2004'ün ilk üç ayında ekonomi yüzde 8-10'luk tahmine karşın yüzde 12.4 büyüdü. Yurtiçi Hasıla artış oranı ise yüzde 10.2 oldu
Türkiye, Çin'le birlikte, üçer aylık son dokuz dönemde Gayri Safi Milli Hasılası sürekli büyüyen iki ekonomiden birine sahip oldu. Ulaşılan büyüme büyük ölçüde ithalata dayalı. Ancak uzmanlar yatırım malları ithalatının toplam ithalattaki ağırlığı nedeniyle, istihdam artışının eli kulağında olduğu görüşünde.
***
Bu büyüme işsizliği azaltacak
İlk üç ayda ekonomi, iç tüketimdeki yüzde 10.6 ve özel yatırımların yüzde 60 artmasının verdiği ivmeyle yüzde 12.4 büyüdü. Yeni makine alımı ve fabrika inşaatları önümüzdeki dönemde istihdamdaki artışın sinyalini verdi.
Son iki yıldır hızla büyüyen Türk ekonomisi, ivmesini 2004 yılının ilk çeyreğinde de artırarak sürdürdü. Özellikle özel sektör yatırımlarındaki artış işsizlik sorunun çözümüne yönelik olumlu işaretler verdi. Yılın ilk üç ayında ekonomi, beklenin üzerine çıkarak yüzde 12,4 büyüdü. Milli gelirin alt kalemleri incelendiğinde, ithalattaki artışın, ve iç tüketimdeki canlanmanın etkileri büyük oldu.
İTHALATTA PATLAMA Büyümenin temelinde, yatırım harcamaları nedeniyle yapılan ithalatın etkisi net bir şekildi gözlendi. İthalat vergisi kalemi yüzde 33.8 arttı. Bunun yanında özel sektörün makine ve teçhizat yatırımlarının geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 89 artarak rekor kırması, önümüzdeki dönemler için istihdam artışının sinyali olarak yorumlandı. Son yıllarda verimlilik artışı ile sağlanan ve bir türlü işsizliğin azalması yönünde etkisi olmayan büyüme döneminin sona erdiğini belirten uzmanlar, ilk çeyrekte büyümenin yapısının farklı olduğunun altını çizdiler. Özel sektör yatırımlarında patlama tablosu net olarak görülürken, kamu tam anlamıyla küçüldü. Kamunun makine teçhizat yatırımı yüzde 14.2 geriledi. Kamunun yatırımlarını gösteren devlet sermaye oluşumu, yüzde 11,3 daraldı.
TÜKETİM ARTTI Özel tüketim harcamalarında, ilk çeyrekte yüzde 10.6'lık artışın 2003'ün son çeyreğindeki yüzde 10.3'lük yükselişle tüketimin artarak sürdüğünü gösterdi. Buzdolabı, çamaşır makinesi gibi dayanıklı tüketim mallarındaki yüzde 49'luk büyüme dikkat çekti. Geçen yıl yüzde 10 daralan inşaat sektöründe yaşanan yüzde 2.9luk artış, özellikle artan konut satışlarının milli gelire etkisini gösterdi. Mali kuruluşlar 2001 krizinden bu yana ilk kez yılın ilk üç aylık döneminde yüzde 0.6 büyüme sağladı. Yılın ilk üç ayındaki rekor büyüme, üstelik tarım sektörünün yüzde 7,5 daraldığı bir periyoda denk gelmesi ayrıca dikkat çekici bir gelişme olarak değerlendirildi. Yüksek ithalatın etkisiyle ticaret sektörü de yüzde 16 seviyesinde büyüyünce, 1995 yılının ikinci çeyreğinden bu yana yaşanan en hızlı üç aylık milli gelir artış gerçekleşti. İthalata dayalı işlemler aynı zamanda ticari bir faaliyet olarak istatistiklere geçtiği için ithalatın, ticaret sektörüne direkt etkisi bulunuyor.
ÇİN'LE YARIŞIYORUZ Türkiye son dokuz çeyrektir sağladığı büyüme ile, dünyada Çin ile birlikte sürekli büyüyen iki ülkeden biri oldu. Ekonomik büyüklüğü 100 milyar doları geçen ülkeler arasında en yüksek büyüme rakamı 2003 yılında Çin yüzde 8 ile ilk sırada , Türkiye yüzde 7.8 ile ikinci sırada yer almıştı. Türkiye ilk çeyrekte gösterdiği yüzde 12.4'lük patlama ile bu yıl sonunda hükümetin resmi hedefi olan yüzde 5'in üzerine çıkacağını gösterdi. Bu yıl Çinde ekonomiyi soğutma önlemleri uygulamaya konulurken, uzmanlara yıl sonunda Türkiyenin büyüme şampiyonluğunu alabileceğinin altını çiziyorlar. Büyümenin enflasyon artışı yaşamadan ve ekonominin ısıtmadan gerçekleşebilmesi sağlıklı bir altyapıyı gösterecek.
