Amerika'da Cadılar Bayramı telaşı

Bugünlerde New York'un her sokağında farklı bir telaş var. Akla hayale gelmeyecek şekilde süslenen evler, sokaklarda satılan korkutucu maskeler ve her tarafta sıklıkla görülen turuncu bal kabağı figürü; yaklaşan cadılar bayramının habercisi.

31 Ekim gecesi kutlanacak bayram için hazırlıklar bir ay öncesinden başladı. Cadılar Bayramı ekonomisinden pay almak isteyen işyerleri, içinde kabak figürü bulunan yüzlerce objenin yanı sıra iskelet, kurukafa, örümcek, hayalet, cadı kılığındaki yüzlerce kostüm ve şekeri, alıcısına bu ay içinde sundu.

Sadece eğlenceli bir bayram deyip geçmenin ötesinde; piyasalara hareketlilik kazandıran bu bayramın 5 milyar dolar gibi ekonomik bir gücü bulunuyor. Harcanan para her yıl düzenli bir şekilde artış göstermekte.

Geçtiğimiz yıl Halloween için kişi başı 59 dolar harcayan Amerikalılar bu yıl cadılar bayramında 64.dolar harcadı ve oran toplam rakamda 5,07 milyar doları buldu. ABD Ulusal Perakendeciler Federasyonu rakamlarına göre bu yıl geçtiğimiz yıla oranla yüzde 50'ye yakın oranda yapılan alışverişlerde artış buluyor. Geçtiğimiz yıl 3 milyar dolar yaklaşan rakam bu yıl henüz bayrama 2 hafta olmasına rağmen 5 milyar doları geçmiş durumda.

CADILAR SOKAKLARI BASTI

New York ya da New Jersey'in herhangi bir bölgesinde, sokakta yapılacak küçük bir yürüyüş, Amerikalıların Cadılar Bayramı'nı (Halloween) ne kadar ciddiye aldığını gösteriyor. Kafası kesik gövdeler, gövdesi olmayan kafalar, tabut içinde kanlı cesetler, gövdesinin bir kısmı mezarından fırlamış ölüler, kanlı kostümleriyle eli oraklı ya da satırlı gelin ve damatlar, boynundan ya da ayağından asılmış bedenler, mısır koçanları ve örümceklerle kaplanmış ev ve bahçeler her sokakta görülebilecek sahnelerden sadece birkaçı.

HER YIL 10-15 BİN DOLAR HARCANIYOR

Cadılar bayramının en meşhur tasarımcılarından biri New Jersey'li diş hekimi Dr. Wayne Gangi. Her yıl 10 ile 15 bin dolar para harcayarak evini baştan aşağı süsleyen Gangi'nin ortalama her yıl 5 binin üzerinde ziyaretçisi oluyor. Son beş yıl içinde dekorasyon için 100 bin dolar harcayan Dr Gangi, ziyarete gelen çocuklara şeker dağıtmak için 2 bin dolarlık şeker alıyor.

Sıradışı görüntüsü ile ilgi çeken evde korku objesi olarak neredeyse yok yok. Mezar taşları, iskeletler, yarasalar, vampirler yılanlar envai çeşit korkutucu malzeme sergilenmekte. Dr Gangi, cadılar bayramı gösterdiği bu sıradışı ilginin sebebi, çocukken her cadılar bayramında evini süsleyen komşusundan kaynaklanıyor. Kısa bir süre sonra vefat eden komşunun bu geleneğini çocuklarının devam ettirmesi Dr Wayne Gangi etkiliyor. Gangi aldığı kararla her yıl evini ilgi çekici şekilde süslüyor.

AMAÇ İNSANLARI DEĞİL, RUHLARI KORKUTMAK

31 Ekim'de kutlanan Cadılar Bayramı ile ilgili sayısız efsane bulunmakta. Bir efsaneye göre tam bugün, bir yıl önce ölmüş tüm insanların ruhlarının, bir sonraki yıl için canlı vücutları ele geçirmek amacıyla dünyaya geleceğine inanılıyor. Buna engel olmak için evlerde yanan ateşler söndürülüyor. Ruhları korkutmak için, hayalet ve korkutucu kostümler giyilmesi gerektiğine ve elden geldiğince gürültü çıkararak, ruhları kendilerinden uzak tuttuklarına inanılıyor.

Eski bir Kelt geleneği olan Cadılar Bayramı'nın Amerika'ya gelmesi 1840'lı yılların ortasına rastlıyor. Patates kıtlığından kaçan göçmen İrlandalılar, âdetlerini de beraberlerinde getiriyorlar. Keltlerle karşılaşan her topluluk, bu bayrama bir şeyler ekliyor. Zamanla ticaret ön plana çıkıyor ve bayram bugünkü halini alıyor.

Bugün, dinbir temele dayandırılmayan Cadılar Bayramı, Amerika'da mutlaka her okulda, mahallede, işyerinde kutlanan bir festival havasında geçiyor. Ellerinde torbaları, üzerindeki kostümleri ile çocuklar kapı kapı gezerek, şeker topluyor. Her ailenin evlerine gelen çocukları geri çevirmemek için aldığı şekerlerin miktarı, ülkede bir yılda satılanlardan daha fazla bir miktara ulaşıyor. Şekerdi, kostümdü derken, bu işten en çok kazananlar marketler. Elbette bir de torbalarını şekerle dolduran çocuklar.

(CHA)