| |
Microsoft; "Geçersiz bir işlem yürüttü"
 ERDEM GÜNAY erdemg@sabah.com.tr
Geçen haftanın en ilginç olayı, kuşkusuz Avrupa Birliği Komisyonu'nun Microsoft firmasına verdiği 500 milyon Euro'ya yaklaşan para cezasıydı. Verilen para cezası, Microsoft gibi kasasında 50 milyar Dolar'a yaklaşan para bulunan bir şirket için az gibi görülebilir.
Ama bu davanın nedeni ve AB Komisyonu'nun daha önce verdiği para cezalarıyla karşılaştırıldığında, verilen bu ceza oldukça önemli bir gelişme olarak değerlendirilmeli. Microsoft'a kesilen bu cezanın nedeni, Windows işletim sistemiyle birlikte gelen ve bilgisayarınıza otomatik olarak yüklenen Windows Media Player yazılımının haksız rekabet yaratması.
Eğer Microsoft bilgisayarımızda müzik dinlemek ya da video izlemek için kullandığımız bu yazılımı işletim sistemlerine eklemeseydi, önüne konan bu faturayı ödemek zorunda kalmayacaktı. Benzer bir dava daha önce Netscape firması tarafından, Microsoft'un Internet Explorer yazılımını işletim sistemine kaldırılamayacak şekilde yerleştirmesinden ötürü açılmıştı. Amerikan adaleti, dünyanın en büyük şirketine sistemlerinde çeşitli değişikler yapması gibi bir yaptırım uygulamıştı. Müşterilerine daha fazlasını yapabilen işletim sistemi ürettikleri için, Microsoft'a bu cezayı vermek haksızlık değil mi? Çoğumuzun aklına gelen bu sorunun yanıtı kişiden kişiye değişebilir.
Microsoft, Windows'u geliştiren şirket olarak, Windows platformu üzerinde en iyi çalışabilecek yazılımları üretebiliyor. İşletim sisteminin kodlarını, diğer yazılım geliştiricilerine vermediği için de, bu yazılımlar hem daha hızlı çalışabiliyor, hem de işletim sisteminin diğer özelliklerini kullanabiliyor. İşletim sistemiyle bütünleşik olarak ürettikleri, Internet Explorer ve Media Player gibi yazılımlar, bu alanda yazılım üreten diğer şirketlerin elini kolunu bağlıyor.
Kuşkusuz bilgisayarların multimedya yeteneklerini kullanmak isteyenler için Media Player önemli bir program ve işletim sistemiyle birlikte gelmesi de son derece normal. Bu açıdan bakıldığında verilen cezanın ağır ve haksız olduğu düşünülebilir. Avrupa Birliği Komisyonu'nun Microsoft'a verilen bu cezayı piyasaya hakim pozisyonunu haksız bir şekilde rekabeti önlediği için verdiğini gözden kaçırmamak gerekiyor.
Avrupa, Amerika'ya karşı
Microsoft, Netscape'in açtığı davayı, "Amerikan adaletine sığınarak" fazla zarara uğramadan atlatmıştı. Avrupa'da, Microsoft'a verilen bu ceza öncesinde çeşitli tepkiler bulunuyordu.
Örneğin geçtiğimiz yıl Avrupa Birliği aldığı bir tavsiye kararıyla birlik üyesi ülkelerde ve kamu kuruluşlarında açık kaynaklı yazılımlar" kullanılmasını istemiş, bu kararına gerekçe olarak Windows gibi işletim sistemlerinin kaynak kodlarının açık olmaması nedeniyle oluşabilecek güvenlik sorunlarını göstermişti. Aslında bu çekincenin nedeni, Microsoft'un artık olağan hale gelen "güvenlik yamalarının" doğurduğu rahatsızlık değildi.
Asıl rahatsızlık, "Acaba Windows'un sadece geliştirenler ve Amerikan hükümetinin bildiği çeşitli gizli kapıları mı var?" düşüncesiydi. ABD'nin hem Birleşmiş Milletler'in hem de Avrupa Birliği'nin desteği olmadan Ortadoğu'ya gelip oturmasıyla had safhaya ulaşan politik ayrılıklar Avrupa Birliği'ni Amerika'ya karşı cephe almaya itiyor. Dolar'ın Euro karşısında hızla değer yitirmesi gibi, Microsoft'a karşı oluşan tepki de bu savaşın cephelerinden biri.
Microsoft'un aldığı bu haksız rekabet cezalarının kullanıcılarla pek bir ilgisi yok. Ama Windows'a tüketici hakları açısından baktığımızda, "Yürütülen geçersiz işlemler" ya da kritik bir anda kilitlenen işletim sistemi için "ayıplı ve kusurlu mal" söylemiyle dava açılıp açılamacağını merak ediyorum.
|
|
|
|
|
