Dünyanın filmi geliyor!

16 günde 19 ayrı bölümde tam 184 film... Festivalin hakkını vermek isteyenler şimdiden kondisyon çalışmalarına başlamalı, yoğun programın altından kalkabilmek için form tutmalı

Sinemaseverler, iki haftalığına dünyaya yelken açacak, sayısız ülkeden gelen bambaşka filmlerle sinema sanatının çok farklı tadlarına, lezzetlerine ulaşacaklar. 12 Nisan gecesi start alacak bu şölen, yalnız İstanbullular için değil, artık nisan ayında en az bir haftayı İstanbul'da geçirmeyi alışkanlık haline getiren başka şehirlerden sinemaseverler için de geçerli.

İşte festivale, bölüm bölüm giderek, kısa ve genel bir bakış. Ve her yıl yaptığımız gibi geleneksel tavsiye listelerimiz...

ALTIN LALE ADAYLARI
Altın Lale için yarışacak filmleri pek bilmiyoruz: çoğu yepyeni... Ama Kral Lear uyarlaması "Krallığım" ve çok sempatik Hollanda filmi "Magonia" favorilerim arasında. Sanatlar ve Sinema'da Bertrand Bonello'nun "Pornografi", Paul Cox'un "Vaslav Nijinsky'nin Anıları", Jacques Rivette'in tiyatro üzerine "Bil Bakalım", Bertrand Tavernier'nin Nazi çizmesi altında sinema yapmak üzerine "Geçiş İzni" filmleri en iyiler arasında...

İLGİLİSİNE EROTİK ÖYKÜLER
Sinema Sinemaya Bakıyor'da sinema üzerine belgeseller var. Edebiyattan Beyazperdeye bölümünde ise Fransız sineması öne çıkıyor: François Ozon'un sempatik filmi "Sekiz Kadın", Claude Miller'in "Betty Fisher ve Diğer Öyküler", Jean-Jacques Beineix'in "Ölümcül Devir"... Goran Paskaljevic'in "Harry Nasıl Ağaç Oldu?", Lea Pool'un "Kayıp ve Çılgın"ı yönetmenleri, Fred Schepisi'nin "Son Dilek"i zengin oyuncu kadrosu için görülebilir. Ama dikkat: gösterişsiz bir film, Küba yapımı "Otobüs Durağı" bu bölümün en güzel filmlerinden biri...

Erotik Öyküler-3'ü meraklılarına havale ederek, Nazım Hikmet 100 Yaşında bölümündeki belgeselleri de sevenlerinin kaçırmayacağını düşünerek, İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı'nın 30. yılı dolayısıyla oluşturulan Beyazperdede Müzik adlı küçük bölümdeki dört filmin de birer başyapıt olduğunu anımsatalım: Joseph Losey'in Mozart uyarlaması "Don Giovanni", Alain Corneau'nun "Dünyanın Tüm Sabahları", Claude Sautet'nin "Ayazda Bir Yürek" ve ünlü piyanist üzerine "Glenn Gould Hakkında 32 Film"...

GENÇLER KAÇIRMAMALI
"Anısına" bölümünde usta sinemacı Vittorio de Sica anılıyor: 100. doğum yıldönümü dolayısıyla... "Bisiklet Hırsızları"nı elbette herkes bilir. Ama çok daha zor görülebilen filmlerinden "Milano'da Mucize" ve "Umberto D" mutlaka izlenmeli. Eğer Sophia Loren'i seviyorsanız, bunlara "İki Kadın" ve "Dün, Bugün, Yarın"ı da katabilirsiniz. Ustalara Saygı paketlerinden biri çok az tanıdığımız bir büyük Japon'a, iki kez Altın Palmiye almış çok az sayıda sanatçıdan biri olan Shohei İmamura'ya ayrılmış: tam 11 film... Bizce kilit isimler, "Böcek Kadın", "Tanrıların Derin Arzuları", ve şaşırtıcı bir Uzakdoğu mizahı içeren "Kızıl Köprünün Altından Akan Ilık Su". Ayrıca iki Altın Palmiye'li, "Narayama Türküsü" ve "Yılan Balığı" da var.

