzerinde negatif bir etkisi var. Kış aylarında günlerin kısalması, güneş ışığının azalması, insanların sürekli kapalı ortamlarda kalması psikolojiyi olumsuz etkileyebiliyor. Yaşam Gelişim Merkezi Direktörü Psikiyatri Uzmanı Dr. Cevdet Tosyalı aslında her insanın mevsim değişiklikleriyle birlikte temel vücut ritm ve fonksiyonlarında değişimler yaşadığını vurguluyor. Örneğin birçok kişide kış aylarında uyku ihtiyacı ve iştah artıyor, enerji ve keyif ise azalıyor. Ancak bu değişimler tepkiler, bazı kişilerde klinik anlamda depresyon sayılabilecek boyutlarda oluyor. Dr. Tosyalı kış depresyonundan korunmak için soğuk olsa bile güneşli günlerden yararlanmanın, açık havada spor yapmanın önemine değiniyor. Meyve ve sebze tüketiminin de yer aldığı dengeli beslenmeye özen gösterilmesi, kişinin sevdiği uğraşlara zaman ayırması, 'kış geldi' diye kendi kabuğuna çekilmemesi, sosyal ortamlara girmesi alınabilecek diğer önlemler arasında sayılıyor.
SORUMLUSU HORMONLAR Kış depresyonu sonbaharla birlikte tetikte beklemeye başlıyor. Kış aylarında ise, ışık azalmasıyla ilgili olarak ortaya çıkıyor. Dr. Tosyalı, "Hastalığın ortaya çıkış mekanizması tam olarak bilinmese de, genel olarak duygu durum dengelenmesinde önemli rolü olan serotonin hormonunun ve özellikle salgılanması ışık ritmine bağlı olan melatonin hormonunun etkisi olduğu düşünülüyor" diyor. Kış depresyonu herkeste ve her yaşta görülebiliyor. Dr. Tosyalı, Avrupa'da ve ABD'de yetişkinlerin yüzde iki - beşinde klinik anlamda kış depresyonu görüldüğünü belirtiyor. Toplumun yüzde 10'unda ise daha hafif ama yine de önemli olumsuz etkileri olan kış depresyonu (winter blues) görülüyor.
ÖZEL IŞIKLA TEDAVİ EDİLİYOR Kış depresyonunun tedavisi için ışık kullanılıyor. Sabahları uyanınca, özel olarak üretilen ve ultraviyole filtreler içeren çok güçlü ışık kaynaklarının önünde oturmak gerekiyor. Dr. Tosyalı bu ışık kaynaklarının iyi ışıklandırılmış bir işyerinin aşağı yukarı beş katı ışık verdiğini vurguluyor. Tedavi sırasında sürekli ışığa bakmak gerekmiyor, yakınında oturup yarım saat kitap okumak bile yeterli oluyor. Sonuçlar ise, genellikle bir-iki hafta içinde alınıyor. Ancak bazen ışık tedavisi tek başına yeterli olmuyor. Bazı kişilerde psikoterapi ve ilaç tedavileri gibi başka tedavi yöntemleri de ışıkla birlikte gerekebiliyor.
|
|
|
|
|
|
|
|
|