kapat
Üye OlÜye Girişi
Bugünkü SABAH Gazetesi
SABAH
  |  Benim şehrim | 23 Nisan 2007, Pazartesi
Son Dakika
ARAYIN
atv
Kanal 1
ABC
Prof. Dr. AYDIN AYAYDIN

Sigaranın hem çapından hem boyundan çalınmış!

Bazı yabancı uzun sigara paketleri üzerinde yazan ve 100 milimeters anlama gelen 100's ibaresine rağmen bu sigara paketlerinin içindeki sigaraların boyutu niçin 98.5 milimetredir . Bu bir anlamda tüketiciyi yanıltmak olmuyor mu? Zira paket ambalajında üzerine basa basa ve göstere göstere 100's (mm) diye yazan sigaraların, tüketicilere haber vermeksizin, boyundan bir anlamda çalınan %1,5'lik pay, sigara üreticilerinin aslında tüketicinin cebinden kendi ceplerine aktardıkları gizli bir pay, meblağ, zam (ne derseniz deyin) değil midir? Gerek tüketiciyi koruma kanunu, gerekse serbest rekabet kuralları gereği, satılan ürünün boyutunun dışındaki ambalajda belirtilen boyutlarla aynı olması gerekmez mi? Bu paya tolerans demek de kesinlikle doğru değildir.

Sigaranın çapı daraldı
Zira tolerans demek, üretimden ve ölçme sistemlerinden kaynaklanan ve firmalar tarafından hedeflenmeyen / arzulanmayan, eksi, artı yüzde'sel bir fark anlamına gelir ki, bu örneklerde hiç (+) bir yüzde olmayıp, devamlı () bir yüzde vardır. Zira üretim hedefi 100 yerine 98.5 mm. veya daha farklı bir ölçü verilerek yapılmaktadır.
Bir başka yönü ile sigaraya baktığımızda tüketicilerin aleyhine farklı bir uygulama ile karşılaşmak mümkün. Sigaraların çap değeri de bazı firmalarca giderek azaltılmaktadır . Paketlerin üzerinde sadece kaç adet sigara olduğu yazdığı için (maalesef herhangi bir gramaj, boyut, ölçü yazılmamaktadır) firmalar 100's, King Size, Slim, Extra slim, Super slim, Super Long gibi ne anlama geldiği tüketicilere asla açıklanmayan yuvarlak ifadeler ile ürünleriyle istedikleri gibi oynayıp sigara çapı, boyu, filtre uzunluğu gibi fiziksel niteliklerden kısarak üretim maliyetlerinden çok büyük meblağlar (milyonlarca Amerikan doları) tasarruf etmektedir. Tüketiciler ise bu değişimlerden habersiz bırakılarak hâlâ aynı ebat ve ağırlıktaki sigarayı tükettiklerini sanmaktadırlar...

Yapılan etik değil
Sigaraların sağlık etkilerinin devamlı tartışıldığı günümüzde bu hususlar maalesef kimsenin dikkatini çekmemekte ve sigara üreticilerinin tüketicilerin bu kör noktasından (yasal olsa bile ki ben sanmıyorum, ama asla etik olmayan) elde ettikleri örtülü kazançlar da yılda milyonlarca doları geçmektedir.
Bu hususlar ne yazık ki, tamamen gerçekleri içermektedir. TAPDK ise firmaların sadece değişiklik bilgilerini kayda alıp bu tip değişikliklerin tüketiciye bildirilmesini sağlamaksızın sigara üreticilerinin bu tip fiziksel değişiklik taleplerini aynen onaylamaktadır . Yapacağınız ufak çaplı kontrol ve ölçümlerle bile bunları kendiniz de kolaylıkla teyit edebilirsiniz. Üstelik tüm bu hususların sadece Türkiye için geçerli olmayıp Amerika, Avrupa ve diğer uluslararası pazarlar için de geçerli olduğunu söylemek gerekir.