Çin porseleninde kanser tehdidi!

Türkiye'nin üç büyük porselen üreticisi, özellikle Uzakdoğu ve İran'dan Türkiye'ye ithal edilen porselen yemek tabağı ve fincanlardaki kanserojen etkili kurşun-kadmiyum oranına dikkat çekmek için mücadele başlattı. Yurtdışındaki akredite laboratuvarlara gönderilen porselen örneklerinde kurşun için üst limit 2 ppm olması gerekirken 80 ppm çıktı. Mücadelenin başını çeken Kütahya Seramik Yönetim Kurulu Üyesi Erkan Güral, "Ucuz ve markasız porselenleri satın alanlar, sevdikleriyle birlikte yavaş yavaş ölüyor" dedi. Güral Porselen ise boya ve sır aldığı tedarikçilerine uyarılarını sıklaştırırken, Porland Porselen de ürünlerini satarken, "kurşun ve kadmiyum kalıntısı içermez" ibaresini kullanmaya başladı.

DEĞERLER LİMİTİN 40 KATI
Türkiye'nin yıllık porselen ihracatı 2006 sonu itibariyle 35 milyon dolarken, ithalat 125 milyon dolara ulaştı. İthal ürünler içinde markalı ve kaliteliler kadar, maliyeti düşürmek için ucuz ve kalitesiz boya kullanılarak üretilenler de var. Nitekim Kütahya Porselen, 2006 sonunda piyasadan topladığı bazı örnekleri Almanya'daki bir laboratuvara gönderdi. Gelen sonuçlarda küçük çukur kaplarda kurşun için üst limitin 2 mg/litre olması gerekirken, 80 mg/litre'ye çıktığı görüldü. Fincan ve kupalarda ise üst limit 0.5 mg/litre olması gerekirken 12.8'e çıktı. Porland Porselen Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Pamukçu da, dekorlu tabak ve kaseler için İngiltere'de dünyanın en büyük seramik araştırma merkezi olan Ceram Research Araştırma Laboratuvarı'nda kurşun ve kadmiyum çözünürlüğü testi yaptırdıklarını söyledi. Ceram Research'ın İngiltere Akreditasyon Merkezi (UKAS) tarafından akredite olmuş bir laboratuvar olduğunu söyleyen Pamukçu, şunları söyledi:

DENETİMLER YETERSİZ
"Çok bilinen bir hikâye vardır. Roma İmparatorluğu'nda askerler 40 yaşına geldiklerinde bir bakmışlar ki ölüyorlar. Yıllar geçiyor ve anlaşılıyor, meğer şarabı kurşunlu kupalarda içiyorlarmış. Bu öykü bir yana, biz laboratuvar testlerini her yıl yeniliyoruz. Avrupalı tüketici bu konuya çok duyarlı. Öte yandan, Türkiye'deki tüketiciler gerçek sert porseleni bilmiyor. İran'dan Türkiye'ye çok fazla yumuşak porselen geliyor ki, bunlarda sağlık riski daha fazla. Biz bütün kataloglarımızda kurşun kadmiyum içermediğini ve mikrop barındırmadığını duyuruyoruz. Biz üretimimizin yüzde 65'ini ihraç ediyoruz, örneğin IKEA bizden yüklü alım yapar ve bu testleri her zaman ister. Avrupa'da başka markalar için de üretiyoruz ve bu test sonuçlarını onlara da iletiyoruz. İç piyasada ise hiç kimsede bu bilinç yok." Türkiye'de kurşun-kadmiyum çözünürlüğü ile ilgili standartlar 2002 yılında revize edilerek limit değerleri Avrupa düzeyine getirildi. Sınır değerler, "Gıdalarla Temas Eden Madde ve Mamüller-Seramik Kaplar, Cam Seramik Kaplar ve Cam Yemek Kapları-Açığa Çıkan Kurşun ve Kadmiyum- Bölüm: 2 Müsaade edilebilir Sınır Değerler" TS 4422 ISO 6486-2 standardında yer alıyor. Ancak, maalesef, gümrüklerde bu konuda yeterli laboratuvarlar bulunmadığı için etkin bir şekilde denetim yapılamıyor.