| |
|
|
Kurban ve popülizm
BAYRAMINIZ KUTLU OLSUN
Deniyor ki: "Kurban bayramı yoksullara yardım için var... O halde hayvan kesmek yerine, parasını hayır kurumlarına, fakirlere verebiliriz. Bu da kurbandır." Bu fikir iyi, güzel, yararlı hatta 'çağdaş' ama doğru değil. Çünkü...
İslam fakire ve acz içindekine yardımını zorunluluk haline getirmiş bir dindir. Örneğin İslam'ın 5 şartı arasında zekat vermek vardır ama kurban kesmek yoktur. Kurban kesmek 'farz' değil 'vacip'tir. Üstelik etin dağıtılması da 'sünnettir'.
Genel olarak 'kurban', özel olarak da 'kanlı kurban' ise yoksula yardım için yapılmaz. Asıl amaç 'doğaüstü varlığın' (biz Müslümanlar için Allah'ın) lütfunu kazanmak, onun gazabından sakınmaktır. Kurban, Tanrı'ya sunulan bir hediyedir. Ona verdiği nimetler için teşekkür etmektir.
Biz 'bayram' kelimesini kullanıyoruz. 'Kurban bayramı' diyoruz. Bu kelime zihinleri karıştırıyor. Halbuki onun yerine ritüel ya da ayin ya da tören deyin... O zaman olup biteni daha iyi anlarsınız.
*** Geçenlerde bir köşe yazarı gayet 'hisli' bir yazı yayınladı. Tatil yöresinde Karagöz adlı bir kuzu varmış... Onu ailecek çok sevmişler... Sahibi ve çevredekiler de Karagöz'ü seviyormuş... Bir yıl sonra tekrar gittiklerinde Karagöz'ü görememişler... Sorduklarında kurban edildiğini öğrenmişler... Çok üzülmüşler... 'Vay efendim bu ne vahşet'miş...
Kardeşim kurbanın amacı tam da bu zaten! Sevdiğin, bağlandığın, uğraşıp didinerek elde ettiğin bir şeyi Allah'a sunmak. Onu kaybetmenin acısını ruhunda hissetmek ve aynı anda Allah'a seni 'insan olarak yarattığı' için şükretmek.
Bu yüzden; hastalık, yaşlılık gibi özel nedenler haricinde bizzat satın almadan, kesilişini görmeden kurban etmek gerçek bir 'kurban etme töreni' değildir. İnternetten aldığın ve üç gün sonra evine paketlenmiş halde gelen etin nesi kurban Allah aşkına?
*** Bunları yazdım diye yoksulları düşünmediğimi sanmayın. Tersine ben kurban kesilmesinden değil o paranın ihtiyacı olanlara verilmesinden yanayım. Örneğin biz yıllardır işi Diyanet İşleri'ne havale etmiş durumdayız. Ancak yukarıda yazdığım sebeplerden dolayı, böyle yaparak yani karşılığı olan parayı (2004'te 175 milyon lira) Diyanet'e vererek kendimi 'kurban kesmiş' saymam.
Madem kurban farz değil kesmeyin. Parayı yoksullara aktararak sevap işleyin. Ama "Kurban kestim" demeyin. "Kurban bayramı yoksulların zenginlikten pay alması için vardır" gibi iyi niyetli, popülist, amacı güzel ancak yanlış lafları hiç etmeyin.
(Not: Bu yazım 11 Şubat 2003'te Sabah'ta yayınlandı. Aynı iddialar yine öne sürüldüğü için ben de biraz kısaltarak tekrar buraya aldım.)
|