Stephen Frears, Nanni Moretti ve Tunç Başaran sinemaseverlerin yakından tanıdığı isimler. Ama özellikle genç kuşak için, Frears'den "Benim Güzel Çamaşırhanem" ve "Sammy ve Rosie İşi Pişirdi", Moretti'den ise "Ayin Bitti" ve "Sevgili Günlüğüm" izlenmeli. Festival bu yıl iki önemli oyuncuyu da onurlandırıyor. En son "Yüzüklerin Efendisi"nde izlenen Christopher Lee'nin özellikle "Dracula, Karanlıklar Prensi", Alain Delon'un ise "Kızgın Güneş", "Kiralık Katil", "Sen Benimsin", "Kaderi Arayan Adam" ve "Ayrı Odalar" filmlerini görmeye çalışın, kazançlı çıkarsınız... Genç Bir Yönetmen Mercek Altında'da bu yıl İspanyol sanatçısı Alejandro Amenebar var. İlk ününü yaptığı "Tez" ve "Vanilla Sky"in orijinali "Gözlerini Aç"ı duyup da merak edenler için...

EN PARLAK BÖLÜM
İşte en parlak bölüm... 30 filmlik Dünya Festivallerinden... Hangi birinden söz etmeli? Bence en iyileri: Fransa'dan gelen "İş Yok, Zaman Çok" ve "İnsan Sevecenliğinin Sütü"... Ben Kingsley'e bir Oscar adaylığı getiren İngiliz filmi "Seksi Hayvan"...

Gürcü yönetmen (ve festivalin kapanış gecesinin onur konuğu) Otar İosseliani'ye son Berlin şenliğinde çifte ödül getiren "Pazartesi Sabahı"...

Amerikan yahudisi Amos Kollek'in hınzır mizahının ürünü "Queenie Aşık"... İki eşcinsel aşk öyküsü, Çinli Stanley Kwan'dan "Lan Yu" ve İspanyol Ventura Pons'tan "Aşkın Gıdası"... Ve komünist dünyanın iki ünlü lideri üzerine iki film: Aleksander Sokurov'un Lenin'in son günleri üzerine "Boğa" ve Küba lideri Castro üzerine bir belgesel: "Fidel".

Çağımızın Aynası Sinema'da Macar ustası Peter Gothar'dan "Pasaport", ve İranlı usta Abbas Kiarostami'nin Afrika belgeseli "ABC Afrika" dikkat çekiyor. Bir Ülke Bir Sinema: Almanya Belçika canlandırma sineması ve filmlerimizin Eczacıbaşı ödülü için yarışacağı Ulusal Yarışma bölümleri programı tamamlıyor.

EN ÖNEMLİ 10 KLASİK FİLM
* Film Kameralı Adam (özel gösteri)

* Dünyanın Tüm Sabahları

* Milano'da Mucize

* 2Umberto D.

* 2Benim Güzel Çamaşırhanem

* Böcek Kadın

* Narayama Türküsü

* Ayin Bitti

* Kiralık Katil

* Kaderi Arayan Adam

KAÇIRILMAMASI GEREKEN 20 FİLM
* Magonia

* Pornografi

* Bil Bakalım

* Geçiş İzni

* Betty Fisher ve Diğer Öyküler

* Sekiz Kadın

* Otobüs Durağı

* Kızıl Köprünün Altından Akan Ilık Sular

* Ekmek ve Süt

* Geç Evlilik

* İş Yok Zaman Çok

* Pazartesi Sabahı

* Queenie Aşık

* Demiryolcular

* Orada Saat Kaç ?

* Aşkın Gıdası

* Yeni Başlayanlar İçin İtalyanca

* Boğa

* İnşallah Pazara

* Pasaport

Atilla DORSAY